Dr Tomasz Harackiewicz dla E24: Orsted podjął zbyt wysokie ryzyko w USA

Gigant morskiej energetyki wiatrowej, duński Orsted, ogłosił emisję akcji o wartości 60 mld koron. Wywołało to blisko 30-procentowy spadek kursu akcji firmy. Głównym powodem emisji jest potrzeba finansowania projektu Sunrise Wind u wybrzeży USA. Projekt ten napotkał trudności z powodu niekorzystnych działań administracji USA, w tym wstrzymania zezwoleń na farmy wiatrowe oraz wycofania ulg podatkowych dla odnawialnych źródeł energii. Rynek amerykański – jak skomentował dr Harackiewicz – stał się „trudniejszy” dla morskiej energetyki wiatrowej.

Informacje o Orsted na zderzeniu dwóch światów

Należy zawsze trzymać pewien dystans pomiędzy dwoma światami, realnym światem biznesu a kursami akcji, które są odbiciem jakichś oczekiwań i emocji analityków i inwestorów. (...) Rynki finansowe reagują nerwowo i nie zawsze pokrywa się to ze stanem rzeczywistym. Natomiast ta nerwowa reakcja wynika z kilku kwestii. Po pierwsze sama skala tej emisji praw poboru, która sięga już blisko połowy kapitalizacji spółki jest olbrzymia.
Dr Tomasz Harackiewicz, Uniwersytet Morski w Gdyni

Tak duża emisja oznacza znaczące rozwodnienie udziałów dla obecnych akcjonariuszy, co budzi ich obawy – przekazał dr Harackiewicz. Dotychczas Orsted finansował rozwój poprzez sprzedaż udziałów w projektach. Jednak w przypadku Sunrise Wind nie udało się znaleźć nabywców, co zmusiło spółkę do emisji akcji. To odejście od wcześniejszej strategii zaskoczyło inwestorów i analityków.

Drugim powodem, dla którego działania ogłoszone przez Orsted mogą wywoływać emocje na rynku jest też atmosfera na wokół morskiej energetyki wiatrowej i publikowane ostatnio newsy. „Działania Orstedu zbiegły się w czasie np. z ogłoszoną ostatnio informacją, że w konkursie na dwa obszary dla morskiej energetyki wiatrowej w Niemczech nie wpłynęły żadne oferty. Gdy ktoś zwróci uwagę na szczegóły, to okaże się, że od dawna wiadomo, iż objęte przetargiem lokalizacje są mało atrakcyjne m.in. z powodu słabszych wiatrów. Ale nagłówki są takie, jakie są, a inwestorzy często działają też na bazie nagłówków” – zauważył specjalista z Uniwersytetu Morskiego w Gdyni.

Walka z wiatrakami w USA trwa od dawna

Jak podkreślił dr Harackiewicz, problemy z energetyką wiatrową w USA zaczęły się pojawiać już za prezydentury Joe Bidena. Część projektów wiatrowych „i tak by upadła” – niezależnie od tego, czy prezydentem USA pozostałby na drugą kadencję Biden, czy został nim Donald Trump. „Jeśli chodzi o wycofane projekty amerykańskich morskich farm wiatrowych to wbrew pozorom „antywiatrakowa” prezydentura Trumpa przypadkowo zbiegła się z nimi w czasie” – stwierdził dyrektor Centrum Morskiej Energetyki Wiatrowej.

 „Na pewno Orsted na pewnym etapie optymistycznie podszedł do rynku amerykańskiego” – podkreślił specjalista. W okresie, kiedy podejmowane były decyzje odnośnie do amerykańskich farm wiatrowych, „rynek był w fazie hurraoptymizmu”. Obecnie nastroje są bardziej stonowane.

Morska energetyka wiatrowa przechodzi okres turbulencji. Rosnące koszty, opóźnienia w realizacji projektów, problemy geopolityczne czy zaburzenia w łańcuchach dostaw powodują weryfikację prognoz rozwoju rynku.

Tylko co to w praktyce oznacza? To oznacza, że wzrost rynku globalnego w perspektywie roku 2040 już jest już szacowany nie na 12-14 proc., a „jedynie" na 9-10 proc. Długofalowo perspektywy branży są bardzo dobre.
Dr Tomasz Harackiewicz, Uniwersytet Morski w Gdyni

Dobre perspektywy branży a złe wiadomości

W Stanach Zjednoczonych – przekazał – od dawna widać wyraźnie w mediach społecznościowych, że lobby naftowo-gazowo-węglowe finansuje działania antywiatrakowe. „Jest to prowadzona bardzo silna kampania w mediach społecznościowych przeciwko energetyce wiatrowej, także w Polsce” – stwierdził dr Harackiewicz.

„W tej chwili rynek ma nastawione ucho na te negatywne informacje i one gdzieś tam się przejawiają, a te pozytywne – bo branża ma bardzo dobre perspektywy, rozwija się i będzie się rozwijać – schodzą gdzieś na dalszy plan” – dodał specjalista.

Jego zdaniem, morskie farmy wiatrowe są ważne dla całości miksu energetycznego. Przekazał również, że „każda wielka inwestycja jest ingerencją w naturę, gdziekolwiek ona by się nie zdarzyła.”

Nie da się ukryć, że jak wszystkie źródła odnawialne morska energetyka wiatrowa ma swoje wady, które wynikają przede wszystkim z uzależnienia od sił natury. Natomiast jest jedna kwestia, która już nie podlega żadnej dyskusji. Biorąc pod uwagę zapóźnienia polskiej energetyki i planowane wyłączenia elektrowni węglowych, bez morskich farm wiatrowych będziemy pozbawieni źródeł energii.
Dr Tomasz Harackiewicz, Uniwersytet Morski w Gdyni