Zamrożenie cen energii. Do Sejmu trafił projekt nowelizacji ustawy

W czwartek na stronach sejmowych ukazał się projekt nowelizacji ustawy, która przewiduje przedłużenie na 2024 r. funkcjonowania mechanizmów osłonowych dotyczących zamrożenia cen energii.

To rządowy projekt ustawy o nowelizacji ustaw w celu wsparcia odbiorców energii elektrycznej, paliw gazowych i ciepła oraz niektórych innych ustaw, przygotowany przez ministra klimatu i środowiska. Rada Ministrów przyjęła dokument w miniony wtorek.

Jak podano wówczas w komunikacie KPRM „rząd chce przedłużyć na 2024 r. funkcjonowanie mechanizmów osłonowych dotyczących zamrożenia cen energii. Rozwiązanie zapewni w następnym roku ochronę Polaków przed wzrostem kosztów energii elektrycznej, paliw gazowych i ciepła, przy jednoczesnym zachowaniu równowagi pomiędzy zdolnością finansową gospodarstw domowych, cenami nośników energii na rynkach, a łącznymi kosztami systemu wsparcia obciążających budżet państwa”.

Wyjaśniono, że w przypadku energii elektrycznej projekt przewiduje zamrożenie cen i stawek opłat dla gospodarstw domowych. Rozwiązanie to - poinformowano - jest kontynuacją dotychczasowego wsparcia odbiorców w gospodarstwach domowych, w tym wsparcia zużycia energii na potrzeby zbliżone do zużycia w gospodarstw domowych (np. części wspólne budynków, garaże, domy letniskowe, lokali o charakterze zbiorowego zamieszkania).

Zgodnie z komunikatem „mrożenie” cen i stawek opłat dystrybucyjnych zakłada, że niezależnie od wzrostu cen energii elektrycznej i stawek opłat dystrybucyjnych w taryfach na rok 2024 w rozliczeniach z odbiorcami, do limitu 3 MWh dla ogółu gospodarstw domowych, 3,6 MWh dla gospodarstw domowych z osobami z niepełnosprawnościami oraz 4 MWh dla gospodarstw domowych rolników jak i posiadaczy Karty Dużej Rodziny, przewidziana jest stabilizacja ich rachunków za obrót i dystrybucję energii na poziomie cen i stawek opłat taryfowych z 2022 r.

Jak podano w OSR do nowelizacji, projektowane rozwiązania zakładają, że niezależnie od wzrostu cen energii elektrycznej na rynku hurtowym, w roku 2024 stosuje się cenę za obrót energią elektryczną nie wyższą niż tzw. cena maksymalna ustalona na poziomie 693 zł/MWh w rozliczeniach z odbiorcami takimi jak podmioty użyteczności publicznej wykonujących kluczowe role władz publicznych w szczególności z zakresu polityki zdrowotnej, edukacyjnej i rodzinno-opiekuńczej, jednostki samorządu terytorialnego, producenci rolni oraz mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa.

W projekcie założono, że aby podmiot został zakwalifikowany jako uprawniony do korzystania z ceny maksymalnej będzie musiał złożyć oświadczenie przedsiębiorstwu energetycznemu. Odbiorca w gospodarstwie domowym będzie zwolniony z obowiązku złożenia oświadczenia – cena maksymalna będzie wobec niego stosowana automatycznie po przekroczeniu ustawowych limitów „mrożenia cen i stawek opłat”.

Nowelizacja przewiduje też wprowadzenie systemu rekompensat dla przedsiębiorstw obrotu, gdzie podmiotem odpowiedzialnym za wypłatę rekompensat będzie Zarządca Rozliczeń.

Jak podano w OSR wysokość rekompensat będzie obliczana przez sprzedawców energii. Będą one przysługiwały za każdy miesiąc kalendarzowy od dnia rozpoczęcia stosowania przez przedsiębiorstwo energetyczne w rozliczeniach z odbiorcami uprawnionymi do maksymalnych cen za obrót energią elektryczną.

Projekt utrzymuje też mechanizm rekompensat dla sprzedawców paliw gazowych oraz operatorów systemu dystrybucyjnego, służący zrekompensowaniu im skutków przedłużenia obowiązywania na 2024 r. ceny maksymalnej paliw gazowych oraz zamrożonych stawek i opłat związanych z dystrybucją paliw gazowych. Jak wyjaśniono wcześniej w komunikacie KPRM, przewidziane w projekcie rozwiązanie dotyczące gazu ma zapewnić w 2024 r. odbiorcom paliw gazowych w gospodarstwach domowych oraz podmiotom świadczącym kluczowe usługi publiczne dostawy gazu w cenie 200,17 zł/MWh, na zasadach obowiązujących w 2023 r.

Przygotowywana nowelizacja ustawa przewiduje też „utrzymanie wysokości ponoszonych przez tych odbiorców cen i stawek opłat za dostarczone ciepło systemowe na poziomie nie wyższym niż ceny i stawki opłat stosowane wobec odbiorców ciepła w dniu 30 września 2022 r. powiększone o 40 proc. w każdej grupie taryfowej w danym systemie ciepłowniczym” - podano w OSR do nowelizacji. Podkreślono, że dla uprawnionego odbiorcy ciepła oznacza to zachowanie przez cały rok 2024 cen i stawek za dostarczone ciepło na poziomie nie wyższym niż określony przepisami ustawy pułap.

Dodano też, że przedsiębiorstwa energetyczne sprzedające ciepło, które będą obowiązkowo stosować wobec uprawnionych odbiorców ceny i stawki za dostarczane ciepło nie wyższe niż wskazany pułap w zamian otrzymają wyrównanie. Zaznaczono, że dzięki temu projektowany mechanizm będzie finansowo neutralny dla tych przedsiębiorstw.

„Wzrost cen ciepła dla odbiorców na cele mieszkaniowe i użyteczności publicznej ulegnie więc ograniczeniu do ustalonego w ustawie poziomu, bez względu na fakt, czy przedsiębiorstwo podlega obowiązkowi zatwierdzenia taryfy czy też jest z niego zwolnione” - dodano.

Jak podano w OSR, w nowelizacji ustawy założono, że łączny wolumen energii elektrycznej zużytej przez około 16 mln odbiorców w grupie G w 2024 r. wyniesie 34,9 mln MWh czyli tyle co w roku 2022.

Wskazano, że środki przeznaczone na wypłatę rekompensat będą pochodziły z odpisu na Fundusz Wypłaty Różnicy Ceny i budżetu państwa. „Planuje się finansowanie wsparcia z odpisów elektroenergetycznych i gazowych. (…)Szacowany wpływ z tytułu gazowego odpisu to ok. 3-6 mld zł,(…) a szacowany wpływ z tytułu odpisu elektroenergetycznego przewidziany jest między 3,7 mld a 7 mld zł” - dodano.

W OSR do nowelizowanej ustawy podano, ze łączny koszt wsparcia odbiorców energii elektrycznej, gazu oraz ciepła wyniesie 31,1 mld zł.