Kongres 3W i najnowszy raport [RELACJA]

Wydarzenie otworzyło przemówienie Beaty Daszyńskiej-Muzyczka, prezes zarządu BGK i inicjatorki Idei 3W. Jak powiedziała, jeszcze niedawno świat napędzały inne, dobrze znane „trzy w” – internet i strony www. Dzisiaj kluczowe stają się inne „w”: woda – jako podstawa naszego funkcjonowania, wodór – jako paliwo przyszłości oraz węgiel – jako budulec naszego świata i podstawa nowych technologii. - Te trzy zasoby tworzą synergię ze sobą, umożliwiają też współpracę biznesu, nauki, administracji i finansów. Z tego właśnie powodu BGK zainicjował ideę 3W – podkreśliła Beata Daszyńska-Muzyczka.

Kolejne wystąpienie również przyniosło dawkę inspiracji. Wygłosił je dr Michio Kaku, światowej sławy fizyk-teoretyk i futurolog, który roztoczył autorską wizję przyszłości ludzkości. Doktor zauważył, że do tej pory świat był kształtowany najpierw przez parę, następnie elektryczność, aż po komputery i internet. Jego zdaniem dalszej rewolucji będzie przewodzić sztuczna inteligencja i technologie oparte na węglu pierwiastkowym. Kolejną fazą rozwoju mają być fuzje jądrowe, technologie wodorowe oraz komputery kwantowe. Doktor zaznaczył, że jeśli opanujemy technologie oparte na węglu, te „cuda” staną się dostępne – prawdopodobnie już nie nam, a naszym potomkom.

Swoimi przemyśleniami na temat naszej przyszłości podzielił się także Artur Kurasiński. „Nie ma już powrotu do bezpiecznego świata – tego sprzed 2020 r.” – powiedział. Ludzkość musi nauczyć się adaptacji, ponieważ, cytując za Heraklitem z Efezu, jedyną stałą rzeczą w życiu jest zmiana. Mówca zwrócił uwagę, że każda kolejna technologia, począwszy od komputerów wielkości szafy, przez PC, internet i smartfony, była wdrażana coraz szybciej, a teraz trudno wręcz jest przewidzieć, co przyniesie kolejna rewolucja. Elektryczność potrzebowała 50 lat, aby upowszechnić się w społeczeństwie amerykańskim. Smartfony – już tylko 5 lat. Przewiduje, że ten trend będzie się utrzymywać – zgodnie ze słowami Izaaka Newtona „jeśli widzę dalej, to tylko dlatego, że stoję na ramionach olbrzymów”. Prelegent opowiedział także o platformie 3W. Jednym z ważnych celów  idei 3W jest m.in. integrowanie środowiska firm i organizacji, które zajmują się wodą, wodorem i nowoczesnymi technologiami węglowymi, dlatego też powstała platforma www.idea3W.org  – specjalna przestrzeń w internecie, gdzie po zalogowaniu użytkownik  otrzyma aktualne informacje o dostępnym finansowaniu, ekspertyzy Interdyscyplinarnego Centrum Innowacji 3W, stały dostęp do najnowszych raportów, analiz branżowych oraz specjalistycznych artykułów, a także dostęp do liderów branży i możliwość nawiązania nowych partnerstw.

W czasie wydarzenia poruszano także temat sztucznej inteligencji, gdyż to ona jest często wskazywana jako następna rewolucja technologiczna. O jej możliwościach, ograniczeniach i zagrożeniach z jej strony opowiadał prof. dr hab. Andrzej Dragan, fizyk-teoretyk z Uniwersytetu Warszawskiego. Zwrócił uwagę, na ogromne tempo rozwoju tej technologii, która w czasie kilku miesięcy potrafi dokonać rzeczy, które jeszcze niedawno były nie do pomyślenia.

Ważną częścią Kongresu była prezentacja tegorocznego raportu „Świat 3W. Rzeczywistość i przyszłość”. Przygotowały go organizacje zaangażowane w tworzenie technologii z obszarów wody, wodoru i węgla pierwiastkowego. Autorzy opracowania zwracają uwagę, że w dzisiejszym, niepewnym i zmiennym świecie, kolejne kryzysy nachodzą na siebie: klimatyczny, żywnościowy, geopolityczny, surowcowy i wodny. Jeśli technologie 3W mają pomóc w rozwiązaniu tych problemów, potrzebują przede wszystkim wsparcia systemowego.

