KNM: Orlen gotowy na transformację i elektromobilność

Podczas panelu „Energia napędza zmianę – wspólna rewolucja w transporcie i energetyce”, dziennikarz portalu WysokieNapięcie.pl Bartłomiej Derski pytał 12. panelistów o energetykę, elektromobilność i niskoemisyjny transport. Uczestnikami dyskusji byli samorządowcy, przedstawiciele think tanków oraz biznesu energetycznego i finansowego. Wśród gości znaleźli się:

• Tomasz Sobieraj: prezydent Koszalina
• Krzysztof Stańko: przedstawiciel prezydenta Rzeszowa
• Grzegorz Mackiewicz: prezydent Pabianic
• Michał Pierończyk: prezydent Rudy Śląskiej
• Monika Morawiecka: Senior Advisor w RAP (Regulatory Assistance Project
• Tobiasz Adamczewski: wiceprezes Forum Energii
• Stanisław Barański: Dyrektor Biura Zrównoważonego Rozwoju i Transformacji Energetycznej ORLEN
• Ivo Pavera: Senior Business development manager w ČEZ ESCO
• Marcin Styrna: wiceprezes Tauron Nowe Technologie
• Grzegorz Gancarz: Sales Manager Infrastruktury Ładowania w Sungrow
• Albert Gryszczuk: prezes Adaptive Motor Poland, przedstawiciel Krajowej Izby Klastrów Energii
• Ireneusz Konarski: dyrektor ds. wsparcia Transformacji Energetycznej w PKO BP

Rola samorządów w transformacji energetycznej

Pytani o rolę energetyki w tworzeniu polityk samorządowych i dokonywania przyszłych inwestycji prelegenci przyznali, że to istotny obszar, wymagający odpowiednich nakładów finansowych i wsparcia administracyjnego.

„Kluczowym wyznacznikiem w energetyce jest jej cena” - podkreślał prezydent Koszalina. Zdaniem Sobieraja obfitość taniej energii z OZE (w tym z farm wiatrowych na morzu) stanie się nowym motorem napędowym dla gospodarki północnej Polski. „Generacja energii elektrycznej z OZE wystarcza na pokrycie zapotrzebowania w 125 proc. na energię w ogóle” - zaznaczył prezydent Tomasz Sobieraj.

Ponadto, Koszalin dąży do samowystarczalności energetycznej poprzez inwestycje w kogenerację w różnych obszarach – od ciepłownictwa, przez oczyszczalnię ścieków, po planowaną spalarnię odpadów. Inwestycje te są realizowane przez spółki samorządowe i finansowane m.in. z instrumentów zwrotnych BGK i środków NFOŚiGW.

Z kolei w przypadku Rzeszowa wyzwania wynikające z zielonej transformacji przyjmują inną postać. Miasto, jako centrum silnie zurbanizowanego obszaru, ma duże zapotrzebowanie na energię, ale ograniczone możliwości jej wytwarzania. Mimo próby utworzenia klastra energii w 2018 roku, projekt nie powiódł się z powodu braku możliwości transportu energii z gmin ościennych do miasta.

Musimy kombinować. Inwestujemy w fotowoltaikę na budynkach użyteczności publicznej, planujemy wykorzystanie ciepła odpadowego z oczyszczalni ścieków oraz rozważa budowę biogazowni o mocy 1,5 MW, która utylizowałaby odpady.
Krzysztof Stańko, przedstawiciel prezydenta Rzeszowa

Paradoksalna sytuacja dotknęła z kolei Pabianice, które pomimo bliskości elektrowni Bełchatów mierzą się z problemem dostępu do energii - a wszystko to z powodu fatalnego stanu sieci elektroenergetycznej. Jak podkreślał prezydent Grzegorz Mackiewicz, w tej sytuacji jedynym wyjściem jest lokalne wytwarzanie, konsumpcja i magazynowanie energii.

