Sporo uwag do KPEiK. Organizacje pozarządowe apelują o konkretną zmianę w dokumencie

W ubiegłym tygodniu (15 listopada) zakończył się etap zbierania uwag do projektu aktualizacji Krajowego Planu w dziedzinie Energii i Klimatu (KPEiK). Dokument, który ma wyznaczać kierunki polityki energetyczno-klimatycznej Polski na najbliższe dekady, budzi mieszane uczucia wśród ekspertów i organizacji pozarządowych. Chociaż NGO doceniają wysiłek MKiŚ w przygotowaniu prognoz i analitycznych założeń, wskazują na poważne niedociągnięcia w procesie konsultacji oraz brak jednoznacznych celów i mechanizmów wdrożeniowych.

KPEiK: scenariusz WAM czy WEM?

Kluczowy problem dotyczy wyboru między dwoma scenariuszami:

• WEM (ang. with existing measures), który bazuje na obecnych politykach i działaniach,
• WAM (with additional measures), będącym bardziej ambitnym scenariuszem aktywnej transformacji energetyczno-klimatycznej.

Organizacje pozarządowe, w tym sygnatariusze listu do ministerstwa, apelują o jednoznaczne określenie scenariusza WAM jako podstawy przyszłej polityki. Ich zdaniem kompromisy między tymi podejściami prowadzą do stagnacji i marnowania potencjału transformacji, co szkodzi zarówno środowisku, jak i gospodarce.

„Próby projektowania polityki klimatyczno-energetycznej na podstawie nieokreślonego kompromisu między brakiem dodatkowych działań (scenariusz WEM) a scenariuszem ambitnych zmian (WAM) spójnych z europejskimi ramami prawnymi będą skazane na niepowodzenie. Administracja publiczna, przedstawiciele biznesu, samorządy i społeczeństwo obywatelskie potrzebują jasnych celów, na podstawie których mogą planować dalsze, pilne kroki w obszarze transformacji. Ich brak prowadzi nie tylko do zwiększenia szkód środowiskowych, ale i obniża konkurencyjność polskiej gospodarki” – czytamy w liście otwartym do minister Pauliny Hennig-Kloski

Apel o szerokie konsultacje

NGO podkreślają, że dotychczasowy proces zbierania uwag nie spełnia wymogów wynikających z europejskiego prawa o zarządzaniu unią energetyczną i klimatem. Wskazują na brak wielopoziomowego dialogu i szerokich dyskusji sektorowych. Zwracają uwagę, że tylko transparentne i inkluzywne konsultacje mogą zapewnić społeczny konsensus oraz skuteczną realizację ambitnych celów klimatycznych.

Co dalej z KPEiK?

Autorzy listu apelują o kontynuację dialogu z kluczowymi interesariuszami, organizację debat sektorowych i przyjęcie konkretnych zobowiązań przez decydentów. Są gotowi również do dalszego wspierania procesu aktualizacji i monitorowania wdrażania Planu, który, ich zdaniem, powinien stać się filarem transformacji klimatycznej Polski.

Czy MKiŚ odpowie na te apele, wprowadzając zmiany zgodne z europejskimi wytycznymi i oczekiwaniami społecznymi? To pytanie, na które odpowiedź poznamy w kolejnych etapach prac nad KPEiK.