Pierwszym panelem dyskusyjnym Kongresu 3W był panel „Polska i Świat 3W”, którego moderatorem był Marcin Łukasik. W dyskusji brali udział Agnieszka Hobot – red. naczelna „Wodne Sprawy”, prof. dr hab. inż. Łukasz Kaczmarek z Politechniki Łódzkiej oraz dr Grzegorz Malinowski, dyrektor Instytutu Organizacji i Zarządzania w Przemyśle „ORGMASZ” z Sieci Badawczej Łukasiewicz. Paneliści ocenili, że dużą przeszkodą dla wdrażania nowych technologii są „zbyt wyśrubowane” regulacje lub właśnie ich brak. Wymusza to konieczność dopasowywania wdrażanych technologii do istniejących przepisów. Zauważyli jednocześnie, że to właśnie nowe technologie mogą kreować odpowiednie zmiany prawa, a biznes i nauka mogą przekazywać wytyczne ustawodawcy.

Następnie rozpoczęła się seria paneli równoległych. Rozmowę o technologiach wodnych na świecie prowadziła Marta Saracyn, menedżer ds. ryzyka w BGK, a udział w niej brali: Jui-Wen Chen, prezes zarządu Ding Tai Co., Ltd., Viktor Reimer, szef działu rozwoju zbiorników ciśnieniowych w ACTC Tech oraz Marcin Sawczuk z Uniwerystetu Cornell. O polskich technologiach węglowych w kosmosie, pod wodzą Jakuba Wiecha, redaktora naczelnego Energetyki24, rozmawiali: prof. dr hab. inż. Łukasz Kaczmarek z Politechniki Łódzkiej oraz dr Joanna Jurga, projektantka produktu i przestrzeni, pasjonatka kosmosu. Z kolei dyskusję na temat „Jak walczyć z zanieczyszczeniami za pomocą technologii 3W?” prowadziła dr inż. Edyta Łaskawiec, rzecznik nauki, technolożka wody i ścieków z Politechniki Śląskiej. Uczestniczyli w niej: dr hab. inż. Monika Żubrowska-Sudoł, prof. uczelni, Kierownik Zakładu Zaopatrzenia w Wodę i Odprowadzania Ścieków z Wydziału Instalacji Budowlanych Hydrotechniki i Inżynierii Środowiska, Politechnika Warszawska, Wojciech Witowski, prezes firmy Ścieki Polskie, dr hab. inż. Izabela Kruszelnicka z Wydziału Inżynierii Środowiska i Energetyki, Politechnika Poznańska oraz dr hab. inż. Dobrochna Ginter-Kramarczyk z Wydziału Inżynierii Środowiska i Energetyki, Politechnika Poznańska. Na temat „Działania BGK w formule venture building dla projektów technologicznych z obszaru 3W” rozmawiali Jędrzej Iwaszkiewicz, wiceprezes i współzałożyciel The Heart oraz Aleksandra Surynowicz, dyrektor Departamentu Inwestycji BGK. Podczas panelu zapowiedziano konkurs 3W Challenge skierowany do autorów projektów B+R na zróżnicowanym poziomie dojrzałości i młodych startupów, które realizują projekty z wykorzystaniem przynajmniej jednego z trzech zasobów: wody, wodoru i węgla lub działają w obszarach synergicznych dla nich. Ma on wspierać innowacyjne projekty wpisujące się w rozwój nowoczesnych technologii z obszaru 3W, które następnie będzie można zastosować w przemyśle, energetyce, medycynie, rolnictwie i innych gałęziach gospodarki.

W panelu „Jak uwolnić międzynarodowy potencjał 3W” udział wzięli dr Jacek Pawlak, prezes Toyota Central Europe, Michał Kępowicz, członek zarządu Philips Polska, a także Marek Tomczuk, członek zarządu BGK. Dyskusję prowadził red. Łukasz Korycki z Pulsu Biznesu. Fireside chat „Nowoczesne technologie do zarządzania zasobami wody” poprowadził Grzegorz Gajda, a udział w nim wzięli prof. dr Vilda Grybauskienė, Gitana Vyčienė oraz dr inż. Robert Muszański z Wofil. Na temat „Co organizacje międzynarodowe myślą o 3W: spojrzenie globalne” dyskutowali Uwe Remme – szef działu wodoru i paliw alternatywnych Międzynarodowej Agencji Energetycznej, Gianfranco Visentin z Europejskiej Agencji Kosmicznej oraz Tonci Bakovic, główny specjalista ds. energetyki w Międzynarodowej Korporacji Finansowej, pod wodzą Katarzyny Zajdel-Kurowskiej, doradczyni zarządu w Polskim Funduszu Rozwoju. O temacie „Czysta woda w polskich domach, ile mamy jeszcze do zrobienia?” rozmawiali Wojciech Witowski, prezes Ścieki Polskie oraz Łukasz Rodek, prezes RDLS, a dyskusji przewodniczyła Agata Sobolewska z Departamentu 3W w BGK. W czasie Kongresu poruszono też temat „Co telekom ma wspólnego z wodą?”, o którym rozmowę, pod kierunkiem Grzegorza Gajdy, przeprowadzili Małgorzata Ciechomska, dyrektorka Smart City w Orange Polska i Tomasz Kowalczyk, ekspert Smart City, Internet of Things (IoT) oraz 5G w Orange Polska.

