Jak wyglądała droga sporu ABW z OSGE? Ujawniono jeden z dokumentów

Jak czytamy w dokumencie, wniosek o wydanie opinii był uzupełniany kilkukrotnie od czerwca do października 2023 r., a przesyłane dodatkowe materiały miały umożliwić szefowi ABW wystawienie opinii pozytywnej dla planowanej inwestycji wspólnego podmiotu Orlenu i Synthosu (Orlen Synthos Green Energy) w Stawach Monowskich. To właśnie ciągła wymiana wniosków między stronami rzuca nowe spojrzenie na całą historię.

Ujawnione dokumenty o sporze OSGE i ABW

W dniu 9 października ub. r. OSGE przekazało Agencji, poprzez ministerstwo, swoje stanowisko w sprawie. Zgodnie z treścią dokumentu, odpowiedź zarządu Orlenu na żądanie służb została dostarczona 26 października, czyli 10 dni po wyznaczonym terminie. Jednocześnie w uzasadnieniu podkreślono, że Rada Nadzorcza płockiego giganta nie przekazała służbom swojego stanowiska.

W treści wniosku brak jest szczegółowego uzasadnienia konieczności uzupełnienia dokumentów przez strony zaangażowane w pozyskanie pozytywnej opinii, ponieważ istotne aspekty zostały objęte klauzulą tajności. Niemniej jednak, na końcu dokumentu szef ABW Krzysztof Wacławek podkreśla, że „w niniejszej sprawie zaistniały okoliczności świadczące o negatywnym wpływie inwestycji na bezpieczeństwo wewnętrzne państwa”. W ujawnionym dokumencie nie jest jednak wskazane, na jakiej podstawie ABW wydała taką decyzję.

W lutym w rozmowie z Energetyką24 prezes OSGE Rafał Kasprów mówił, że ABW miała zastrzeżenia co do tego, że gdy powstała wspólna spółka, to prezes OSGE (wywodzący się z Synthosu) otrzymał prawo głosu rozstrzygającego w zarządzie. Jak wskazał, w OSGE zmieniono te zapisy w grudniu 2023 r. W treści postanowienia ABW znajduje się sugestia, że rzeczywiście mogło chodzić o tę sprawę, ponieważ Agencja dopytywała Ministerstwo Klimatu i Środowiska o „pierwotną umowę spółki OSGE”.

ABW, OSGE i „Towarzystwo na rzecz Ziemi"

Spór ABW i OSGE trwa od kilku miesięcy. 6 listopada 2023 r. ABW wydała negatywną opinię dotyczącą budowy małych reaktorów modułowych na obszarze Gminy Miasta Oświęcim i wskazywanych przez OSGE Stanów Monowskich. Mimo to 11 dni później Ministerstwo Aktywów Państwowych w „dwutygodniowym” rządzie Mateusza Morawieckiego po rozpatrzeniu wniosku o wydanie decyzji zasadniczej „nie identyfikowało istotnego negatywnego wpływu inwestycji”. Z kolei w grudniu ówczesna minister klimatu i środowiska Anna Łukaszewska-Trzeciakowska zdecydowała się wydać sześć pozytywnych decyzji zasadniczych dla SMR-ów.

O sprawie poinformowała jako pierwsza organizacja „Towarzystwo na rzecz Ziemi”, która w poście na Facebooku udostępniła postanowienie szefa ABW z 6 listopada 2023 r. Ton wpisu dołączonego do informacji o opublikowanych dokumentach sugeruje, że organizacja jest raczej nieprzychylna planom budowy małych reaktorów jądrowych w Małopolsce.

Zapewne nie dowiemy się, w jaki sposób firmy Orlen i Synthos pogrywały z państwem polskim. Niech to jednak będzie sygnał dla nowych władz miasta i gminy Oświęcim, żeby włączyć się czynnie w dalsze procedury związane z tym przedsięwzięciem, gdyby faktycznie miało dojść do jego realizacji. Tym bardziej że w przypadku Oświęcimia nie chodzi wyłącznie o interesy państwa, ale również o nasze zdrowie i bezpieczeństwo. Warto przy tym zwrócić uwagę, że łatwo wciskać komuś niesprawdzone technologie jądrowe, siedząc w Austrii oraz Pcimiu.

@ czytamy w poście.