Jak zaplanować działania klimatyczne w Polsce? Raport Togetair

Wspólne wnioski? Potrzeba edukacji ekologicznej, zmniejszenie śladu węglowego, zmiany systemowe, biznes neutralny klimatycznie, skupienie na samorządach i problemach lokalnych oraz przedstawienie polskich planów transformacji energetycznej na szczeblu unijnym.

Polski Multimedialny Raport Klimatyczny TOGETAIR to nowoczesny serwis, który skupia w jednym miejscu tezy, rekomendacje oraz dobre praktyki związane z ochroną klimatu i środowiska naturalnego. Publikowane treści przygotowane są ponad podziałami politycznymi, społecznymi czy biznesowymi. 

Celem jest wyeksponowanie polskich działań, zarówno na szczeblu administracji krajowej, jak i przedstawienie w Unii Europejskiej polskiego stanowiska na rzecz ekologii oraz zmniejszenia emisji CO2. Raport ma służyć jako narzędzie soft power do przedstawiania polskich racji w rozmowach na temat New Green Deal z europejskimi partnerami.

Raport klimatyczny uwzględnia wnioski zgłaszane przez przedstawicieli rządu, samorządów, naukowców, przedsiębiorców i organizacje pozarządowe. Będzie na bieżąco aktualizowany i prowadzony w czterech wersjach językowych: polska, angielska, niemiecka i francuska. Publikacja odbędzie się w pierwszym kwartale przyszłego roku.

"Polski Multimedialny Raport Klimatyczny to szansa na dotarcie do wszystkich Polaków z przekazem na temat konieczności podnoszenia jakości życia w naszym kraju poprzez poprawę jakości powietrza, gospodarki wodnej, lepsze zagospodarowanie odpadami, ewolucje naszego systemu energetycznego. Wielka misja, która będzie dobra wizytówką polskiej pracy na rzecz ekologii" – powiedział Michał Kurtyka, minister klimatu [VIDEO: https://youtu.be/N1z_KmQOsCE] 

Zdaniem Małgorzaty Jarosińskiej – Jedynak, minister funduszy i polityki regionalnej, stworzenie Polskiego Multimedialnego Raportu Klimatycznego to ważny element z finansowego i edukacyjnego punktu widzenia.

"Raport to bardzo ważny element programowania nowej perspektywy finansowej. Dużo środków w ramach funduszy europejskich przeznacza się na aktywności związane z działaniami klimatycznymi, poprawą środowiska, transformacją energetyczną i klimatyczną. Równocześnie trzeba pamiętać, ze Polska jest w szczególnej sytuacji jeśli chodzi o miks energetyczny. Te działania, które są współfinansowane ze środków UE będą skierowane na kwestie związane z poprawą jakości powietrza, retencji wody, transport i innowacyjne rozwiązania w tych obszarach" – zaznacza Małgorzata Jarosińska – Jedynak, minister funduszy i polityki regionalnej [VIDEO: https://youtu.be/pqWWInvpX7M]

"Istnieje potrzeba przeniesienia dyskusji o czekających Polskę wyzwaniach zarówno na szczebel lokalny, jak i europejski. Tylko takie szerokie podejście w połączeniu z innowacyjną formułą pozwoli skutecznie zmierzyć się z kryzysem ekologicznym. Polski Multimedialny Raport Klimatyczny to narzędzie soft power w perspektywie negocjacji New Green Deal" – mówi Artur Beck, współorganizator TOGETAIR i założyciel Fundacji Pozytywnych Idei.

"Przygotowywany raport klimatyczny nie będzie opasłym tomiszczem z setkami kartek. Będzie to hybryda multimedialna osadzona na stronie internetowej. Będą tam nie tylko teksty, ale również materiały wideo, wykresy, infografiki. Każdy znajdzie  tam coś dla siebie. Będziemy wskazywali problemy i ich źródła, ale również pochwalimy się tym, co robimy dobrze, bo polska droga do ekologii jest warta promocji. Podchodzimy do tematu bardzo poważnie i chcemy pokazać, co należy zrobić, by dojść do neutralności klimatycznej, czy spełniać unijne normy" – zapowiedziała Agata Śmieja, prezes Fundacji Czyste Powietrze i pomysłodawczyni TOGETAIR.

Z kolei Michał Gwardys, prezes stowarzyszenia Młodzi dla Polski i współorganizator TOGETAIR, podkreślił rolę patriotycznego podejścia do ekologii.

"Unijni partnerzy Polski powinni wiedzieć, że Polacy chcą żyć w czystej Europie, jednak odpowiedzialnością polskiego rządu jest przeprowadzenie transformacji energetycznej w taki sposób, by jak najlepiej służyła polskiemu społeczeństwu. Cieszę się z obecności biznesu państwowego w TOGETAIR. Polskie spółki Skarbu Państwa to cenne aktywa, które mądrze zarządzane będą prowadzić Polskę w kierunku gospodarki niskoemisyjnej, pozwalając kolejnym pokoleniom Polaków żyć w czystszej, piękniejszej ojczyźnie" – mówi Michał Gwardys.

TEMATYKA RAPORTU

Tematyka opiera się na najważniejszych tezach i rekomendacjach, płynących z pierwszej edycji Szczytu Klimatycznego TOGETAIR. Pozwala to wspólnie wyznaczać standardy dbania o ekologię w Polsce.

Wątki tematyczne zostały podzielone na cztery żywioły (ogień, woda, ziemia, powietrze), uzupełnione o piątą kluczową kategorię (człowiek). Bazując na tym podziale, raport został złożony z pięciu głównych części, które będą pogłębiane w poszczególnych rozdziałach.

