Transformacja energetyczna sposobem na wyjście z kryzysu. Paneliści DISE Energy rozmawiają o przyszłości sektora [RELACJA]

Transformacja globalnych gospodarek to nie tylko wymagający i długoterminowy cel, ale element zmiany, której nie sposób nie zauważyć. Nieoczekiwanie to, co jeszcze do niedawna jawiło się jako trudne do realizacji zadanie, teraz staje się szansą na postpandemiczne odbicie. O tym, czy transformacja energetyczna rzeczywiście jest sposobem na wyjście z kryzysu, rozmawiali przedstawiciele biznesu i administracji rządowej.  

Krzysztof Nowicki, członek zarządu ds. Produkcji i Optymalizacji ORLEN, podkreślił duże znaczenie działań koncernu w ramach procesu transformacji energetycznej. Nowicki wskazał na korzyści środowiskowe, społeczne i ekologiczne, które w perspektywie czasu zostaną osiągnięte dzięki zastępowaniu tradycyjnych, kopalnych źródeł energii ich nowoczesnymi odpowiednikami. Korzyści te, będą dodatkowo wzrastać wraz z realizacją kolejnych projektów i postępującym rozwojem technologicznym. Wśród wymienionych przez Prezesa Nowickiego inwestycji koncernu w transformację energetyczną znalazły się odpowiedzialne wydobycie gazu, a także rozwój technologii wodorowych, biogazowych, biometanowych oraz fotowoltaicznych. 

W kontekście transformacji inicjowanej przez ORLEN nie sposób pominąć nakładów przeznaczanych na rozwój modułowych reaktorów jądrowych. Nowicki podkreślił zaangażowanie Grupy w rozwój modułowego atomu przez spółkę celową ORLEN Synthos Green Energy. Prezes zaznaczył, że firma jest zdeterminowana, aby wprowadzić tę technologię do Polski, a w rezultacie stać się liderem również w tej dziedzinie. ORLEN wybrał już siedem lokalizacji, w których chce zrealizować wskazane inwestycje w ciągu najbliższych lat, a pierwszy reaktor ma powstać jeszcze w tej dekadzie. 

Nowicki podkreślił, że ORLEN, inwestując w przyszłościowe źródła energii, jest skoncentrowany na bezpieczeństwie energetycznym kraju i jak największej dywersyfikacji dostaw energii. Wspomniane inwestycje przyczynią się do poprawy warunków życia, zapewniając dostęp do taniej i czystej energii nawet 100 milionom osób w Europie.  

Mówiąc o roli jednostek jądrowych w procesie odchodzenia od wysokoemisyjnych jednostek wytwórczych, nie sposób nie wspomnieć o bezpieczeństwie. Wagę tego elementu podkreślał Rafał Gawin, Prezes Urzędu Regulacji Energetyki: „Rozmawiając o transformacji energetycznej nie możemy zapominać o bezpieczeństwie. Musi być także realizowana w ramach dialogu społecznego. Koszty muszą więc być racjonalne i rozłożone w czasie”. 

 Paneliści dyskutowali także o tym, czy nasza administracja ma wystarczające zaplecze analityczne, by właściwie wydać biliony złotych na transformację energetyczną. Odpowiedzi udzielił m.in. Rafał Gawin: „Należy jak najbardziej efektywnie wykorzystać istniejące zasoby, tam, gdzie to możliwe, również na poziomie lokalnym. Wśród samorządów cały czas brakuje jeszcze know-how i przygotowania, aby określić dobrze potrzeby i własny pomysł na transformację swojego regionu”. 

Gigantyczne potrzeby i luka inwestycyjna 

W dyskusji pojawił się też wątek luki inwestycyjnej w Polsce. Mówił o niej m.in. Michał J. Kołodziejczyk, Prezes Zarządu Equinor Polska: „Z punktu widzenia inwestorów przede wszystkim ważna jest ciągłość prowadzenia inwestycji. W Polsce mamy fantastyczną możliwość zagospodarowania tego tematu inwestycjami w OZE, szczególnie w morską energetyczną wiatrową. Mogą też one zapełnić lukę generacyjną związaną z wycofywaniem węgla. Należy do tego podejść racjonalnie i zastosować paliwo przejściowe, czyli gaz”. 

