Reklama

Technologie IT zmieniają obraz branży energetycznej [KOMENTARZ]

cyber
Autor. geralt/Pixabay

Rozwój nowoczesnego sektora energetycznego nie może się obyć bez wsparcia ze strony zaawansowanych systemów IT. Wraz z postępująca digitalizacją, coraz większe znaczenie ma zastosowanie rozwiązań usprawniających zarządzanie, monitorowanie oraz optymalizację całego procesu.

Reklama

Termin „Przemysł 4.0", który został upowszechniony zarówno przez naukowców, jak i praktyków biznesu, najlepiej opisuje trend w kierunku cyfryzacji i automatyzacji środowiska produkcyjnego, ale także coraz wyraźniej dostrzega się go w sektorze usług. Praktycznie nie ma już branży, w której coraz większa ilość procesów biznesowych nie opierałaby się się na wykorzystaniu technologii informatycznych. Natomiast pokolenie naszych ojców obserwowało zmiany opierające się na wykorzystaniu prostszych schematów produkcyjnych i ewolucyjnym rozwijaniu systemów MRP - Material Requirements Planning. Systemy te wraz z rozwojem cywilizacyjnym udoskonalano w kierunku coraz większego wsparcia działów produkcyjnych, aż do zastąpienia ich systemami ERP - Enterprise Resource Planning, gdzie aktualnie obejmują one całość procesów od momentu zakupu komponentów po logistykę dostaw, produkcję, księgowość czy sprzedaż. Jednak ostatnie lata, zwłaszcza okres pandemii i związane z nim problemy różnych branż sprawił, że wykorzystanie cyfryzacji stało się wręcz nie tyle wygodne i usprawniające codzienne funkcjonowanie przedsiębiorstw, co przede wszystkim budujące pozycję wśród konkurencji, pozwalając tym samym na utrzymanie lojalności klientów.

Reklama

Technologie IT w służbie energetyki

Zmiany w szerokim wykorzystywaniu technologii IT dokonują się także tradycyjnych branżach jak energetyka. Nowoczesne systemy służą w technicznych obszarach produkcji i dystrybucji energii elektrycznej, wykorzystując przy tym m.in. narzędzia wsparcia zarządzania procesami utrzymania ruchu czy systemy wizji maszynowej.

Reklama

Podobnie w przypadku dystrybucji energii w większości koncentrowano się na systemach SCADA - Supervisory Control and Data Acquisition, nadzorujących kontrolę i pozyskiwanie danych, oraz posiadające oprogramowanie służące do monitorowania i sterowania procesami przemysłowymi. System SCADA jest w stanie zbierać i analizować dane produkcyjne w czasie rzeczywistym, monitorować alarmy i zarządzać nimi, a także programować reakcje automatycznego sterowania wyzwalane przez określone zdarzenia lub parametry systemu. Istotnym narzędziem są także systemy GIS, czyli Geographic Information System, których zadaniem jest gromadzenie, przechowywanie, analizowanie i przedstawianie geoinformacji. Dzięki powiązaniu elementów infrastruktury z ich lokalizacją w terenie, narzędzia GIS pozwalają na prowadzenie modernizacji, remontów, ale także na błyskawiczne wykrywanie awarii i zapobieganiu jej skutkom. Co ważne, w przypadku tego systemu bardzo łatwo dokonać integracji z systemem Asset Management, odpowiedzialnym za zarządzanie majątkiem sieciowym, który rejestruje i analizuje pracę elementów sieci, bada ich niezawodność oraz pozwala planować przedsięwzięcia eksploatacyjne i inwestycyjne. GIS również łatwo zintegrować z omówionym wyżej systemem SCADA oraz systemami do technicznej i handlowej obsługi klientów, czy nawet systemami eksperckimi, jak rejestracja wyładowań atmosferycznych.

Jednak prawdziwym przełomem wykorzystania nowoczesnych systemów IT w energetyce jest ostatnie 5 lat, kiedy pojawiły się zupełnie nowe możliwości w postaci takich innowacji jak Internet Rzeczy (ang. Internet of Things) czy technologia Digital Twin. Pierwsze rozwiązanie powstało wraz z rozwojem smartfonów oraz aplikacji mobilnych i dzięki niemu przedmioty mogą monitorować różne parametry, akumulować dane oraz przesyłać je między sobą za pomocą sieci.

Reklama

Sektor energetyczny często był uważany za nader nieprzyjazny dla klientów indywidualnych, lecz korzystając z rozwiązań IoT zmienił swoje oblicze, pozwalając realizować w trybie online większość procesów dotyczących obsługi klientów lub ich oczekiwań. Praktycznie każda firma oferująca sprzedaż i dystrybucję ma swoje rozwiązania IoT, dające możliwość zbierania danych zużycia energii, ale także jej produkcji z własnych paneli fotowoltaicznych. Zarówno aplikacje webowe, jak i te na smartfon, pozwalają łączyć się za pomocą IoT z konkretną lokalizacją i dają możliwość wglądu do bazy archiwalnych danych wraz z możliwością głębokiej analizy i prognozą wyników na przyszłość dzięki algorytmom połączonym z narzędziami sztucznej inteligencji AI.

Systemy IoT w energetyce rozwijane są w kierunku inteligentnego zarządzania również bez udziału człowieka. Przykładem mogą być rozwiązania pozwalające ładować domowe magazyny energii przy użyciu systemu EMS podczas słonecznych dni i dystrybuując ją między urządzeniami. Maszyny komunikują się już między sobą i podejmują autonomiczne decyzje, automatyzując i optymalizując swoje działania za sprawą rozwiązań w zakresie uczenia maszynowego (ang. Machine Lerning) i sztucznej inteligencji przeznaczonych do stosowania w całej branży.

Reklama

Energetyka w przyszłości

Transformacja IT zmierza nie tyle w kierunku wykorzystania nowoczesnego oprogramowania, ale w kierunku tworzenia systemów i praktyk pozwalających i uodporniających branże energetyczną na nowe wyzwania, zarówno w kontekście nowych usług, jak i bezpieczeństwa. Postępująca cyfryzacja nie dotyczy już wyłącznie tego, z czym mierzą się przedsiębiorstwa na co dzień, ale ma przygotować je na nieznane wcześniej wyzwania. Eksperci podkreślają, że digitalizacja energetyki oznacza coś więcej niż dostosowanie infrastruktury do najnowszych i najlepszych rozwiązań z dziedziny IT. Musi ona wyprzedzać czasy oraz obejmować inteligentne inwestycje w zakresie przetwarzania i przechowywania danych, nie pomijając przy tym aspektu ekonomicznego zapewniającego rentowność tych zmian.

Reklama

dr Przemysław Zaleski Politechnika Wrocławska, Wydział Zarządzania Stały współpracownik portalu Energetyka24.com

Reklama
Reklama

Komentarze

    Reklama