Katowicki oddział Agencji monitoruje sytuację w sektorze węglowym m.in. na potrzeby resortu energii. W poniedziałek Agencja przedstawiła PAP wstępne dane, charakteryzujące górnictwo w minionym roku.

W ubiegłorocznej produkcji w wysokości 70,4 mln ton (wobec 72,2 mln ton w roku 2015), prawie 57,2 mln ton stanowił węgiel energetyczny, a blisko 13,3 mln ton węgiel koksowy.

Produkcja węgla energetycznego była o 3,4 proc. mniejsza niż w 2015 r. - to efekt podjętej restrukturyzacji sektora oraz przekazywania wybranych kopalń lub ich części do Spółki Restrukturyzacji Kopalń (SRK).

W segmencie węgla koksowego nastąpił wzrost produkcji o 1,7 proc., co - według przedstawicieli ARP - należy odnotować z optymizmem, w związku z problemami, z jakimi na początku tego roku borykała się zagrożona wówczas upadłością Jastrzębska Spółka Węglowa, główny producent węgla koksowego.

Ubiegłoroczna sprzedaż węgla - w kraju i na eksport - osiągnęła poziom 73,1 mln ton, z czego 59,6 mln ton to węgiel energetyczny, a 13,5 mln ton - koksowy, którego sprzedaż wzrosła wobec 2015 r. o 3,9 proc. Ubiegłoroczna wielkość sprzedaży była porównywalna z tą z 2015 r., kiedy odbiorców znalazło łącznie 73,5 mln ton węgla.

Według dyrektora katowickiego oddziału ARP Henryka Paszczy uzyskane w minionym roku wyniki w zakresie wydobycia i sprzedaży węgla są zbliżone do zakładanych w opracowanych na początku 2016 r. roku planach spółek węglowych.

"Warto odnotować, że sprzedaż węgla w 2016 r. przez rodzime przedsiębiorstwa górnicze, w wysokości ponad 73 mln ton, jest porównywalna ze średnioroczną sprzedażą z ostatnich pięciu lat 2012-2016, wynoszącą 73,3 mln ton" - wskazał dyrektor.

Z danych wynika, że mimo prowadzonych działań restrukturyzacyjnych i przekazywania w ostatnich dwóch latach dziewięciu kopalń lub ich części do SRK, poziom sprzedaży - zarówno do odbiorców krajowych, jak i na eksport - został utrzymany na podobnym poziomie.

"To duży sukces polskich producentów. Niestety, nie poszło to w parze z cenami zbytu węgla. Pomimo wzrostu cen na rynkach światowych, nie znalazło to odzwierciedlenia na rynku krajowym, na którym sprzedaż węgla odbywa się głównie w oparciu o umowy długoterminowe, całoroczne. Sytuacja ta winna ulec radykalnej zmianie w pierwszym półroczu 2017 r.” - ocenił dyrektor Paszcza.

ARP nie podała dotąd informacji o osiągniętych w całym 2016 r. średnich cenach węgla. Po trzech kwartałach ubiegłego roku średnia cena zbytu węgla ogółem wyniosła 232,51 zł za tonę i w porównaniu do analogicznego okresu 2015 r. była niższa o 12 proc. Cena zbytu węgla energetycznego ukształtowała się na poziomie 214,35 zł za tonę (spadek o 9,2 proc.), natomiast cena zbytu węgla do koksowania wyniosła 311,79 zł za tonę (spadek o 18,1 proc. w odniesieniu do cen z trzech kwartałów 2015 r.).

Od początku roku do końca września górnictwo węgla kamiennego przyniosło 1 mld 382,1 mln zł straty na sprzedaży węgla (wobec sytuacji sprzed roku strata była mniejsza o 529,9 mln zł), przy przychodach ze sprzedaży węgla w wysokości 12 mld 281,5 mln zł (spadek o 9,2 proc.) i kosztach sprzedanego węgla w wysokości 13 mld 663,6 mln zł (niższych o 11,5 proc). Strata sektora węglowego netto w ciągu dziewięciu miesięcy br. wyniosła 842,5 mln zł, o 831,9 mln zł mniej niż w tym samym czasie przed rokiem. Wynik ten uwzględnia częściowe skutki transakcji zbycia kopalń przez Kompanię Węglową do Polskiej Grupy Górniczej. Dane finansowe za cały 2016 r. powinny być znane na początku lutego.

Analiza poziomów wydobycia oraz sprzedaży węgla w obydwu półroczach 2016 r. wskazuje, że zdecydowanie lepsza dla polskich producentów była druga połowa minionego roku. W pierwszym półroczu wydobycie węgla wyniosło 34,3 mln ton, w drugim - gdy wzrósł popyt na węgiel - 36,1 mln ton, o 1,8 mln ton węgla więcej niż w pierwszych sześciu miesiącach. Podobnie było ze sprzedażą węgla - w pierwszym półroczu odbiorców znalazło 34,5 mln ton surowca, w drugim 38,6 mln ton, co oznacza wzrost sprzedaży o prawie 12 proc.

W drugim półroczu znacząco - o ponad 3,4 mln ton - wzrosła, w odniesieniu do pierwszej połowy roku, sprzedaż węgla energetycznego. 3,4 mln ton to niemal tyle, ile w ciągu roku sprzedaje jedna duża kopalnia.

Dane ARP potwierdzają, że na wielkość ubiegłorocznego wydobycia i sprzedaży węgla wpłynęły prowadzone w sektorze wydobywczym działania restrukturyzacyjne. Najważniejsze wydarzenia to m.in. utworzenie Polskiej Grupy Górniczej, oddalenie widma upadku Jastrzębskiej Spółki Węglowej, zawarcie ze stroną społeczną porozumień służących obniżaniu kosztów wydobycia węgla, wynegocjowanie z bankami przesunięcia terminu spłat rat obligacji JSW i PGG, przekazanie do SRK ruchów Anna i Jas-Mos, a także zgoda Komisji Europejskiej na wartą blisko 8 mld zł pomoc publiczną na restrukturyzację górnictwa.

Węgiel pozostaje podstawą polskiej energetyki. Według danych ARP od stycznia do listopada ubiegłego roku produkcja energii elektrycznej z węgla (kamiennego i brunatnego) stanowiła 82 proc. produkcji energii elektrycznej ogółem.

W końcu listopada br. w polskim górnictwie węgla kamiennego pracowało 85,6 tys. osób.

Zobacz także: Państwowe spółki rozdane. ME obejmie nadzór nad 42 podmiotami