Niemiecka rafineria w Schwedt jest własnością międzynarodowego konsorcjum PCK Rafinerie GmbH, w którym swoje udziały posiadają największe europejskie koncerny energetyczne. Do tej pory jego akcjonariat prezentował się następująco: Shell (37,5%), joint venture BP i Rosnieftu (37,5%), joint venture Totalu i Eni (25%). Zakład przetwarza rocznie około 12 mln ton surowej ropy na produkty naftowe pochodzenia mineralnego oraz produkty petrochemiczne. Został on zbudowany w latach 60. ubiegłego wieku tuż przy granicy z Polską i jest zaopatrywany w surowiec przez ropociąg Przyjaźń biegnący przez nasz kraj [1] [2].
Jak poinformowała agencja Tass, wspomniana już powyżej struktura własnościowa Konsorcjum PCK Raffinerie GmbH zarządzającego rafinerią w Schwedt właśnie ulegała zmianie. Total sprzedał bowiem Rosnieftowi 16,67 proc. swoich akcji [3]. Rodzime media informując o tym wydarzeniu pomijają związany z nim wątek polski i skupiają się na francusko-rosyjskiej kooperacji w kontekście unijnych sankcji wymierzonych w Rosję (choć restrykcje nie zakazują wymiany bądź nabywania aktywów!). Tymczasem omawiana transakcja ma niebagatelne znaczenie dla przebiegającego przez nasz kraj ropociągu Przyjaźń, którym zarządza państwowa spółka PERN.
Rafineria w Schwedt jest w pełni zaopatrywana w rosyjską ropę i przystosowane do jej przerobu. Model ten zapewnia zyski, ale także naraża zakład na przerwy w dostawach z kierunku wschodniego. Do najbardziej spektakularnej doszło w 2007 r. na skutek kryzysu na linii Moskwa-Mińsk gdy tylko część potrzebnego surowca udało się sprowadzić alternatywną, morską drogą dostaw [4].
Przejęcie od wenezuelskiego PdVSA sporego pakietu akcji PCK Raffinerie GmbH przez Rosnieft pod koniec 2010 roku wzmocniło bezpieczeństwo energetyczne Schwedt. Strona rosyjska nawet gdyby chciała realizować dostawy ropy do tego zakładu drogą morską (co byłoby nieopłacalne finansowo) to napotkałaby na problem związany z ograniczonymi mocami portu w Rostocku i niewystarczającą przepustowością rurociągu, który łączy go z rafinerią. Innymi słowy, aktywność biznesowa Rosjan we wschodnich Niemczech pozytywnie wpływa na przebiegającą przez Polskę Przyjaźń.
Zwiększenie przez Rosnieft udziałów w PCK Rafinerie GmbH dzięki nabyciu aktywów francuskiego Totalu oznacza, że strona rosyjska chce się biznesowo jeszcze mocniej zaangażować w działalność rafinerii w Schwedt. Podobnie jak transakcję z wenezuelskim PDVSA należy tą sytuację rozpatrywać pod kątem malejących szans na niespodziewane zmniejszenie dostaw ropy realizowanych od strony Polski. To dobra informacja z perspektywy interesów gospodarczych naszego kraju. Rafinerie położone nad Wisłą przerabiają atrakcyjny cenowo surowiec rosyjski, który jest do nich dostarczany w większości tym samym rurociągiem, z którego korzysta Schwedt. To źródło opłat tranzytowych, z których m.in. realizuje się projekt rozbudowy naftoportu w Gdańsku.