O roli i możliwościach wodoru oraz postępie wdrażania technologii wodorowych w branży motoryzacyjnej mówił podczas kongresu 3W dr Jacek Pawlak, prezes zarządu Toyota Central Europe:

Panel dyskusyjny „3W i wyzwania dla nauki” poprowadził Marcin Łukasik. Uczestnikami panelu byli: prof. dr hab. inż. Teofil Jesionowski, rektor Politechniki Poznańskiej, prof. dr hab. inż. Krzysztof Jóźwik, rektor Politechniki Łódzkiej, prof. dr hab. Krzysztof Szoszkiewicz, rektor Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, Andrzej Dybczyński, prezes Sieci Badawczej Łukasiewicz oraz prof. dr hab. Bogusław Buszewski, czł. rzecz. PAN, wiceprzewodniczący Rady Doskonałości Naukowej. W czasie panelu „Cyrkularne miasto przyszłości, czyli tajemnica obiegu zamkniętego” dyskutowali dr Patryk Bolimowski, dyrektor R&D w SYSTEM 3E, Elżbieta Rotblum, ekspert ds. zrównoważonego rozwoju i Jerzy Wójcik, CEO JWA Green Building. Dyskusję moderował Przemysław Chimczak-Bratkowski z agencji badawczej ThinkCo. Poruszono także temat ESG w czasie panelu „Dlaczego ESG jest ważne dla firm? Konsekwencje prawne i biznesowe”, który moderowała Dominika Lenkowska-Piechocka z portalu whowillsavetheplanet.pl. W dyskusji udział brały Angelika Szufel, radca w zespole Energetyki i Infrastruktury oraz koordynatorka zespołu ds. ESG w CMS, a także Magdalena Lejman, dyrektor PR&ESG, ROHLIG SUUS Logistics. Z kolei na temat „Jak rozmawiać o technologiach wodorowych” rozmawiali dr Marek Troszyński, Collegium Civitas i Fundacja Wiedza Lokalna, dr hab. Michał Wróblewski, ekspert ds. badań społecznych i komunikacyjnych Łukasiewicz – ORGMASZ, prof. dr hab. inż. Michał Wieczorowski, prorektor ds. rozwoju i współpracy z gospodarką z Politechniki Poznańskiej, Adam Jachowicz z Biproraf i dr inż. Katarzyna Stec z Łukasiewicz-ICIMB. Dyskusję prowadziła dr Katarzyna Iwińska, doktor socjologii, kreatorka rozwiązań edukacyjnych na rzecz ochrony środowiska i zrównoważonego rozwoju.

Pierwszego dnia Kongresu odbyły się także trzy sesje, tzw. speed dating dedykowane zasobom 3W: Circular 3W (woda); H2 na horyzoncie (wodór) i Materiały Przyszłości (węgiel pierwiastkowy).

Zaprezentowano także case studies w temacie „Synergia zasobów, synergia potencjałów”. Prowadzącym był Grzegorz Gajda, a panelistami Kamil Kłosek, inżynier R&D  w Sygnis i dr inż. Paweł Smoleń ze Smart NanoTechnologies. Ponadto Agata Sobolewska z Departamentu 3W w BGK przeprowadziła „Warsztaty dla samorządów – wypracowanie założeń programu ambasadorskiego”. Swoje przemówienia wygłosili także Nigel Jollands, pomysłodawca projektu SV Novara na temat „Przygody działacza na rzecz klimatu: żeglarstwo Novara, adaptacja do zmian klimatu i porażka polityki” oraz Zbigniew Jankowski, ekspert ds. regulacji dotyczących zrównoważonego rozwoju w FPP CEE Water Committee na temat „Blue World”. Uczestnicy wydarzenia mieli również okazję obejrzeć projekcję filmu Ewy Ewart pt.: „Do ostatniej kropli”.

