Badanie: Polacy dostrzegają kryzys klimatyczny, ale są wobec niego bierni

W większym stopniu mamy wyrobiony stosunek do informacji przekazywanej przez media, ale w dużo mniejszym stopniu potrafimy samodzielnie ocenić złożony problem, jakim jest kryzys klimatyczny czy, szerzej, ekologiczny, jaki obserwujemy - takie pierwsze wnioski płyną z badania Blue Media “Postawy ekologiczne Polek i Polaków”.

Kryzys klimatyczny jest dosyć abstrakcyjnym pojęciem i sporej części społeczeństwa trudno go powiązać ze zjawiskami, które zna. Ludzie mylą np. klimat z pogodą. Na ogólnym poziomie świadomości ludzie łączą zmiany klimatu - wywołane nadmierną emisją CO2 i innych gazów w skali globalnej - z problemem smogu czy nawet plastikowych torebek, które nas otaczają. Z drugiej strony fakt, że 15 proc. nie wie, czy wierzyć doniesieniom naukowców o zmianach klimatu, a prawie jedna trzecia ankietowanych nie wie, jak ocenić sytuację ekologiczną świata, wskazuje na przestrzeń do szerokich działań edukacyjnych i informacyjnych, które pozwoliłyby Polakom zrozumieć zachodzące procesy i zmiany klimatyczne.

Świadomość 

Trzy czwarte respondentów zgadza się - całkowicie lub częściowo - z doniesieniami naukowców i mediów, że trwa kryzys klimatyczny. Aż 15 proc. nie wie, co myśleć o tych doniesieniach. Co dziesiąta badana osoba nie wierzy tym publikacjom i uznaje je za przesadzone.

Co ciekawe, odsetek Polaków deklarujących, że nie ufa naukowcom i ich doniesieniom w kwestii zmian klimatu jest zbliżony do odsetka osób, które z dystansem podchodzą do innego tematu, o którym głośno wypowiadają się naukowcy, czyli obowiązkowych szczepień. Według badania CBOS z 2019 r., niespełna co dziesiąty Polak był przeciwny obowiązkowym szczepieniom dzieci. 

Z badania wynika, że mieszkańcy wsi w mniejszym stopniu niż osoby z miast zgadzają się z doniesieniami na temat kryzysu klimatycznego. Interesujące, że aż 21 proc. mieszkańców wsi nie ma zdania na temat prawdziwości doniesień dotyczących kryzysu klimatycznego. Niewykluczone, że ludzie ze wsi są po prostu obecnie mniej kategoryczni w potwierdzeniu faktu kryzysu klimatycznego, bo w swym codziennym życiu jeszcze za bardzo nie odczuli zmian.

Wbrew intuicji, starsze pokolenia (w wieku powyżej 55 lat) i kobiety w każdej grupie wiekowej są bardziej świadome kryzysowej sytuacji niż ludzie młodzi oraz mężczyźni. 

Jedynie 6 proc. kobiet nie wierzy w przekazy opisujące trudną sytuację klimatyczną świata, podczas gdy wśród mężczyzn odsetek niedowierzających zmianom jest ponad dwukrotnie większy (14 proc.).

Sprawczość 

Prawie połowa Polaków uważa, że sytuacja ekologiczna świata jest zła i należy podjąć natychmiastowe działania naprawcze. Co zaskakujące, niemal jedna trzecia respondentów nie wie, gdzie leży prawda. 

Tylko 1 procent jest zdania, że jest bardzo dobra i nie ma konieczności podejmowania żadnych kroków.

Odpowiedzi respondentów wydają się nieraz sprzeczne. Wiemy, że jest źle, ale nie jest aż tak źle, bym musiał natychmiast zacząć działać. Wydaje się, że jesteśmy na etapie wyparcia - tak jak chory, który nie wierzy, że dopada go trudna choroba, dopóki nie wystąpią poważne objawy. Bo musiałby przerwać pracę i zacząć terapię. Podobnie z klimatem - duża część z nas odsuwa wizję świata skazanego na zagładę, bo musielibyśmy zmienić swój sposób życia, a tego nie chcemy lub nie jesteśmy na to gotowi, więc po prostu przymykamy oko na problem. 

Kobiety oraz osoby z najstarszej grupy wiekowej częściej niż pozostali zgadzają się z twierdzeniem, że sytuacja ekologiczna świata jest zła i należy podjąć natychmiastowe działania naprawcze. 

Potrzeba szybkiego działania częściej dostrzegają także mieszkańcy miast niż wsi. Przy czym aż 37 proc. mieszkańców najmniejszych miejscowości deklaruje, że nie wie, jak ocenić obecną sytuacją ekologiczną świata. Co dziesiąty ankietowany twierdzi, że sytuacja jest tak zła, że nie da się już nic zrobić. Najbardziej pesymistyczni w kwestii przyszłości naszej planety są mężczyźni, mieszkańcy dużych miast oraz dzisiejszy 30- i 40-latkowie.

Pełen raport dostępny jest na stronie: https://bluemedia.pl/eco 

Badanie internetowe CAWI z wykorzystaniem internetowego panelu badawczego, zrealizowane przez agencją badawczą Satisface na przełomie lutego i marca 2020. Zrealizowano łącznie 1090 wywiadów na reprezentatywnej próbie ogólnopolskiej. (Blue Media)