Wodorowa przyszłość czy wodorowe złudzenia?

Czy wodór faktycznie jest w stanie zastąpić węgiel i czy może stać się polską specjalnością, szansą na rozwój regionów? Na te i inne pytania będą starali się odpowiedzieć eksperci - uczestnicy panelu „Wodorowa przyszłość czy wodorowe złudzenia", który odbędzie się w drugim dniu imprezy, 23 czerwca br.

Koncern, który od dawna stawia czoła największym wyzwaniom związanym z transformacją energetyczną, szuka odpowiedzi także i na te, wymienione wyżej pytania. Niedawno przybrały one konkretny kształt: to Strategia Wodorowa do 2030 roku, zintegrowana ze strategią biznesową ORLEN2030. Wodorowe ambicje spółki definiują cele spółki w czterech kluczowych obszarach: mobilność, rafineria i petrochemia, przemysł i energetyka oraz badania i rozwój.

Wodór – nie bez przyczyny - uważany jest za jeden z kluczowych elementów zielonej transformacji. Może być wykorzystywany jako surowiec, paliwo lub nośnik oraz magazyn energii. Ze względu na swój potencjał energetyczny i minimalną emisyjność, jest przedmiotem rosnącego zainteresowania na całym świecie. Rozwój technologii wodorowych pozwoli na zbudowanie nowoczesnego, niskoemisyjnego koncernu multienergetycznego, opartego na efektywnych zakładach, czystej energii i niskoemisyjnych paliwach. Nakłady inwestycyjne PKN ORLEN zaplanowane na kolejne osiem lat opiewają na kwotę 7,4 mld złotych.

Strategia Wodorowa określa cele spółki do końca tej dekady oraz długoterminowe ambicje Koncernu w czterech kluczowych obszarach. Są to: mobilność, rafineria i petrochemia, badania i rozwój oraz przemysł i energetyka. Taki podział pozwala na wykorzystanie kompetencji wszystkich podmiotów wchodzących w skład Grupy ORLEN. I tak, za źródła energii odpowiadać będą PKN ORLEN, Energa, Baltic Power oraz ORLEN Południe; produkcja oparta zostanie o spółki Anwil, PKN ORLEN, ORLEN EKO i ORLEN Unipetrol, natomiast dystrybucja pozostanie w gestii PKN ORLEN i ORLEN Unipetrol.

Mobilność

Wodorowa rewolucja rozpocznie się w kołowym transporcie publicznym i na kolei, a z czasem obejmie transport ciężki, lotniczy i morski. Celem ORLENU jest zbudowanie do 2030 roku ponad 100 stacji tankowania wodoru: w Polsce, Czechach i na Słowacji. Nowe, zero- i niskoemisyjne technologie bezpośrednio przyczynią się do poprawy jakości powietrza w miastach. Będzie to możliwe dzięki wykorzystaniu wodoru w transporcie: emitowane przez pojazdy spaliny pochodzące z paliw kopalnych zostaną zastąpione parą wodną. Ponadto zostanie istotnie obniżony poziom hałasu: autobusy napędzane wodorem wyposażone są w ciche silniki elektryczne, zasilane energią z ogniw paliwowych napędzanych wodorem wysokiej czystości.

Rafineria i petrochemia

Wodór to jeden z filarów dekarbonizacji. PKN ORLEN planuje, że w 2030 roku mniej więcej połowa wodoru produkowanego w Grupie ORLEN będzie nisko- i zeroemisyjna. Docelowo ma to być nawet ponad 80%. Dzięki zainstalowaniu mocy produkcyjnych nisko- i zeroemisyjnego wodoru, w tym wykorzystaniu technologii elektrolizy wody zasilanej OZE oraz przetwarzaniu odpadów komunalnych w kierunku wodoru, w 2030 roku koncern zamierza osiągnąć ok. 0,5 GW nowych mocy wytwórczych wodoru. Ambicją płockiego giganta jest zwiększenie nowych mocy produkowanej na bazie wodoru energii nawet do 1GW. Będzie to możliwe dzięki panującym obecnie, sprzyjającym warunkom do rozwoju niezbędnych technologii, w tym mocy zainstalowanych w OZE, a także regulacjom i dostępowi do finansowania.