Pierwszy dzień wydarzenia zakończyła gala i wręczenie nagród 3W. 

To wyróżnienia przedsiębiorców, ośrodków naukowo badawczych (uczelni, instytutów, zespołów badawczych, naukowców) oraz jednostek samorządu terytorialnego, które aktywnie rozwijają, wspierają lub stosują innowacje z obszaru 3W. W konkursie jury wybrało przedsięwzięcia, inicjatywy lub projekty, które wyróżniły się jako innowacje produktowe, procesowe, organizacyjne, ekologiczne, marketingowe, społeczne lub naukowe w trzech kategoriach: Administracja Publiczna 3W, Nauka 3W, Biznes 3W.

Pierwsze miejsce w kategorii Nauka 3W i w kategorii Administracja Publiczna 3W jury konkursu przyznało firmie RDLS Sp. z o.o. – spółce spin off Uniwersytetu Warszawskiego oraz gminie Wyśmierzyce za współpracę projekt budowy ekologicznej oczyszczalni ścieków w technologii hydrofilowej. Z kolei w kategorii Biznes 3W pierwsze miejsce otrzymały ex aequo: spółka Promet-Plast za projekt wykorzystania potencjału energetyki odnawialnej do produkcji wodoru oraz firma SBB ENERGY S.A. za realizację pionierskiego układu technologicznego gospodarki wodorowej. Poniżej krótka rozmowa z prezesem SBB, który opowiadał o możliwych scenariuszach w zakresie cen wodoru.

Drugi dzień Kongresu 3W rozpoczął się dyskusją na temat wodorowych legislacji i zmian, jakich w nich potrzebujemy. Rozmawiali o tym Szymon Byliński z MKiŚ, Mateusz Sołtysiak, CEO SES Hydrogen, Łukasz Beresiński, dyrektor Departamentu Analiz Branżowych BGK, ppłk dr inż. Tomasz Białecki, kierownik Zakładu Materiałów Pędnych i Smarów ITWL oraz Piotr Mikusek, menedżer ds. regulacji energetycznych w Grupie Azoty S.A. Dyskusji przewodniczył Jakub Pikulski współautor podcastu Uwaga Wodór. Uczestnicy panelu zgodzili się, że brak regulacji wodorowych niesie ze sobą olbrzymie ryzyko i hamuje rozwój rynku. By technologie wodorowe mogły się rozwijać, potrzeba też mechanizmów wsparcia, ponieważ na ten moment są to technologie mało opłacalne.

W konwersacji typu fishbowl „Szara woda – czy przemysł może się na niej opierać?” udział wzięli dr inż. Katarzyna Jodko-Piórecka, koordynatorka Grupy Badawczej Łukasiewicza Zielona Niskoemisyjna Gospodarka, dr hab. Katarzyna Ławińska, dyrektorka Centrum Materiałów Obuwniczych, Produktów Barwionych i Spożywczych w Łukasiewicz-Łódzki Instytut Technologiczny oraz Karolina Zubel z CASE – Centrum Analiz Społeczno-Ekonomicznych. Dyskusję moderowała Katarzyna Pala z Food4Future. Szara woda, czyli woda o względnie niskim stężeniu zanieczyszczeń, pochodzi głównie z hoteli czy z gospodarstw domowych – jest to woda po kąpieli, praniu i zmywaniu. Jak zgodziły się uczestniczki panelu, potencjał jej wykorzystania jest ogromny. Obecnie brakuje jednak regulacji, chociażby dotyczących wykorzystania szarej wody w procesach produkcji żywności. Jak powiedziała Karolina Zubel: „legislacyjnie nie jesteśmy gotowi na takie rozwiązania”. Oczyszczanie wody różnego pochodzenia technologicznie jest możliwe, mimo skomplikowania procesu – ścieki zawierają różne substancje, które wymagają innych metod oczyszczania. Pozostaje kwestia opłacalności.