”Bez rozwoju banków energii transformacja się nie powiedzie, gdyż samorządy najwięcej energii zużywają w nocy (np. na oświetlenie ulic), a produkują ją w dzień” - zaznaczał Mackiewicz.

Elektromobilność remedium na problemy samorządów?

W kolejnej części panelu poruszono kwestię problemów systemowych i legislacyjnych dotyczących transformacji, a także rolę elektromobilności w transformacji energetycznej miast.

Według prelegentów odpowiedzią na problemy systemowe mogłaby być elektromobilność, którą Marcin Styrna z Tauronu przedstawił jako „mobilne magazyny energii”, które pomagają w stabilizowaniu sieci w godzinach nadprodukcji OZE. Jednocześnie Grzegorz Gancarz z Sungrow zaznaczył, że wyzwaniem pozostaje infrastruktura ładowania, która w Polsce jest niewystarczająca i rośnie zbyt wolno. Jako największy problem wskazał znalezienie lokalizacji z odpowiednią mocą przyłączeniową, zwłaszcza dla szybkich ładowarek.

Jak przypomniał Stanisław Barański, dyrektor Biura Zrównoważonego Rozwoju i Transformacji Energetycznej ORLEN, dekarbonizacja transportu to nie tylko elektromobilność, ale także wodór, biopaliwa i CNG. Barański podkreślił, że Orlen ma pełną świadomość, że model biznesowy oparty na tradycyjnym transporcie zbliża się do końca.

Orlen prognozuje, że szczyt popytu na paliwa kopalne w Polsce nastąpi jeszcze w tej dekadzie. Wiele rynków zachodnio- i północnoeuropejskich ma ten moment już za sobą, a doświadczenia tych krajów są cenną lekcją dla Polski. Z tego powodu sprzedaż paliw w długim terminie nie będzie już generować tak wysokich przychodów jak dotychczas.
Stanisław Barański, dyrektor Biura Zrównoważonego Rozwoju i Transformacji Energetycznej ORLEN

Na rozwój segmentu energetycznego w ciągu najbliższej dekady Orlen planuje przeznaczyć ponad 145 miliardów złotych, co stanowi około 40 proc. wszystkich nakładów inwestycyjnych grupy.
Stanisław Barański, dyrektor Biura Zrównoważonego Rozwoju i Transformacji Energetycznej ORLEN

Odnosząc się do wypowiedzi pozostałych prelegentów, Barański przedstawił wnioski z raportu „Orlen dla miast” z 2023 roku, w którym zanalizowano i przełożono na konkretne obowiązki i wyzwania dla samorządów unijne regulacje z „Fit for 55”.

Zielone finanse

Panel zakończono omówieniem kwestii finansowania zielonej transformacji. Jak zaznaczył Ireneusz Konarski, dyrektor ds. Wsparcia Transformacji Energetycznej w PKO BP, rozmowa o mobilności jest w istocie rozmową o transformacji energetycznej, która w Polsce wciąż nie ma stabilnej, długofalowej strategii.

Konarski podkreślił, że z perspektywy banku, stabilna legislacja jest kluczowa dla finansowania dużych projektów energetycznych. „Zmienność prawa, jak pojawienie się ujemnych cen energii, podważa rentowność inwestycji i utrudnia analizę ryzyka” - dodał.

Odnosząc się do cen energii, Tobiasz Adamczewski, wiceprezes Forum Energii podkreślił, że Polska potrzebuje znacznie więcej OZE, ale rozwój jest zablokowany w obszarze lądowych farm wiatrowych. „Bez odblokowania potencjału wiatraków na lądzie, marzenia o trwale niskich cenach energii pozostaną nierealne” - mówił.

„Kluczem do taniej energii, oprócz budowy nowych źródeł OZE i rozwoju sieci, jest elastyczność po stronie odbiorców, stymulowana m.in. przez taryfy dynamiczne” - dodała Monika Morawiecka, senior advisor w RAP.

Materiał sponsorowany