Symboliczny start budowy mimo wojny. Ukraina chce postawić nowy blok jądrowy

Amerykańsko-kanadyjski Westinghouse ma ambitne plany w zakresie rozwoju energetyki jądrowej w Ukrainie. Docelowo u wschodnich sąsiadów ma powstać 9 nowych bloków jądrowych, każdy z reaktorem AP1000. 15 kwietnia przedstawiciele Westinghouse, w towarzystwie m.in. ministra energii Ukrainy Hermana Hałuszczenki, uroczyście zainaugurowali budowę pierwszego z zapowiadanych 9 bloków.

Start budowy był symboliczny – ułożono beton kanału odwadniającego na terenie, gdzie powstać ma blok nr 5 Elektrowni Jądrowej Chmielnicki (obwód chmielnicki na zachodzie Ukrainy).

Ukraińsko-amerykańska współpraca

Inauguracja budowy stała się także okazją do przypomnienia przez Westinghouse, że to dzięki jego zaangażowaniu Ukraina mogła porzucić obawy o dostawy paliwa jądrowego (co oczywiste – nie zaimportuje go z Rosji). W marcu br. do EJ Chmielnicki trafiło paliwo opracowane przez Westinghouse – nadające się do użycia w reaktorach WWER-1000 produkcji rosyjskiej. Wcześniej paliwo dostarczono także do Równieńskiej Elektrowni Jądrowej (działają tam dwa reaktory WWER-1000).

Amerykanie zobowiązali się do dostarczania niezbędnego Kijowowi paliwa jądrowego, co znacząco poprawia sytuację Ukrainy. W ostatnich tygodniach Rosjanie nieprzerwanie ostrzeliwują infrastrukturę energetyczną, zniszczyli m.in. elektrociepłownię Trypilską niedaleko stolicy Ukrainy.

Pomimo wojny elektrownie jądrowe pozostają najstabilniejszym źródłem energii dla Ukrainy i jak dotąd nie były celami bezpośrednich ataków. Z małym wyjątkiem – Zaporoska Elektrownia Jądrowa, którą Rosjanie zajęli w marcu 2022 r. i na terenie której niedawno spadły drony. Bloki pozostające w rękach Ukraińców na razie, jeśli były z jakiegoś powodu odłączane od sieci, to np. ze względu na spadek częstotliwości – tak było w EJ Chmielnicki w listopadzie 2022 r.

Minister energii Ukrainy: Był pierwszy krok, to jest kolejny

Do działalności Westinghouse w zakresie dostarczenia „zamienników” paliwa jądrowego dla reaktorów WWER odniósł sie Hałuszczenko, który podkreślił rolę amerykańskiej pomocy.

– To był pierwszy krok (uniezależnienie się od paliwa z Rosji – red.). Teraz robimy drugi (rozpoczynając budowę bloku nr 5 - red.), by wypchnąć Rosjan z rynku dzięki współpracy przy budowie nowego typu reaktora w Europie - AP1000. To początek naszej drogi ku zwycięstwu – zapewniał minister energii Ukrainy.

Inauguracja budowy bloku nr 5 w EJ Chmielnicki to kolejny sygnał wysyłany przez Kijów i Waszyngton, że amerykańsko-ukraiński sojusz ma się dobrze. Jak pisaliśmy na łamach Energetyki24, ku realizacji nowych bloków jądrowych prze właśnie Hałuszczenko, który zapewnia opinię publiczną, że uda się je wybudować mimo trwającej wojny. Na terenie EJ Chmielnicki miały zostać wznowione także prace na nieukończonych blokach nr 3 i 4, których budowę Ukraina zawiesiła w 2016 roku (miały korzystać z rosyjskich reaktorów WWER-1000).