O wodorowym mieście teraźniejszości (już nie przyszłości) rozmawiali Robert Żmuda, doradca zarządu SBB Energy S.A. ds. Transformacji Energetycznej, Jacek Bogusławski, członek zarządu woj. wielkopolskiego, dr Łukasz Lindner z Instytutu Fizyki Molekularnej PAN, a także Andrzej Jeżewski z Promet-Plast. Jak ocenił dr Lindner: „Jesteśmy skazani na wodór i odejście od paliw kopalnych – ale to ma same pozytywy”. W jego opinii dzięki technologiom wodorowym nie trzeba rezygnować z wygód, których dostarczały nam paliwa kopalne – samochody wodorowe mają takie zasięgi i czas ładowania, jak samochody spalinowe. Z kolei generacja ciepła z zastosowaniem wodoru pozwala wyeliminować smog. Miasta oparte na technologiach wodorowych nie są już pieśnią przyszłości. W 2021 r. Toyota rozpoczęła budowę Woven City w Japonii. To autonomiczne, inteligentne miasto dla 2 tys. mieszkańców, gdzie energia ma być produkowana przez ogniwa paliwowe.

Przepisy polskie i unijne wprowadzają wymóg redukcji emisji w transporcie publicznym. O jego transformacji w Polsce opowiedział Hubert Pyliński, ekspert ds. analiz branżowych z Departamentu Analiz Branżowych BGK:

Kolejną rozmową typu fishbowl dotyczyła tematu „Technologie węglowe – przyszłość innowacyjnej gospodarki”, której przewodniczyła Dorota Kosmalska z SBB Energy S.A. Wzięli w niej udział: dr inż. Adam Szatkowski, Prezes Fundacji Wspierania Nanonauk i Nanotechnologii Nanonet, dr Lidia Mosińska z UKW oraz prof. dr hab. inż. Sławomir Boncel, który kieruje Zespołem NanoCarbon Group w Katedrze Chemii Organicznej, Chemii Bioorganicznej i Biotechnologii Wydziału Chemicznego. Dr inż. Adam Szatkowski ocenił, że technologie oparte na węglu to już nie innowacja – to teraźniejszość i nasza rzeczywistość. Produkty oparte na węglu, takie jak filament do druku 3D czy ramy rowerowe, są już dostępne w sprzedaży. Jako pewną przeszkodę w dalszym wdrażaniu tych technologii wskazano problemy we współpracy nauki i biznesu. W ocenie uczestników panelu relacja ta jest często skomplikowana ze względu na różne potrzeby i oczekiwania. We współpracy powinny ich wspierać centra transferu technologii i klastry innowacyjne, z czym zgodziła się także publiczność.

Podczas kongresu rozmawiano także o kwestiach przekształcania miast i wsi w bardziej zrównoważone na panelu „Smart city i smart village – jak tworzyć miejsca dobre do życia”. Dyskusję prowadziła Magdalena Kaliniak, a udział w niej wzięli: Michał Kot, dyrektor Instytutu Pokolenia, dr inż. arch. Paweł Pedrycz, współautor aquafarmy miejskiej, architekt z Politechniki Warszawskiej oraz Jerzy Czyżewski, wójt gminy Łomazy. Jako zalety smart miejscowości wskazano przede wszystkim oszczędność energii, efektywniejszy ruch uliczny, większe bezpieczeństwo publiczne i zdrowsze środowisko.

W panelu „Skuteczny dialog, czyli o tym jak rozmawiać o 3W” udział wzięli prof. dr hab. Ryszard Naskręcki z UMCS, dr inż. Jakub Jasiczak z UE w Poznaniu, dr Michał Borowy z SGGW oraz Krzysztof Nieć, dyrektor wykonawczy w WTT. Dyskusję moderował dr Łukasz Szelecki, dyrektor Biura Komunikacji Zewnętrznej BGK. Dr Szelecki prowadził również kolejny panel dyskusyjny, ICI Forum. Uczestniczyli w nim prof. dr hab. inż. Michał Wieczorowski, prorektor ds. rozwoju i współpracy z gospodarką z Politechniki Poznańskiej, dr hab. inż. Łukasz Klapiszewski, Politechnika Poznańska,  dr hab. Joanna Kulczycka, prof. AGH, Łukasz Maciejewski, menedżer ds. współpracy z uczelniami w BGK.

W czasie międzynarodowego panelu „Trzy zasoby i trzy morza” dyskutowali Ryan Bowles, zastępca radcy ds. ekonomicznych w Ambasadzie USA w Warszawie, Julian Popov, minister ds. środowiska i wody Bułgarii oraz Gediminas Varvuolis, ambasador Large for connectivity z Ministerstwa Spraw Zagranicznych Litwy. Rozmowę prowadził Aaron Korewa z Atlantic Council. Paneliści poruszyli kwestie współpracy w zakresie transformacji energetycznej i przeciwdziałania zmianom klimatu w regionie Inicjatywy Trójmorza.

