Wiadomości
Projekt badawczo-rozwojowy VETNI zakończony
Konsorcjum, w skład którego wchodzi ORLEN, jako lider projektu, Instytut Energetyki – Państwowy Instytut Badawczy oraz Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie (AGH) zakończyło realizację projektu badawczo-rozwojowego VETNI, którego celem było opracowanie i budowa innowacyjnego systemu wytwarzania wodoru w technologii elektrolizera SOE (ang. solid oxide electrolysis). Opracowany w ramach projektu elektrolizer, zasilany energią elektryczną z odnawialnych źródeł energii, tworzy kompletny system do wytwarzania i sprężania wodoru o wydajności ok. 18 kg H2/dobę. Instalacja jest największą tego typu konstrukcją w Polsce.
W wyniku przeprowadzonych prac badawczo-rozwojowych, uzyskano technologię, która pozwala na zużycie mniejszej ilości energii elektrycznej do wyprodukowania 1 kg wodoru, niż w obecnie stosowanych komercyjnie rozwiązaniach. Budowa elektrolizera oraz przejście z instalacji laboratoryjnych na obiekt przemysłowy dostarczyły cennych informacji i doświadczenia w skalowaniu i rozwoju elektrolizerów stałotlenkowych.
Zaprojektowanie i przeprowadzenie pełnego cyklu badań instalacji VETNI zrealizowano w czasie 28 miesięcy. Dyrektor Instytutu Energetyki – Państwowy Instytut Badawczy prof. Jakub Kupecki wskazuje, że zakończenie projektu VETNI pokazuje, jak skuteczna może być współpraca przemysłu ze ośrodkami naukowo-badawczymi.
Jak mówi dr inż. Sylwia Pawlak, Dyrektor Biura Badań i Rozwoju Energetyki Niskoemisyjnej Orlen, do wyprodukowania 1 kg H2 w instalacji Vetni potrzebne jest 42,5 kWh. To o wiele mniej niż w przypadku dostępnych komercyjnie elektrolizerów, które potrzebują 55-70 kWh na 1 kg wodoru.
Na lokalizację inwestycji wybrano rafinerię w Jaśle, która spełniała wymogi dotyczące m.in. uwarunkowań technicznych oraz dostępności pary technologicznej o wymaganych dla elektrolizera parametrach. Za produkcję ważnych elementów elektrolizera odpowiadał mieszczący się w Boguchwale k. Rzeszowa – Oddział Ceramiki CEREL – samodzielna jednostka rozwojowa Instytutu Energetyki.
Prof. Konrad Świerczek z AGH opisuje, że elektrolizer stałotlenkowy zintegrowano z instalacjami przemysłowymi w rafinerii, a razem z innymi elementami instalacji stworzył on kompletny system do wytwarzania i sprężania wodoru z pary wodnej. Dodaje przy tym, że zastosowane w Jaśle rozwiązania przyniosły świetne efekty. Poza mniejszym zużyciem energii elektrycznej przetestowano nową generację materiałów anodowych dla elektrolizerów, w których ograniczono zawartość szkodliwego i drogiego kobaltu.
$
W toku prac B+R mierzone były szczegółowe parametry procesowe instalacji, z uwzględnieniem wydajności ogniw elektrolizera SOE. Ponadto badania procesu wytwarzania wodoru obejmowały zmiany obciążenia i modulację pracy systemu.
Projekt został zrealizowany przez: ORLEN – lidera konsorcjum, Instytut Energetyki – Państwowy Instytut Badawczy i Akademię Górniczo-Hutniczą im. Stanisława Staszica w Krakowie oraz współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój 2014-2020, Działanie 1.1 „Projekty B+R przedsiębiorstw”, Poddziałanie 1.1.1 „Badania przemysłowe i prace rozwojowe realizowane przez przedsiębiorstwa” (Szybka ścieżka, konkurs 1/1.1.1/2021).
Materiał sponsorowany