Kurtyka: energetyka może być kołem zamachowym ożywienia gospodarczego

"Wyzwania dotyczące transformacji energetycznej nie przestały być aktualne, one w dalszym ciągu są dla nas niezwykle ważne. Przez koronawirusa nasze elektrownie nie stały się młodsze, a powietrze – choć stało się czystsze - ale nie w sposób systemowy, w jaki chcielibyśmy, żeby stawało się czystsze" – mówił minister podczas poniedziałkowej sesji Europejskiego Kongresu Gospodarczego Online.

Jego zdaniem, tąpnięcie, spowodowane w gospodarce przez pandemię koronawirusa, powoduje potrzebę mobilizowania wielkich funduszy dla ożywienia gospodarki. Kołem zamachowym – jak ocenił Kurtyka – może tu być właśnie zmieniająca się energetyka, która musi kontynuować swoją transformację.

"Połączenie tych dwóch elementów – potrzebnej, niezbędnej transformacji sektora energetycznego i dodatkowych zasobów pieniężnych, które będą płynęły na odbudowę - stawia przed (…) sektorem energetycznym wyzwanie, gdzie chcemy te środki inwestować i w jaki sposób chcielibyśmy, żeby energetyka kontrybuowała do ożywienia systemu gospodarczego" – powiedział szef resortu klimatu.

"Mamy świadomość, że będziemy musieli zainwestować duże pieniądze, a w kontekście koronawirusa te środki na pewno ze strony państw i Unii Europejskiej się pojawią" – dodał Kurtyka.

Jego zdaniem, niektóre rozwiązania tzw. Europejskiego Zielonego Ładu, muszą uwzględnić nową rzeczywistość gospodarczą. Potrzebne jest – jak ocenił minister – m.in. wzmocnienie odporności unijnej gospodarki oraz wzmocnienie łańcuchów wytarzania w oparciu o przemysły, których dotyczy transformacja energetyczna – tym samym niektóre elementy "zielonego ładu" mogą ulec modyfikacji lub opóźnieniu.

"Nie można wykluczyć, że one zostaną opóźnione (…) z powodu tego, że pierwszym naszym zadaniem w tym momencie jest zapewnienie ciągłości działania gospodarkom, czy też ze względu na ograniczenia w zakresie możliwości finansowych - bo mamy świadomość, że stoją przed nami ogromne wyzwania kosztowe, jakie wiążą się z transformacją energetyki" – wyjaśnił Michał Kurtyka.

Jednocześnie – jak podkreślił - wiele dyskusji wskazuje na to, że transformacja energetyczna będzie niosła ogromne szanse również dla polskiego przemysłu. M.in. takie są konkluzje z prac sześciu zespół eksperckich, powołanych w resorcie klimatu na początku pandemii koronawirusa. Analizy prowadzone były pod kątem celów klimatycznych stawianych w pespektywie 2030 roku, w kontekście szans dla polskiego przemysłu.

„Wiele z tych konkluzji wskazuje na fakt, że zmiany, które i tak musimy przeprowadzić, są spójne z kierunkami +zielonego ładu+ - np. podniesienie jakości powietrza czy wzmocnienie lokalnego wymiaru bezpieczeństwa energetycznego. To są działania, które mogą znaleźć się w tej odnowionej czy przemyślanej na nowo koncepcji bodźca innowacyjnego i gospodarczego ze strony Unii Europejskiej po koronawirusie, i są spójne z naszymi obecnymi priorytetami” – zapewnił Kurtyka, wskazując na potrzebę rozważnych działań w tym obszarze.

„Będziemy musieli tutaj działać w sposób rozważny, mając świadomość, że te środki pieniężne nie są nieograniczone; że są jeszcze bardziej cenne w kontekście lekcji po koronawirusie” – zastrzegł minister klimatu.

Przypomniał, że wciąż dużą popularnością cieszą się rządowe programy służące rozwojowi energetyki odnawialnej oraz poprawie jakości powietrza. W nowym, trwającym od 13 stycznia br., naborze do programu „Mój prąd” złożono dotąd ok. 40 tys. wniosków; w samym maju przybywa średnio ponad 300 wniosków dziennie. Przybywa też wniosków w programie „Czyste powietrze”, gdzie m.in. uproszczono zasady przyznawana dotacji na wymianę źródeł ciepła.

Kurtyka zapowiedział zmiany wspierające upowszechnianie sieci ciepłowniczych i wskazał na potrzebę uruchomienia aukcji na moce kogeneracyjne, które byłyby w stanie lepiej odpowiedzieć na wyzwanie poprawy jakości powietrza. „To są wszystko jednocześnie ogromne szanse dla polskich przedsiębiorców” – podsumował minister.

Pytany o polskie stanowisko wobec postulatów podniesienia unijnego celu redukcji emisji CO2 do 50-55 proc., Kurtyka podkreślił, że strona polska ocenia, iż realizacja celów już uzgodnionych na 2030 rok (40 proc. redukcji - PAP) jest zamierzeniem bardzo ambitnym, trudnym i wymagającym ogromnej mobilizacji środków finansowych.

„Oczekujemy, że Komisja Europejska przedstawi bardzo precyzyjne rozliczenie finansowe, że bardzo jasno pokaże, jakie koszty i jakie korzyści wiążą się z ewentualną zmianą tych celów - w tym, jakie one będą w ujęciu regionalnym i dla poszczególnych państw członkowskich. To wiedza, która jest nam niezbędna do tego, żebyśmy mogli w sposób uporządkowany rozmawiać na ten temat” – skomentował szef resortu klimatu.

Kurtyka przypomniał, że transformacja energetyki ma zawsze charakter wieloletnich procesów. Jego zdaniem, polski sektor energetyczny sprostał zadaniu, jakim było zapewnienie ciągłości dostaw energii elektrycznej, gazu i paliw płynnych w pierwszym okresie kryzysu spowodowanego przez pandemię koronawirusa. Obecnie, po 57 dniach pracy, zajmujący się tymi zagadnieniami w resorcie zespół zarządzania kryzysowego zmienił formułę działania.

„W dalszym ciągu musimy być bardzo uważni na wyzwania dotyczące życia i zdrowia Polaków, ale też pracowników sektora - o czym dobitnie można przekonać się choćby na Śląsku, gdzie trwają w dalszym ciągu zmagania z koronawirusem w kopalniach. Ale teraz przechodzimy na drugi etap, kiedy podstawowe wyzwania mają charakter gospodarczy, ekonomiczny” – wyjaśnił Michał Kurtyka podczas internetowej sesji Europejskiego Kongresu Gospodarczego w Katowicach.