Podczas panelu „Zagraniczne perspektywy Idei 3W” uczestnicy – Tomasz Dominiak z Zespołu Doradców Gospodarczych TOR, Bernhard L. Otterstein, prezes PCCC, Mariusz Wawer, przewodniczący Komitetu Zrównoważonego Rozwoju AmCham (3M Polska) oraz Joanna Jaroch, dyrektor CCIF – rozmawiali o różnych podejściach do rozwoju rynku wodoru w różnych regionach świata. Dyskusję prowadził Maciej Bukowski, ekspert ds. analiz międzynarodowych w Departamencie 3W BGK, który podsumował: „gorączka wodorowa dotarła do Polski”.

Ważnym elementem przyszłej gospodarki wodorowej będą odnawialne źródła energii. Zainteresowanie nimi rośnie, a polskie spółki coraz częściej inwestują w przyszłościowe projekty. Więcej w materiale wideo z kongresu, a opowiada o tym Marcin Terebelski, dyrektor programu „Rozwój przemysłu” BGK:

W czasie wydarzenia przedstawiono też najważniejsze wnioski Strategii bezpieczeństwa technologii wodorowych w Polsce na lata 2023-2030. Opowiadali o nich członkowie zespołu projektu „Bezpieczny wodór” z Sieci Badawczej Łukasiewicz – Instytut Organizacji i Zarządzania „ORGMASZ” : dr Katarzyna Iwińska, Joanna Grudowska, dr hab. Michał Wróblewski i dr inż. Kamil Kulesza. Zaprezentowano także najciekawsze projekty 3W, w czym wzięli udział Sławomir Podsiadły, zastępca dyrektora Zarządu Transportu Miejskiego w Lublinie, Grażyna Lamczyk, wójt gminy Dębowa Kłoda oraz Jerzy Czyżewski, wójt gminy Łomazy. Rozmowę prowadził Paweł Soproniuk z agencji Neuron.

Podczas Kongresu odbyło się także rozstrzygnięcie konkursu 3W Startup Showdown, które prowadził Tomasz Rożek z Nauka to Lubię. W jury zasiedli Artur Kurasiński – przedsiębiorca, inwestor Tomasz Serwan – dyrektor inwestycyjny VINCI S.A., Magdalena Jabłońska – FPT oraz Marcin Małecki, red. naczelny MamStartup. Zwycięzcami zostali Alpha Powders, Conspan Tech i Ścieki Polskie. Rozstrzygnięto także konkurs na Talenty Jutra, podczas którego młodzi naukowcy prezentowali swoje badania. Sześć komisji nagrodziło łącznie 23 laureatów. Wręczono ponadto dwie nagrody specjalne. Trzy Statuetki wręczyła prezes fundacji Empiria i Wiedza Zuzanna Piasecka. Z kolei w rywalizacji o najlepsze prace dyplomowe w konkursie 3W i „Dziennika Gazety Prawnej” w kategoriach prace licencjackie, prace inżynierskie i prace magisterskie wygrali kolejno: Patrycja Grabowska z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, Kinga Ślusarczyk z Politechniki Rzeszowskiej oraz Marcel Jakubowski z Politechniki Poznańskiej.

Wydarzenie kończyły dwa inspirujące przemówienia. W wystąpieniu pod tematem „Bądź odporny lub zgiń” Marek Kamiński, zdobywca biegunów, założyciel Fundacji Marka Kamińskiego i Kaminski Academy opowiadał o naszej odporności i adaptacji wobec zmieniającego się klimatu. Fionn Ferreira, młody naukowiec z Irlandii, autor metody ekstrakcji mikroplastiku z wody, zamknął tegoroczną edycję Kongresu 3W. Swoje wystąpienie podsumował słowami: „wielkie pomysły są wszędzie”.

W tegorocznej – trzeciej już – edycji Kongresu 3W wzięło udział około 1,5 tys. osób. Odbyło się kilkadziesiąt dyskusji i przemówień, rozmów z ekspertami, a młode talenty – naukowe i biznesowe – otrzymały wsparcie w swojej dalszej działalności. Nowe technologie omawiane w czasie wydarzenia rozwijają się niezwykle dynamicznie i prawdopodobnie przyniosą kolejną rewolucję. Jednakże jak powiedziała jedna z panelistek, aby idea 3W: woda, wodór węgiel mogła się spełnić, potrzebne są też wiara, wiedza i wizja.

Materiał sponsorowany