Przedsiębiorstwo Petrobaltic, które obecnie działa jako spółka Lotos Petrobaltic, powstało pod koniec 1990 roku. Ale jego historyczne korzenie sięgają znacznie wcześniej, bo aż lat 60. XX stulecia. Pierwsze prace związane z poszukiwaniami naftowymi prowadziła w polskiej strefie ekonomicznej (w latach 1964-67) ekspedycja radziecka. Wykonano wówczas rekonesansowe prace sejsmiczne, które przyczyniły się do rozpoznania budowy geologicznej południowego Bałtyku. Efektem prac było wydzielenie 8 bloków strukturalnych z perspektywą eksploatacji ropy naftowej.
27 listopada 1990 roku Minister Przemysłu i Handlu zarządzeniem nr 427/Org/90 powołał Przedsiębiorstwo Poszukiwań i Eksploatacji Złóż Ropy i Gazu „Petrobaltic”. Przedsiębiorstwo zostało utworzone na bazie polskiej części majątku rozwiązanej Wspólnej Organizacji Poszukiwań Naftowych na Morzu Bałtyckim Petrobaltic, założonej w 1975 r. przez Polskę, ZSRR i NRD. Minister Przemysłu powołał Jana Kurka na tymczasowego Kierownika, p.o. Dyrektora PPiEZRiG „Petrobaltic”.
Poszukiwania ropy naftowej i gazu ziemnego na południowym szelfie Morza Bałtyckiego rozpoczęły się na szerszą skalę 24 listopada 1975 roku. Prowadziła je już Wspólna Organizacja Poszukiwań Naftowych na Morzu Bałtyckim „Petrobaltic”. Organizacja ta wykonała w latach 1975-1990 badania geologiczno-geofizyczne oraz przeprowadziła prace wiertnicze. W wyniku tych prac odkryto trzy złoża ropy naftowej i trzy złoża gazu ziemnego na szelfie polskim oraz jedno złoże ropy na szelfie rosyjskim. To między innymi złoże B3, z którego wydobywamy ropę nieprzerwanie od 1992 roku, i złoże B8, które rozpoczęło produkcję testową 30 września 2015 roku.
W 1990 roku, w czasie wielkich przemian społeczno-politycznych w Europie, rozpadu ZSRR i połączenia się obu państw niemieckich, rządy krajów-udziałowców WOPN „Petrobaltic” podjęły decyzję o jej likwidacji. Majątek WOPN miał zostać podzielony między państwa-założycieli organizacji. Polska część załogi międzynarodowego przedsiębiorstwa rozpoczęła starania o przejęcie tego majątku.
27 listopada 1990 roku Minister Przemysłu i Handlu utworzył Przedsiębiorstwo Poszukiwań i Eksploatacji Złóż Ropy i Gazu „Petrobaltic”. Przedsiębiorstwo przejęło majątek produkcyjny stanowiący udział Polski w likwidowanej międzynarodowej firmie oraz otrzymało środki finansowe na wykup od strony niemieckiej i rosyjskiej urządzeń i sprzętu niezbędnego do kontynuowania prac. Pierwszym dyrektorem polskiego „Petrobalticu” został Jan Kurek. Intensyfikacja prac na Bałtyku przyniosła wymierne efekty: w 1992 roku rozpoczęło się wydobycie ropy naftowej ze złoża B3 położonego w polskiej strefie ekonomicznej Morza Bałtyckiego. Siedziba firmy wciąż mieści się przy ul. Stary Dwór 9 w Gdańsku, przy Nabrzeżu Flisaków.
26 czerwca 1992 roku zebiornikowiec Tarnobrzeg wpłynął do Portu Północnego w Gdańsku z pierwszym ładunkiem ropy wydobytej przez przedsiębiorstwo Petrobaltic ze złoża B3. Dzień wcześniej, 25 czerwca 1992 o godzinie 10:00, na złożu B3 zakończono załadunek Tarnobrzega (5497 m sześc. ropy). Po przygotowaniu statków i odpięcia zbiornikowca o 22:00 rozpoczęto holowanie Tarnobrzega do Portu Północnego. 26 czerwca 1992 zbiornikowiec wpłynął do portu, gdzie o 16:10 rozpoczął się rozładunek pierwszej w historii Petrobalticu ropy do instalacji portowych.
Dziś
Spółka LOTOS Petrobaltic ma czterdziestoletnie doświadczenie w poszukiwaniu i eksploatacji złóż ropy i gazu na Morzu Bałtyckim. Firma posiada 5 koncesji na poszukiwanie i rozpoznanie złóż kopalin oraz 2 na poszukiwanie. Oprócz tego LOTOS Petrobaltic posiada koncesję na wydobycie ropy i towarzyszącego jej gazu ze złoża B3; współudział w koncesji na wydobycie ropy oraz współwystępującego gazu ze złoża B8 oraz współudziały w 2 koncesjach na wydobycie gazu ze złóż B4 i B6.
Łączna powierzchnia bałtyckich koncesji wydobywczych LOTOS Petrobaltiku wynosi blisko 148 km2 a łączna powierzchnia koncesji poszukiwawczo-rozpoznawczych to ponad 7,3 tys. km2. Dodatkowo we współpracy z PGNiG S.A., LOTOS Petrobaltic prowadzi prace w poszukiwaniu węglowodorów na koncesjach lądowych, zlokalizowanych w północnej Polsce.
Ponadto spółka LOTOS Petrobaltic obecna jest na norweskim szelfie kontynentalnym poprzez firmę LOTOS E&P Norge, która posiada w sumie 27 koncesje i nabędzie dodatkowe 5 (zgody warunkowe na przejęcie udziałów w koncesjach w ramach tzw. pakietu Sleipner). Na 7 z nich LOTOS Norge jest operatorem. Dzięki transakcji ilość złóż eksploatowanych w Norwegii zwiększy się z 3 do 7.
Dodatkowo LOTOS Petrobaltic jest właścicielem firmy LOTOS Geonafta, wydobywającej ropę naftową ze złóż lądowych na Litwie. LOTOS Geonafta to największy producent ropy na Litwie.
W sumie, tj. Na złożach B3 i B8, w Norwegii i na Litwie LOTOS Petrobaltic i jego spółki zależne wydobywają dziś średnio ok. 30 tys. boe/d (baryłek ekwiwalentu ropy naftowej/dziennie). W skali całego roku daje to ok. 1,5 mln ton węglowodorów (ropa naftowa + gaz ziemny). Wielkości te przekraczają przyjęty dla segmentu wydobywczego cel strategiczny, który do końca 2015 r. miał wynieść 24 tys. boe/d (1,2 mln t węglowodorów).
Zobacz także: Jak powstawał projekt EFRA
Zobacz także: Lotos wybuduje nowoczesną wytwórnię tlenu