"Świadome społeczeństwo nie tylko ma wiedzę, by dokonywać mądrzejszych wyborów konsumenckich, ale też lepiej rozumie skomplikowane zależności gospodarczo-ekologiczne, co pozwoli z większą rezerwą podchodzić do populistycznych haseł i uproszczonych rozwiązań dla złożonych problemów" - zwrócił uwagę Jakub Pawłowski, dyrektor programowy TOGETAIR.

Raport TOGETAIR to pierwsze tak kompleksowe i wielowątkowe ujęcie kluczowych tematów z zakresu ekologii i ekonomii. Kompendium wiedzy o najważniejszych trendach, które będą kształtować polską politykę klimatyczną w najbliższych latach. Podsumowanie Szczytu Klimatycznego, w którym nie tylko uwzględniamy wypracowane w trakcie wydarzenia rekomendacje, ale też wybiegamy wprzód, nieustannie rozszerzając i pogłębiając kolejne strategie, plany i postulaty.

NEUTRALNOŚĆ KLIMATYCZNA POLSKI

W Ministerstwie Klimatu po raz drugi odbyło się spotkanie Rady Programowej TOGETAIR, w której skład wchodzą przedstawiciele rządu, administracji, świata nauki, samorządów, dużego i małego biznesu oraz organizacji pozarządowych (https://togetair.eu/rada-programowa)

Michał Kurtyka, minister klimatu zwrócił uwagę, że jednym z wątków podnoszonych na Szczycie Klimatycznym TOGETAIR było dotarcie z programem "Czyste powietrze" do osób mniej zamożnych.

"Skierowaliśmy odpowiednie przepisy do Sejmu, które pomogą dotrzeć do tych najuboższych za pośrednictwem gmin i proponują podwyższony poziom finansowania. Przepisy te wejdą w życie 1 października br.- powiedział Kurtyka i dodał, że celom polskiej polityki klimatycznej służą również takie programy jak "Mój prąd" czy "Moja woda"" - Jeśli chodzi o "Mój prąd" to z miesiąca na miesiąc bijemy kolejne rekordy jeśli chodzi o liczbę wniosków na dotację do dofinansowania fotowoltaiki. Z kolei budżet +Mojej wody+, która ruszyła 1 lipca br. został wyczerpany w ciągu dwóch miesięcy – dodał minister klimatu.

Z kolei Małgorzata Jarosińska-Jedynak, minister funduszy i polityki regionalnej przypomniała, że w nowej perspektywie środki z polityki spójności Polska przeznaczy na wsparcie realizacji celów rozwojowych kraju. Działania będą się wpisywać zarówno w Strategię na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju, jak i w jasno określone cele Komisji Europejskiej.

"My, jako Polska podkreślamy, jak ważna jest ochrona klimatu i transformacja energetyczna, ale jednocześnie przedstawiamy nasze argumenty, wskazując, jak specyficznym jest nasz kraj jeśli chodzi o miks energetyczny, który opiera się na węglu. Polska startuje z zupełnie innego poziomu niż inne państwa członkowskie UE. Dlatego te kwestie muszą być brane pod uwagę, kiedy rozmawiamy o wyznaczaniu poszczególnych celów, poziomów" – deklarowała minister funduszy i polityki regionalnej. 

EDUKACJA EKOLOGICZNA I CELE NA PRZYSZŁOŚĆ

Podczas spotkania omówiono również rekomendacje wypracowane w trakcie Szczytu Klimatycznego TOGETAIR 2020. Główne cele to:

• Potrzeba kontynuacji edukacji ekologicznej mieszkańców i dialogu wszystkich uczestników rynku
• Ekologia w regionalnej optyce - skupienie na samorządach i problemach lokalnych
• Przedstawienie polskich planów, uwarunkowań i wyzwań związanych z transformacją energetyczną na szczeblu UE
• Zachęcenie i wspieranie biznesu na drodze do neutralności klimatycznej
• Indywidualne działania mają sens, ale potrzebna jest też systemowa zmiana
• Konieczność zmniejszenia śladu węglowego

Uczestnicy i organizatorzy wydarzenia byli zgodni, że kluczowa jest edukacja mieszkańców nt. najważniejszych zagadnień dotyczących zmian klimatu, ale do zrobienia jest dużo więcej.

Agata Śmieja wyjaśniła, że każde województwo ma swoją specyfikę i uwarunkowania, które mogą sprzyjać lub blokować niezbędne zmiany w kierunku osiągnięcia zeroemisyjności.

"Rola regionów w kształtowaniu proekologicznej polityki będzie jeszcze większa w nadchodzących latach, co dostrzegła też Bruksela, przygotowując dodatkowe wsparcie dla samorządów w ramach Nowego Zielonego Ładu" – podkreśliła Agata Śmieja, prezes fundacji Czyste Powietrze i pomysłodawczyni TOGETAIR.

Dodała, że nowe rozdanie unijnych funduszy i większa odpowiedzialność przerzucona na barki samorządów to zarówno niepowtarzalna szansa, jak i duże wyzwanie. "Dlatego konieczne będzie odpowiednie określenie lokalnych problemów i ustalenie priorytetów na najbliższe lata" – wskazała.

Natomiast Michał Gwardys podkreślał rolę patriotycznego podejścia do ekologii. Zwrócił przy tym uwagę, że należy znaleźć rozwiązania minimalizujące koszty, które z powodu nieuchronnej restrukturyzacji poniesie polski przemysł i wypracować drogę sprzyjającą rozwojowi rodzimych, innowacyjnych firm.

"O powodzeniu tych planów zadecyduje nie tylko wola i pomysły administracji centralnej, ale również odpowiednie i skuteczne przedstawienie tych planów w trakcie przyszłych negocjacji w UE" – dodał Gwardys.