Wytyczne ws. podatku CBAM faworyzują import spoza UE? Czas na zmiany
Według unijnych wytycznych, niektóre wyroby stalowe z Chin, Brazylii i USA mają niższe zakładane emisje niż te same produkty wytworzone w UE – wynika z tabeli dotyczących podatku węglowego CBAM, do których wgląd miał portal Politico. Oznaczałoby to faworyzowanie wyrobów z tych trzech krajów kosztem produkcji w Europie.
Od początku przyszłego roku Bruksela będzie pobierać opłatę za towary takie jak cement, żelazo, stal, aluminium i nawozy importowane z krajów o niższych normach emisji niż te obowiązujące w UE. Mechanizmem ma być objęta też energia elektryczna i wodór.
Optymistyczne założenia
Celem CBAM ma być zagwarantowanie, że importowane i bardziej szkodliwe produkty nie będą mieć przewagi nad tymi wytworzonymi w UE, od których pobierany jest podatek w wysokości ok. 80 euro za każdą tonę emitowanego dwutlenku węgla.
To tak w teorii. Okazuje się, że jednym z głównych problemów jest brak precyzyjnych danych dotyczących wysokości emisji po stronie krajów spoza UE. Komisja Europejska rozważa więc zastosowanie domyślnych formuł, które w opinii europejskich przedsiębiorstw są zbyt optymistyczne w stosunku do rzeczywistego śladu węglowego.
„Dwa dokumenty wzbudziły szczególne kontrowersje. Jeden zawiera projekt benchmarków do oceny śladu węglowego importowanych towarów CBAM, a drugi – arkusz Excela, do którego dotarła redakcja Politico – przedstawia domyślne wartości emisji CO2 związane z wytwarzaniem tych produktów w innych krajach. Dokumenty te mogą jeszcze ulec zmianie” – poinformował portal.
Słaby podatek
Eksperci z krajów UE omawiali kontrowersyjne zapisy podczas zamkniętego spotkania i zwrócili się do KE o ich dopracowanie. Może to nastąpić w ciągu najbliższych kilku tygodni. Źródła Politico twierdzą, że proponowane wartości śladu węglowego są zbyt niskie i wprowadzenie ich oznaczałoby osłabienie efektywności nowego podatku.
Ola Hansen ze szwedzkiej firmy Stegra powiedział, że był „zaskoczony” projektami domyślnych wartości, ponieważ sugerują one, że emisje CO2 dla niektórych szlaków produkcji stali w UE są wyższe niż w Chinach, co wydawało mu się „dziwne”.
Czytaj też
W listopadzie polski Sejm uchwalił ustawę wdrażającą CBAM (Carbon Border Adjustment Mechanizm), graniczny podatek węglowy. Od 1 stycznia 2026 r., aby przywieźć towary objęte mechanizmem CBAM na obszar celny UE importer lub pośredni przedstawiciel celny tego importera będzie musiał posiadać status tzw. upoważnionego zgłaszającego. Pierwsze rozliczenia importerów w ramach mechanizmu CBAM mają nastąpić w roku 2027 za rok 2026.