Badania i rozwój

Grupa ORLEN będzie koncentrować się na zawieraniu porozumień i partnerstw oraz budowę wodorowego ekosystemu. Ponieważ firma od dawna stawia na innowacyjność, wykorzystanie oraz rozwój wewnętrznych kompetencji, będzie mogła zostać partnerem pierwszego wyboru dla innych podmiotów biorących udział w projektach budowy gospodarki wodorowej w Europie Środkowej. Strategia Wodorowa bazuje na kompetencjach spółek wchodzących w skład Grupy ORLEN, a istotna rola w tych działaniach przypadnie płockiemu Centrum Badań i Rozwoju. Do 2025 roku powstanie tam pracownia wodorowa prowadząca testy i badania dotyczące instalacji do produkcji, podnoszenia jakości, oczyszczania i magazynowania wodoru.  

Przemysł i energetyka

Plany Grupy ORLEN zakładają, że po 2030 roku pojawią się nadwyżki zero- i niskoemisyjnego wodoru, które można będzie przeznaczyć na potrzeby innych gałęzi przemysłu – zarówno w kraju, jak i za granicą. Główne sektory gospodarki, w których można będzie wykorzystywać wodór, to ciepłownictwo i energetyka. Koncern będzie też dążyć do wykorzystania wodoru do stabilizacji systemu elektroenergetycznego. Stanie się to możliwe po roku 2030, przede wszystkim dzięki wykorzystaniu wodoru i/lub amoniaku jako magazynu energii sprzężonego z farmami wiatrowymi na Bałtyku, gdy w systemie elektroenergetycznym pojawią się znaczące, okresowe nadwyżki OZE.

Kluczowe projekty wodorowe

Już teraz są prowadzone lub przygotowywane liczne projekty wodorowe mające bezpośrednie przełożenie na przyjętą Strategię Wodorową. Najważniejsze są dwa z nich: projekt Clean Cities – Hydrogen mobility in Poland (phase I)", obejmujący wytwarzanie wodoru wysokiej czystości z procesu elektrolizy whubie we Włocławku, docelowo zasilanego z OZE. W ramach tego projektu zostaną wybudowane dwie ogólnodostępne stacje tankowania wodoru, w Poznaniu i w Katowicach oraz mobilna stacja tankowania zlokalizowana we Włocławku. Projekt otrzymał wsparcie w postaci bezzwrotnego dofinansowania z CEF Transport Blending Facility w wysokości ok. 9 mln złotych.

Drugim flagowym przedsięwzięciem jest Hydrogen Eagle", czyli kompleksowy projekt infrastrukturalny, mający na celu utworzenie i rozbudowę infrastruktury wodorowej w Polsce, Czechach i na Słowacji. Jego realizacja pozwoli na dołączenie do międzynarodowej sieci tankowania wodorem poprzez budowę ponad stu stacji zarówno dla transportu kołowego, jak i kolei, oraz na osiągnięcie do 2030 roku mocy wytwórczych zeroemisyjnego wodoru na poziomie ok. 50 tys. ton rocznie. Projekt zakłada budowę ośmiu nowychhubów wodorowych, w tym pięciu w Polsce, dwóch w Czechach oraz jednego na Słowacji.

Skuteczne wdrożenie Strategii Wodorowej zapewni Grupie ORLEN pozycję lidera na rynku wodoru w Europie Środkowej. Podsumowując: wdrożenie Strategii Wodorowej to 540 MW nowych mocy nisko- i zeroemisyjnego wodoru, w tym z wykorzystaniem technologii elektrolizy wody zasilanej OZE oraz przetwarzania odpadów komunalnych. Docelowo, po roku 2030, może to być nawet 1 GW. To także 19 kiloton wodoru o jakości automotive, dostępnego na ponad 100 stacjach tankowania wodoru, wraz z niezbędną logistyką, wybudowanych w Polsce, Czechach i na Słowacji. A także, a może przede wszystkim – to o 1,6 mln ton mniej emisji CO2, a po roku 2030 – nawet 3 mln.

Orlen/mat. prasowe