Słowacja zakończyła epokę węgla. Wyłączono ostatnie bloki elektrowni Vojany

Wczoraj, tj. 26 marca, na Słowacji wyłączono ostatnie dwa bloki węglowe w elektrowni Vojany, co symbolicznie zakończyło epokę produkcji energii elektrycznej z węgla w kraju. Jednostki działały nieprzerwanie od 1966 roku, a sama elektrownia zlokalizowana na wschodzie, była kiedyś największym zakładem w byłej Czechosłowacji.

„Elektrownia Vojany kończy dziś produkcję energii elektrycznej z węgla. Zajmuje jednak nieodłączne miejsce w historii słowackiej energetyki. I to nie tylko dla niej, ale przede wszystkim dla ludzi, którzy przyczynili się do jej powstania, dbali o jej funkcjonowanie przez te wszystkie lata i niestrudzenie wnosili wiele innowacyjnych pomysłów. To dzięki nim elektrownia przetrwała do dziś. I za to jesteśmy im winni wielkie podziękowania” – powiedział Ondrej Marcinčák, dyrektor elektrowni Vojany.

Decyzja o ostatecznym zamknięciu elektrowni podyktowana była coraz wyższymi cenami węgla kamiennego i jego transportem w połączeniu z rosnącymi w ubiegłym roku cenami uprawnień do emisji CO2. W związku z pogłębiającymi się stratami, spółka Slovenské elektrárne, operator obiektu, podjęła w 2023 r. decyzję o zaprzestaniu produkcji energii elektrycznej z paliw kopalnych.

Lukáš Maršálek, członek zarządu słowackiej spółki, tłumaczy, że obecnie badane są potencjalne zastosowania dla terenu już nieczynnej elektrowni. Rozważane są różnorodne możliwości jego wykorzystania, od energetyki odnawialnej i magazynowania energii, aż po małe modułowe reaktory oraz produkcję zielonego wodoru.

Elektrownia Vojany położona we wschodniej Słowacji działała nieprzerwanie przez 58 lat. W tym czasie wszystkie bloki przepracowały ponad 1,8 miliona roboczogodzin i wyprodukowały prawie 170 mln MWh energii elektrycznej, co według dzisiejszych standardów odpowiada 6-letniemu zużyciu energii elektrycznej na terenie całej Słowacji.

Miks energetyczny na Słowacji doskonale ilustruje możliwość odejścia od węgla, gdy przestaje być on opłacalny. Jak pisaliśmy na łamach serwisu, pod koniec grudnia w kopalni Nováky na terenie kraju trenczyńskiego zakończono symbolicznie wydobycie ostatniej tony węgla brunatnego, co było efektem decyzji o zaprzestaniu wykorzystania tego surowca w energetyce. Decyzję tę podjęto z uwagi na wzrost kosztów wydobycia oraz generacji energii elektrycznej z węgla. Równocześnie, dzięki rezygnacji z węgla, Słowacja mogła skorzystać z unijnych dofinansowań, aby zainwestować w inne, bardziej zrównoważone źródła energii w kraju.