UE: Osiągnięto wstępne porozumienie ws. zaostrzenia polityki klimatycznej

Porozumienie jest wstępne i musi jeszcze zostać ostatecznie zatwierdzone przez kraje członkowskie (w ramach Rady) i Parlament Europejski. 

"Jesteśmy bardzo zadowoleni z tymczasowego porozumienia osiągniętego dzisiaj. Europejskie prawo klimatyczne to „prawo prawa”, które wyznacza ramy dla prawodawstwa UE dotyczącego klimatu na nadchodzące 30 lat. UE jest mocno zaangażowana w osiągnięcie neutralności klimatycznej do 2050 r., a dziś możemy być dumni z tego, że wyznaczyliśmy ambitny cel klimatyczny, który może uzyskać poparcie wszystkich" - powiedział Joao Pedro Matos Fernandes, minister środowiska i działań klimatycznych Portugali. 

Jak dodał, porozumienie wysyła światu silny sygnał i otwiera drogę dla Komisji Europejskiej do zaproponowania w czerwcu pakietu klimatycznego „przystosowanego do 55 proc.”.

Jeśli chodzi o cel na 2030 r., negocjatorzy zgodzili się, że należy nadać priorytet ograniczeniu emisji, a nie pochłanianiu. 

Inne elementy tymczasowego porozumienia obejmują ustanowienie Europejskiej Naukowej Rady Doradczej ds. Zmian Klimatu, składającej się z 15 ekspertów naukowych różnych narodowości, przy czym nie więcej niż 2 posiadających obywatelstwo tego samego państwa członkowskiego na okres czterech lat. Ta niezależna rada ma między innymi zajmować się doradztwem naukowym i sprawozdawczością na temat celów klimatycznych i międzynarodowymi zobowiązaniami UE w ramach porozumienia paryskiego.

Negocjatorzy uzgodnili, że Komisja zaproponuje pośredni cel klimatyczny na 2040 r., "w stosownych przypadkach, najpóźniej w ciągu sześciu miesięcy od pierwszego globalnego przeglądu przeprowadzonego w ramach porozumienia paryskiego". Jednocześnie opublikuje przewidywany orientacyjny budżet Unii w zakresie redukcji gazów cieplarnianych na lata 2030–2050 wraz z podstawową metodologią. 

Budżet definiuje się jako orientacyjną całkowitą wielkość emisji netto gazów cieplarnianych (wyrażonych jako ekwiwalent CO2 i zawierający oddzielne informacje na temat emisji i pochłaniania), które mają zostać wyemitowane w tym okresie bez narażania zobowiązań Unii na mocy porozumienia paryskiego.

Negocjatorzy uzgodnili również, że Komisja będzie współpracować z sektorami gospodarki, które zdecydują się przygotować orientacyjne, dobrowolne plany działania na rzecz osiągnięcia unijnego celu neutralności klimatycznej do 2050 r. Komisja będzie monitorować opracowywanie takich planów i ułatwiać dialog na szczeblu UE.

Wstępne porozumienie wyznacza również ambitny cel UE, jakim jest dążenie do uzyskania ujemnych emisji po 2050 r.

Komisja Europejska zaproponowała we wrześniu, by cel redukcji gazów cieplarnianych podnieść z obecnych 40 do 55 proc. Na szczycie UE w październiku rozmawiali na ten temat przywódcy państw członkowskich, jednak zdecydowali, że ostateczną decyzję podejmą na posiedzeniu w grudniu. W grudniu osiągnęli polityczne porozumienie w sprawie zwiększenia celu ograniczenia emisji gazów cieplarnianych do 2030 roku o co najmniej 55 proc. 

Wcześniej w październiku Parlament Europejski poparł w głosowaniu bardziej ambitny cel - podniesienie celu redukcji emisji gazów cieplarnianych na 2030 rok do 60 proc. w porównaniu do emisji z roku 1990. Ostatecznie w środę nad ranem negocjatorzy PE przystali jednak na 55 proc. 

Przedstawiona na początku tego roku przez KE propozycja prawa klimatycznego jest elementem Europejskiego Zielonego Ładu, sztandarowego programu obecnej Komisji, który ma sprawić, że do 2050 roku Unia Europejska będzie neutralna klimatycznie.