Według doniesień medialnych Gazprom traci pozycję monopolisty na Litwie. Udział norweskiego Statoila w rynku przekroczy 50 proc. po zawarciu dwóch nowych kontraktów z prywatnym producentem nawozów Achema oraz państwową spółką Lietuvos Duju Tiekimas.  Achema jest największym konsumentem gazu na Litwie z zapotrzebowaniem na poziomie 1,2 mld m³ rocznie. Statoil ma pokryć mniej więcej połowę rocznego zużycia, a więc ok. 500 mln m sześc. – wynika z oświadczenia spółki.  Z kolei LDT zakontraktowała 350 mln m³ gazu rocznie. Szacuje się, że całkowite zapotrzebowanie krajowe w 2016 r. wyniesie około 2 mld m sześc., o 500 mln m sześc. mniej niż w 2015 roku.

W wywiadzie dla Reutersa minister Rokas Masiulis określił zawarte kontrakty jako „wyraźny dowód na to, że na rynku istnieją realni konkurenci dla Gazpromu.”

Dostawy gazu za pośrednictwem terminala w Kłajpedzie wzrosną więc do ponad miliarda metrów sześciennie rocznie. „Udział Gazpromu w rynku będzie zależeć od ceny oraz innych czynników handlowych. Nie będzie żadnych politycznych decyzji w tej sprawie. Wszystkie decyzje dotyczące zakupu gazu są komercyjnej natury” – powiedział litewski minister energetyki. 

Pozycja Gazpromu na rynku litewskim słabnie od 2014 roku. To wtedy państwowy LitGas podpisał pierwszą historyczną umowę ze Statoilem na dostawy LNG, która przełamała absolutny monopol rosyjskiego koncernu. Norwegowie zobowiązali się wtedy dostarczać 540 mln m sześc. gazu rocznie przez okres 5 lat do terminalu w Kłajpedzie. Pod koniec stycznia 2016 roku LitGas renegocjował warunki umowy,  przedłużając ją do 10 lat oraz zmniejszając zakontraktowaną ilość gazu do 350 mln m sześc. po cenach niższych niż dotąd. Przyczyną był spadek krajowego zapotrzebowania.

Ponadto latem 2015 roku LitGas i Statoil podpisały umowę joint venture w celu wspólnego wykorzystania terminala LNG w Kłajpedzie. Moce szczytowe terminala (4 mld m sześc.) znacznie przekraczają potrzeby krajowe, dlatego strona litewska zdecydowała się na ich komercyjne wykorzystanie we współpracy z partnerem norweskim.

Zobacz także: USA: spada wydobycie ropy i gazu z łupków

Zobacz także: Komisarz Canete: Zwiększymy kontrolę umów gazowych