Orlen: prokuratura bada wizy zatrudnionych przy Olefinach

Jak przekazał w piątek PAP rzecznik Prokuratury Okręgowej w Płocku Bartosz Maliszewski, obecnie ani tam, ani też w tamtejszej prokuraturze rejonowej nie jest prowadzone żadne postępowanie karne - tak z zawiadomienia, jak i z urzędu - które „mogłoby dotyczyć nieprawidłowości przy zatrudnianiu bądź nieprzestrzeganiu przepisów BHP względem osób zatrudnionych przy budowie Olefin III”.

Odpowiadając na pytania PAP, prokurator Maliszewski zaznaczył jednocześnie, że trwają czynności sprawdzające „w zakresie zawiadomienia jednego przedsiębiorcy, co do długiego czasu oczekiwania na przyznanie jego przyszłym pracownikom z Republiki Indii wiz wjazdowych do Polski, celem ich zatrudnienia przy inwestycji petrochemicznej”. „Badana jest właściwość rzeczowa i miejscowa prokuratury do prowadzenia tej sprawy” - zaznaczył rzecznik płockiej Prokuratury Okręgowej.

Według szefa sejmowej komisji śledczej do spraw tzw. afery wizowej posła Michała Szczerby (KO), wykonawca inwestycji Orlenu - budowy instalacji Olefiny III - uzyskał w sposób nieuprawniony dostęp do wewnętrznego systemu e-konsulat Ministerstwa Spraw Zagranicznych (MSZ). Szczerba poinformował w miniony wtorek, że m.in. o tę kwestię komisja chciała pytać b. prezesa Orlenu Daniela Obajtka, który tego dnia nie stawił się na przesłuchanie - komisja zdecydowała o wystąpieniu do sądu o nałożenie 3 tys. zł kary porządkowej na b. szefa koncernu za niestawienie się bez usprawiedliwienia, a także o wezwaniu go przed komisję na 5 czerwca.

Podczas wtorkowego posiedzenia Szczerba przedstawił pisma między MSZ a Orlenem, które dotyczyły - jak wyjaśnił – „wsparcia w dostępie do procedury wizowej” dla pracowników, którzy mieli być zatrudniani przy realizacji inwestycji. Zdaniem Szczerby, wśród osób, które dysponowały dostępem do wewnętrznych systemów resortu i czynności zarezerwowanych wyłącznie dla konsulów, było dwóch obcokrajowców. „Dopiero po kilku miesiącach wykonawca, w szczególności Orlen, wycofał te osoby. Obcokrajowcy wskazani przez Orlen, w szczególności przez wykonawcę inwestycji, otrzymali możliwość wprowadzania, modyfikowania danych bez limitu. Chcieliśmy o to zapytać Obajtka” – stwierdził m.in. szef sejmowej komisji śledczej do spraw tzw. afery wizowej.

Według niego, kilkanaście tysięcy osób zostało sprowadzonych do Polski w ten sposób, a do grup pracowników były dodawane osoby niezwiązane z inwestycją, „które nie miały pojęcia, że jadą do Płocka, nie pojawiały się w ogóle na miejscu, a osoby, które się pojawiały po przybyciu zobaczywszy +miasteczko Obajtka+ pod Płockiem rezygnowały”. Wśród pracowników zgłaszanych do pracy przy inwestycji - jak mówił we wtorek Szczerba - były dzieci, także dwumiesięczne, pojawiały się też osoby niepiśmienne. Doprecyzował, że proceder dotyczył także inwestycji Grupy Azoty.

W Płocku znajduje się główny zakład produkcyjny Orlenu, największy w Polsce kompleks rafineryjno-petrochemiczny i jeden z największych w Europie. Umowę na budowę kompleksu instalacji Olefiny III koncern podpisał w czerwcu 2021 r. ze spółkami Hyundai Engineering z siedzibą w Seulu oraz z Tecnicas Reunidas z siedzibą w Madrycie. Zakończenie inwestycji planowane jest na pierwszą połowę 2027 r. W 2023 r., gdy budowa instalacji Olefiny III już trwała, w jej pobliżu powstało kontenerowe miasteczko dla pracowników, mogące przyjąć ok. 6 tys. osób. Koncern informował wtedy, że do pracy przy budowie - według danych wykonawcy inwestycji - są i będą zatrudniani pracownicy m.in. z Korei Płd. i Hiszpanii, a także z Indii, Malezji, Pakistanu, Filipin, Turcji i Turkmenistanu.

Sejmowa komisja śledcza ds. tzw. afery wizowej bada nadużycia, zaniedbania i zaniechania w zakresie legalizacji pobytu cudzoziemców w Polsce w okresie od 12 listopada 2019 r. do 20 listopada 2023 r.