Minister Moskwa: postulujemy natychmiastowo wykluczenie Rosjan z międzynarodowych struktur

Ministerstwo Klimatu i Środowiska poinformowało w niedzielę w komunikacie, że we wniosku złożonym 26 lutego na ręce Przewodniczącego Rady Gubernatorów Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej, Polska i Kanada jako członkowie Rady zwróciły się o zwołanie nadzwyczajnego posiedzenia Rady w związku z sytuacją na Ukrainie i związanymi z tym implikacjami dla bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej. Jak podał resort klimatu, najbliższe cykliczne posiedzenie Rady Gubernatorów jest zaplanowane na 7 marca, ale Polska i Kanada chcą, aby nie później niż 2 marca zwołano nadzwyczajne posiedzenie Rady, poświęcone sytuacji na Ukrainie.

"Bardzo żałujemy, że to się odbędzie dopiero w środę, patrząc, że to jest tryb nadzwyczajny i dopiero środa - to jest strasznie późno, jak na powagę problemu" - oceniła w poniedziałek Moskwa w radiowej Trójce. Jak dodała, zgodnie z procedurami to są 72 godziny, nikt nie zgodził się na odstąpienie od tych 72 godzin.

"Niestety w tych gremiach międzynarodowych są też Rosjanie. Należy domniemywać, jesteśmy przekonani, że pewne opóźnienia czy też trudność z przeforsowaniem silnych stanowisk to jest wpływ ciągle i rosyjskich pracowników i władz Rosjan we wszystkich tych organizacjach. My postulujemy natychmiastowo wykluczenie Rosjan zarówno z władz, wykluczenie też pracowników rosyjskich z tych struktur. Nie możemy w żaden sposób ufać ich obiektywizmowi, a sprawa jest poważna - bezpieczeństwo nuklearne, główny element bezpieczeństwa" - powiedziała minister.

Jak dodała, "mamy koalicję silną z Kanadą". "Będę dziś rozmawiała z sekretarzem stanu amerykańskim ds. energii (Jennifer Granholm - PAP), jesteśmy w stałym kontakcie przekonując do naszego silnego stanowiska. Tylko silny, wspólny głos pozwoli się nam przeciwstawić Rosji" - powiedziała Moskwa.

Jak podał resort środowiska, wśród powodów złożenia wniosku należy wymienić utratę przez ukraińskie władze kontroli wskutek działań zbrojnych nad Czarnobylską Elektrownią Jądrową oraz znajdującymi się tam materiałami jądrowymi, jak również prowadzenie działań zbrojnych przez Federację Rosyjską w sąsiedztwie tego obiektu oraz pozostałych elektrowni jądrowych na Ukrainie. "Prowadzenie działań zagrażających elektrowniom jądrowym narusza art. 56 Protokołu dodatkowego do Konwencji Genewskich z dnia 12 sierpnia 1949 r. dotyczącego ochrony ofiar międzynarodowych konfliktów zbrojnych (Protokół I z 8 czerwca 1977 r.), którego przepisy zakazują ataków na elektrownie jądrowe i inne cele znajdujące się na ich terenie lub w ich pobliżu" - podkreślił w komunikacie resort.

Rada Gubernatorów liczy 35 państw członkowskich. Jest jednym z dwóch, obok dorocznej Konferencji Generalnej, organów Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej odpowiedzialnych za kierunki jej działań. Rada analizuje i przedstawia Konferencji Generalnej zalecenia dotyczące sprawozdań finansowych, zadań programowych oraz budżetu MAEA. Rozpatruje wnioski o członkostwo w Agencji, zatwierdza standardy bezpieczeństwa MAEA oraz porozumienia w zakresie zabezpieczeń materiałów jądrowych.

Polska jest członkiem Rady Gubernatorów w kadencji 2020 – 2022. Dzięki udziałowi w pracach Rady Polska ma bezpośredni wpływ na funkcjonowanie Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej.