Sejm za zamrożeniem cen gazu w 2023 r.

Za uchwaleniem ustawy o szczególnej ochronie niektórych odbiorców paliw gazowych w 2023 r. w związku z sytuacją na rynku gazu głosowało 424 posłów, nikt nie był przeciw, a 16 wstrzymało się od głosu. Teraz nowe przepisy trafią pod obrady Senatu.

Sejm jeszcze przed ostatecznym głosowaniem poparł trzy poprawki PiS jakie zgłoszono podczas drugiego czytania. Jedna z nich dotyczyła utrzymywania kabli służących do wyprowadzenia mocy z morskich farm wiatrowych. Izba nie zgodziła się z kolei na poprawki jakie zgłosiła opozycja. Chciano m.in. aby zamrożenie cen gazu dotyczyło także mikro-, małych i średnich przedsiębiorców. Proponowano też, aby refundacja VAT dotyczyła wszystkich objętych ustawą, a nie tylko najuboższych. Nie zgodzono się ponadto, by rozszerzyć działanie ustawy na spółki samorządowe zajmujące się m.in. transportem zbiorowym, czy prowadzące działalność sportową w tym baseny.

Nie poparto też poprawki, która przewidywała utratę mocy przepisów ustawy z dnia 20 maja 2016 r. o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych, czyli ustawy wprowadzającej zasadę 10H przy wiatrakach na lądzie.

Główny cel ustawy to zamrożenie ceny za gaz w 2023 r. na poziomie z 2022 r. Sprzedawcy gazu będą mieli obowiązek stosowania w rozliczeniach z odbiorcami końcowymi ceny maksymalnej w wysokości 200,17 zł za MWh. Zamrożona zostanie też wysokość stawek opłat dystrybucyjnych.

Nowe przepisy dotyczą odbiorców indywidulanych, odbiorców wrażliwych takich jak szkoły, szpitale, kościoły czy przedszkola.

Ustawa przewiduje też wprowadzenie "dodatku gazowego", czyli refundacji VAT dla gospodarstw domowych, które jako główne źródło ciepła wykorzystują piec gazowy wpisany bądź zgłoszony do centralnej ewidencji emisyjności budynków (CEEB). Zwrot VAT będzie jednak uzależniony od zamożności gospodarstwa. Przysługiwać on będzie dla gospodarstwa jednoosobowego, gdzie przeciętne miesięczne dochody nie przekraczają 2100 zł. W przypadku gospodarstwa wieloosobowego to 1500 zł na osobę. Zwrot VAT mają rozliczać samorządy. Wniosek o refundację trzeba będzie złożyć w 30 dni od otrzymania faktury dokumentującej dostarczenie gazu. Bedzie można go można złożyć także w formie elektronicznej. Resort klimatu i środowiska oszacował, że refundacja podatku VAT dotyczyć będzie ok. 300 tys. osób.

Nowe przepisy wprowadzają też mechanizm ograniczenia przychodów spółek energetycznych zajmujących się gazem, poprzez przekazanie określonych zysków na finansowanie rekompensat dla odbiorców indywidualnych. Podobny mechanizm został wprowadzony w tzw. ustawie prądowej.

Ustawa utrzymuje też mechanizm rekompensat dla sprzedawców paliw gazowych, który służy zrekompensowaniu im skutków wprowadzenia ceny maksymalnej dla swoich odbiorców końcowych objętych taryfą. Wprowadza też równolegle mechanizm rekompensat dla operatorów systemu dystrybucyjnego paliw gazowych.

Uchwalona w czwartek ustawa wprowadza także zmiany w innych przepisach m.in. w ustawie offshorowej, covidowej, czy o dodatku osłonowym. Ustawa wprowadza rozwiązania poprawiające warunki inwestycyjne dla realizowanych projektów morskich farm wiatrowych. Wydłuża też termin, w którym będą rozpatrywane wnioski o wypłatę dodatku węglowego, co oznacza, że będzie on mógł być wypłacany także w 2023 r.

Zgodnie ustawą limit rekompensat dla spółek energetycznych zajmujących się gazem w 2023 r. ma wynieść 28 mld zł, a w 2024 r. - 1 mld zł. Z kolei limit refundacji VAT w przyszłym roku to 612 mln zł, w 2024 - 306 zł, a w 2025 r. - 102 mln zł.