Niemcy trują Polaków. Rafineria przy granicy z pozwoleniem na wysokie emisje
Niemiecka rafineria ropy naftowej PCK w Świeciu (niem. Schwedt) może emitować więcej szkodliwych spalin niż pozwala prawo – dostała specjalne zezwolenie. Najbardziej emisyjna rafineria w Niemczech, w dużej części należąca do rosyjskiego Rosnieftu, znajduje się tuż przy polskiej granicy.
W przeszłości rafineria wykorzystywała wyłącznie ropę z Rosji, ale po wybuchu wojny na Ukrainie musiała zmienić źródło surowca. Zezwolenie na wyższe emisje dwutlenku siarki zostało obecnie przedłużone do końca 2027 r. Decyzja w tej sprawie została podjęta przez Państwowy Urząd ds. Środowiska.
Szczególnie niemieckie warunki
Według PCK szczególne warunki są spowodowane tym, że od czasu wprowadzenia zakazu importu rosyjskiej ropy w rafinerii przetworzono ok. 20 różnych gatunków ropy naftowej. Nowa mieszanka charakteryzuje się „mniej korzystną” zawartością siarki – pisze Der Spiegel.
Niemiecka agencja ochrony środowiska stwierdziła, że „przetwarzanie alternatywnych metod wydobycia ropy naftowej przez PCK wiąże się obecnie ze szczególnymi wyzwaniami technicznymi i logistycznymi, których nie można było przewidzieć, na które nie można było wpłynąć, ani które nie mogą zostać zmienione w krótkim czasie”. Bez zwolnienia z limitu emisji powstałoby wysokie ryzyko dla rentowności rafinerii – wyjaśniają niemieckie media.
„Istnieje realne ryzyko częściowego lub całkowitego zamknięcia rafinerii, co będzie miało poważne konsekwencje ekonomiczne dla regionu, a także ponadregionalne skutki dla ogółu społeczeństwa” – pisze dalej agencja. Jak informuje sama rafineria na swojej stronie internetowej, „90 proc. zaopatrzenia Berlina i Brandenburgii w benzynę, paliwo lotnicze, olej napędowy i olej opałowy” pokrywa właśnie PCK.
PCK złożyła wniosek o zwolnienie z określonej dopuszczalnej wielkości emisji dwutlenku siarki (SO₂) jako średniej dobowej. W pojedynczych przypadkach – tj. w poszczególnych dniach – możliwe są obecnie emisje do maksymalnie 1000 mg/Nm³. Choć Der Spiegel o tym nie wspomina, to nie są pierwsze zwolnienia z emisji dla rafinerii PCK.
Portal Biznesalert informował na początku roku, że maksymalny roczny ładunek emisji SO₂ jest ograniczony, w związku ze specjalnym traktowaniem przygranicznej rafinerii, do 5 600 ton rocznie. Dla porównania polska Rafineria Gdańska w 2022 roku wyemitowała 690 ton dwutlenku siarki.
Organizacja ochrony środowiska Deutsche Umwelthilfe zgłosiła sprzeciw wobec szczególnych zasad dotyczącycj rafinerii w Świeciu nad Odrą (niem. Schwedt) i zamierza złożyć skargę do sądu. Organizacja argumentuje, że spółka powinna była już dawno zainwestować w efektywną instalację do odsiarczania spalin.
Rafineria a sprawa polska
O legalność działania niemieckich władz pytała w kwietniu Komisję Europejską europosłanka z ramienia PiS Jadwiga Wiśniewska.
Rafineria PCK w Schwedt PCK Raffinerie GmbH, znajdująca się 10 km od granicy z Polską, jako jedyna w tym regionie Europy, przy produkcji energii spala odpady paliwowe, co czyni ją niebywale wysokoemisyjną w porównaniu z innymi zakładami, które korzystają z elektrowni gazowych oraz najbardziej emisyjną rafinerią w Niemczech.
Europosłanka Jadwiga Wiśniewska
Jak poinformowano na oficjalnej stronie internetowej Wiśniewskiej, „mimo unijnych i niemieckich norm, zakładających maksymalna wartość graniczną emisji dwutlenku siarki na 600 mg/Nm³, od lat na podstawie specjalnych pozwoleń Agencji ds. Środowiska w Brandenburgii, emituje ona 1000 mg/Nm³”.
„Co równie ważne, większościowym właścicielem rafinerii (54 proc. akcji) jest rosyjski Rosnieft” - dodano. Jak pisze PCK na swojej stronie internetowej, rafineria należy do konsorcjum składającego się ze spółek: Rosneft Deutschland GmbH – 37,5 proc., Shell Deutschland Oil GmbH – 37,5 proc. oraz AET Raffineriebeteiligungs-Gesellschaft mbH (Rosneft Refining & Marketing GmbH i Eni Deutschland GmbH) – 25 proc. Niemieckie Federalne Ministerstwo Gospodarki miało zająć się wywłaszczeniem większościowych udziałów Rosnieftu z rafinerii PCK w 2024 r.
Posłanka zapytała m.in. o to, czy KE otrzymała od Niemiec notyfikacje dot. pozwoleń na zwiększenie misji SO₂ oraz jakie sankcje mogą zostać nałożone na firmę lub państwo członkowskie, jeśli krajowe pozwolenia na zwiększenie poziomu emisji SO₂ są niezgodne z prawem lub interesem Unii Europejskiej. Jak poinformowało Energetykę24 Biuro Poselskie Jadwigi Wiśniewskiej, Komisja jak dotąd nie udzieliła odpowiedzi na skierowane na początku kwietnia pytania.
Dwutlenek siarki powstaje głównie w procesach spalania w wyniku utleniania siarki zawartej w paliwie. Gaz ten może znacząco szkodzić środowisku, jak i zdrowiu człowieka. Wśród ludzi i zwierząt gospodarskich powoduje problemy z oddychaniem, czyni także szkody roślinnośći. Elektrownie są największym na świecie czynnikiem przyczyniającym się do emisji dwutlenku siarki.