SMR-y zastąpią węglowe ciepłownie w Polsce? Technologia już jest [KOMENTARZ]

Energetyka jądrowa w Polsce ma za sobą intensywny tydzień. Ostatnim jego akcentem jest ujawnienie lokalizacji małych modułowych reaktorów jądrowych, które chcą budować Orlen z Synthosem. Oparte na amerykańskiej technologii reaktory BWRX-300 staną w okolicach Ostrołęki, Włocławka, Stawów Monowskich, Dąbrowy Górniczej, Nowej Huty, oraz Warszawy. Lecz to nie koniec, ponieważ prezes Orlenu Daniel Obajtek zapowiedział, że kolejne wstępne lokalizacje poznamy pod koniec tego roku.

Co więcej, w sprawie finansowania tej inwestycji podpisano już list intencyjny z partnerami amerykańskimi. Ambasador USA Mark Brzezinski poinformował, że federalny EXIM Bank deklaruje wsparcie w wysokości 3 miliardów dolarów., a agencja Development Finanlcial Corporation wesprze projekt kwotą 1 miliarda dolarów.

Z punktu widzenia bezpieczeństwa energetycznego, decyzja ta jest kluczowa. Technologia SMR dostarczy bowiem nie tylko energię elektryczną dla rozwijającego się w kraju przemysłu, ale wygeneruje w tym czasie także bardzo duże ilości ciepła, które może zostać dostarczone do lokalnych sieci. Widać to na zaprezentowanej przez Orlen mapie, na której część SMR-ów lokowana jest do celów ciepłowniczych. Jest to szczególnie istotne dla polskich elektrowni, ciepłowni oraz elektrociepłowni, które wciąż opierają się na węglu jako głównym źródle energii. Tymczasem stosowanie tego paliwa w rygorach unijnej polityki klimatycznej jest coraz droższe.

Kryzys energetyczny wywołany wojną na Ukrainie pokazał, że jednostki oparte na węglu, podlegają jego wahaniom oraz narażone są na ryzyko jego dostępności. Z kolei elektrociepłownie jądrowe, wykorzystujące technologię SMR, korzystają z procesu rozszczepienia jąder atomowych i są niezależne od pogody czy dostaw surowca, co przyczynia się do większej niezawodności i odporności na zmienne warunki geopolityczne.

Budowa elektrowni i elektrociepłowni jądrowej stanowi duże wyzwanie. Zarówno „mały", jak i „duży" atom wiąże się nie tylko z postawieniem nowego boku jądrowego, ale także zapewnieniem całej „otoczki" z nim związanej. Konieczne jest chociażby dostosowanie lokalnych sieci energetycznych czy postawienie nowych połączeń, co z perspektywy inwestycyjnych jest czasochłonne oraz wymaga dużego nakładu finansowego.

Z rozwiązaniem części wyznań stojących przed inwestycją przychodzi firma Holtec International, która niedawno złożyła wniosek o uzyskanie patentu na innowacyjną technologię zdolną przekształcić każdą elektrownię węglową w elektrownię zasilaną małymi reaktorami jądrowymi. Według portalu World Nuclear News, firma opracowała układ wielostopniowych sprężarek, który pozwala zastąpić kocioł elektrowni małym modułowym reaktorem SMR. Dzięki temu rozwiązaniu możliwe będzie zwiększenie ciśnienia pary i jej przegrzanie, co jest niezbędne do zasilania turbogeneratorów w elektrowniach węglowych. Przedstawiciele Holtec International podkreślają, że tysiące elektrowni węglowych na całym świecie, które obecnie są planowane do likwidacji, mogą zostać przekształcone w efektywne źródła czystej energii, opierając się na badaniach Departamentu Energii USA, które sugerują, że setki elektrowni węglowych w Stanach Zjednoczonych mogą być przekształcone w elektrownie jądrowe.

Wraz z rozwojem technologii SMR w Polsce konieczne będzie staranne zaplanowanie, zarządzanie ryzykiem i zastosowanie odpowiednich standardów bezpieczeństwa, aby zapewnić skuteczne jej wdrożenie. W miarę dążenia do zrównoważonej i niezależnej polityki energetycznej, technologia małych reaktorów jądrowych stanowi ważny krok w kierunku bardziej ekologicznego i efektywnego sektora energetycznego. Podkreślił to w premier Morawiecki w swoim dzisiejszym przemówieniu, który stwierdził, że "atom, a zwłaszcza mały, to bardzo dobra droga do szybkiego uzupełnienia naszych zasobów".