O to samo zapytano Ireneusza Zyskę, Sekretarza stanu, Pełnomocnika Rządu ds. Odnawialnych Źródeł Energii z Ministerstwo Klimatu i Środowiska: „W Polsce brakuje szczególnie jednej rzeczy – jednego kierunku i konsekwentnej realizacji wieloletnich planów.  Takie podejście powinno być kontynuacja w kolejnych rządach, która zachęciłoby inwestorów. Potrzeba też dużych inwestycji w sieci energetyczne. Bez tego nie uda nam się zrobić kroku na przód, bo nawet jeśli zbudujemy dużo mocy wytwórczych, to nie będą one wykorzystane”. 

Norberta Grudnia, Wiceprezesa Zarządu ds. Operacyjnych i Transformacji, PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna S.A., zapytano o to, czy elektrownie węglowe mogą w najbliższym czasie na siebie zarobić i jak zaadresować problem luki wytwórczej i inwestycyjnej: „Dzisiaj aktywa węglowe spełniają rolę stabilizatora pracy krajowego systemu energetycznego. Wszystkie węglowe jednostki wytwórcze, spośród których »najmłodsza« ma 30 lat, teraz są w stanie pracować elastycznie. Taka jest teraz ich rola i będą ją pełnić, dopóki to będzie potrzebne. Mówi się, że paliwem przejściowym powinien być gaz. Jednakże wojna w Ukrainie pokazała, jak ważną rolę pełnią te aktywa, do których mamy własne paliwo”. 

Filip Grzegorczyk, Wiceprezes Zarządu, Grupa Azoty S.A., Prezes Zarządu, Grupa Azoty ZAK S.A., odpowiadał na pytanie o to, jak te spółki reagują na wyzwania transformacji energetycznej: „dzisiejsza technologia wytwarzania nawozów opiera się o węgiel i gaz. Na dywersyfikację trzeba popatrzeć w dwóch aspektach: energetycznej i technologicznej. To proces technologiczny jest trudniej zmienić, wymagałoby to rewolucji przemysłowej. Natomiast to, co można zmienić, relatywnie łatwo, to zmiana segmentu energetycznego. Mam nadzieję, że SMR to marzenie tak wielu osób, że staną się rozwiązaniem pragmatycznym. Jednakże dzisiaj obserwujemy tylko »konkurencję PowerPointów«, nikt jeszcze takiego reaktora na skalę przemysłową nie zaprezentował”. 

Miedź staje się kluczowym surowcem w transformacji energetycznej. Mówił o tym Mateusz Wodejko, Wiceprezes Zarządu ds. Finansowych z KGHM Polska Miedź S.A.: „Nasza spółka jest aktywnym graczem w różnych obszarach transformacji. Miedź jest niezbędna do budowy wiatraków, paneli fotowoltaicznych oraz do samochodów elektrycznych. Produkujemy też srebro do celów przemysłowych, molibden, a w dalszej perspektywie zaczniemy też nikiel. Inwestujemy też w farmy fotowoltaiczne, które na razie muszą być wspierane stabilnym źródłem energii, czyli węglem czy gazem, by kopalnia mogła pracować 24h na dobę. Kibicujemy też energetyce jądrowej, bo to ona będzie przyszłą technologią stabilizującą system”. 

Panel można podsumować słowami Marka Wesołego, Sekretarza Stanu, Pełnomocnika Rządu do Spraw Transformacji Spółek Energetycznych i Górnictwa Węglowego z Ministerstwa Aktywów Państwowych: Ten kongres może wpłynąć na kształt tego, jak będzie wyglądała transformacja energetyczna i uświadomić czy rzeczywiście jest szansą na wychodzenie z kryzysu.