Jak się dekarboizować bez uzależnień? Trudne wyzwania transformacji
Podczas konferencji Power Connect Energy Summit eksperci z sektora energetycznego debatowali na temat przyszłości transformacji energetycznej w Polsce oraz ryzyka wynikającego z uzależnienia od zagranicznych dostaw surowców i technologii.
Tematyki tej dotyczył panel pt. „Transformacja energetyczna vs uzależnienie od dostaw z zagranicy. Jaki model rozwojowy wybrać dla Polski?”.
Dyskusję otworzył Janusz Steinhoff, były wicepremier RP, który zwrócił uwagę na niską wydajność polskiego górnictwa w porównaniu z innymi krajami. Jak wskazał, średnia wydajność górnośląskich kopalń to ok. 500 ton węgla na pracownika rocznie, podczas gdy w Stanach Zjednoczonych sięga ona nawet 5000 ton. Steinhoff podkreślił, że państwo przeznacza na górnictwo około 9 miliardów złotych rocznie, co sprawia, że każda tona wydobywanego węgla przynosi stratę w wysokości ok. 500 złotych, co ma przełożenie na ceny energii.
O cenach energii mówił także Janusz Bil, prezes ORLEN Neptun, który opisał korzyści płynące z rozwoju morskich farm wiatrowych. Jego zdaniem inwestycje w offshore mogą przynieść miliardowe oszczędności dla polskich odbiorców energii. Przytaczając analizę polskiego stowarzyszenia energetyki wiatrowej wskazał, że im więcej mocy w morskich farmach wiatrowych tym więcej odbiorcy będą w stanie zaoszczędzić na rachunkach końcowych, a polska energetyka wiatrowa już wkrótce będzie mogła funkcjonować bez dodatkowego wsparcia.
Zagrożenia w transformacji energetycznej
Zagrożenia związane z transformacją energetyczną opisał Paweł Olechnowicz, doradca prezesa Orlenu oraz członek Rady Nadzorczej Energa SA, który wskazywał na rosnące uzależnienie Polski od zagranicznych dostawców technologii, zwłaszcza z Chin. Jego zdaniem szczególnie istotne są kwestie dotyczące dominacji Chin w sektorze energii odnawialnej, a także ryzyka zdalnej kontroli nad infrastrukturą energetyczną.
O aspekcie technologicznym mówiła też Anna Wiosna z Agencji Rozwoju Przemysłu, która zwróciła uwagę na rosnący udział krajowych firm w budowie morskich farm wiatrowych. Jak wskazała, obecnie local content w pierwszych projektach offshore wynosi około 20%, ale w przyszłości może wzrosnąć nawet do 50%.
W tym samym temacie wypowiedział się także Adam Kowalski, prezes Grupy Przemysłowej Baltic, który podkreślił, że jednym z kluczowych wyzwań dla polskiego sektora offshore jest transfer wiedzy i kompetencji od zagranicznych partnerów. Zapewnił jednak, że proces ten jest osiągalny i będzie intensywnie rozwijany.
Z kolei prof. Mariusz Ruszel, prezes Instytutu Polityki Energetycznej im. Ignacego Łukasiewicza, odniósł się do kwestii przyszłości dostaw gazu z Rosji. Jak zauważył, przerwanie dostaw do Unii Europejskiej było decyzją samej Rosji, a UE nie nałożyła sankcji na import tego surowca. Ponadto Rosja nadal posiada rezerwacje przepustowości w europejskim systemie przesyłowym do 2027 roku, co oznacza, że w razie zmiany sytuacji infrastruktura pozostanie gotowa na ewentualne wznowienie dostaw.
Material sponsorowany