Sprawa MARII w prokuraturze. Szczucki: “Chcę ustalić, czy doszło do niedopełnienia obowiązków”

Magdalena Melke: Jakich działań oczekuje Pan od prokuratury, w związku ze złożonym przez Pana zawiadomieniem?

Krzysztof Szczucki, poseł PiS: Chciałbym, aby prokuratura zweryfikowała, czy wszystkie osoby odpowiedzialne za uzyskanie pozwolenia na dalszą eksploatację reaktora MARIA działały prawidłowo, a niestety - mam wobec tego poważne wątpliwości.

Działania proceduralne wymagane przez Państwową Agencję Atomistyki, obowiązujące prawo, poziom skomplikowania wniosków oraz czas wymagany na ich wypełnienie - to wszystko jest wiedzą powszechną i łatwo dostępną. Mimo to mam wrażenie, że NCBJ najwyraźniej popełnił dość podstawowe błędy natury administracyjnej, m.in. poprzez zbyt późne złożenie wniosku o zezwolenie na dalsze funkcjonowanie MARII w sierpniu ubiegłego roku.

Nie przesądzam jeszcze sprawy, ale wygląda na to, że nie wszyscy pracownicy NCBJ dopełnili swoich obowiązków. Oczekuję, że prokuratura zajmie się zbadaniem tej sprawy.

Z tego co powiedział w wywiadzie dla Energetyki24 Marcin Dąbrowski, dyrektor Departamentu Bezpieczeństwa Jądrowego PAA, nie mija się Pan zbytnio z prawdą. Najpierw NCBJ złożyło wniosek niepełny, kolejno dyskutowało z PAA odnośnie wyznaczania tzw. stref bezpieczeństwa, których wymagania zostały zaostrzone 4 lata temu - a Centrum do tej pory nie udało się dokonać wymaganych obliczeń z nimi związanych.

Jednak prof. Krzysztof Kurek, dotychczasowy dyrektor NCBJ został odwołany ze stanowiska w kwietniu bieżącego roku - właśnie z powodu niedopełnienia procedur w sprawie MARII. Czy poprzez złożenie zawiadomienia do prokuratury chce Pan wyciągnąć dalsze konsekwencje?

Odpowiedzialność karna jest zawsze odpowiedzialnością osób fizycznych, nie instytucji. Chciałbym, aby prokuratura ustaliła, czy doszło do zaniedbania i niedopełnienia obowiązków przez pracowników NCBJ. Jeżeli w największej mierze odpowiada za to prof. Kurek, który został odwołany, to oczywiście to on powinien zostać pociągnięty do odpowiedzialności - o ile jego następczyni dopełniła wszystkich obowiązków w zakresie jak najszybszego uzyskania pozwolenia PAA i przywrócenia MARII do eksploatacji.

Po pierwsze, zależy mi na ustaleniu, czy doszło do niedopełnienia obowiązków w NCBJ. Po drugie - kto się ich dopuścił. Po trzecie, chciałbym, aby odpowiednie osoby zostały pociągnięte do odpowiedzialności karnej.

Jak Pan myśli, z czego mogą wynikać obecne problemy administracyjne między NCBJ a PAA?

Przyznam, że nie zgłębiłem tematu na tyle, aby wyrazić w pełni profesjonalną opinię. W związku z tym będę mówił przede wszystkim o własnych wrażeniach. Wydaje mi się, że jest to przede wszystkim kwestia profesjonalizmu kierownictwa oraz, być może, braku odpowiedniego nadzoru. Ministerstwo Przemysłu [NCBJ podlega Departamentowi Energii Jądrowej w Ministerstwie Przemysłu - przyp. red. Energetyka24] powinno wykazywać się dużą aktywnością w tym zakresie, jednak obecnie w mojej ocenie pozostaje jednym z najmniej aktywnych ministerstw w Polsce.

W jaki sposób, Pańskim zdaniem, obecne problemy na poziomie administracyjnym wpłyną na odbiór profesjonalności polskich instytucji, które przecież mają zająć się w przyszłości poprawnym działaniem elektrowni jądrowej?

Jestem przerażony. Przecież MARIA to dość niewielki, sprawdzony reaktor, a biorąc pod uwagę staż jego pracy, odpowiednia rutyna procedur i ścieżek działania powinna być już dawno wypracowana.

Znajdujemy się w przededniu - niestety, na razie jedynie metaforycznym - różnych inwestycji atomowych. Jeżeli polska administracja nie potrafi udźwignąć tematu jednego reaktora badawczego, to mam poważne obawy czy będzie w stanie poradzić sobie z bardzo złożonymi procedurami angażującymi prawo europejskie i międzynarodowe. Dlatego tak ważne jest zawiadomienie prokuratury, aby wyciągnąć wnioski i lepiej zorganizować kontrolę zarządczą na przyszłość.

Dziękuję za rozmowę.