Nowelizacja ustawy o OZE to katastrofa dla sektora

Czy naprawdę widzi Pan tylko tą jedną nieprawidłowość w procesie legislacyjnym – wyciek informacji o możliwym zastosowaniu veta przez Prezydenta? Nie razi Pana fakt, że ustawę uchwalono w ekstraordynaryjnym trybie w ciągu 15 dni, bez oceny skutków regulacji, bez konsultacji społecznych, bez możliwości udziału zainteresowanych środowisk w dyskusji na komisji, ba bez zasięgnięcia opinii Prezesa URE? Nie uwzględniono nawet poprawek technicznych Biura Legislacyjnego Senatu. Przecież to urąga podstawowym zasadom przyzwoitej legislacji.

Naprawdę uważa Pan, że cel uświęca środki? I to usprawiedliwia Ministra Energii, który przemawiając do posłów podaje im nieprawdziwe, wielokrotnie zawyżone dane o kosztach funkcjonowania systemu wsparcia dla instalacji oze?

Naprawdę myśli Pan, że najważniejszym problem jest wahnięcie kursu akcji spółek zdominowanych przez Skarb Państwa? On i tak będzie spadał, bo ta energetyka skazana jest na niebyt i stanie się to szybciej, niż wszyscy sobie wyobrażamy! A to, że ta zmiana doprowadzi do ostatecznego upadku inwestorów oze, którzy zainwestowali co najmniej 10 mld zł swoich pieniędzy i kolejne 20 mld pożyczonych z banków nie ma już dla Pana żadnego znaczenia? Ministerstwo Rozwoju szacuje straty sektora oze, który rozwinął się przecież na wyraźnie zaproszenie Państwa, na 3 mld zł rocznie. To jest w porządku?

Naprawdę uważa Pan, że to w porządku, iż prezes spółki, która stanie się prawdziwym beneficjentem tej zmiany, chwali się publicznie, że to on doprowadził do jej uchwalenia (ciekawe, czy zarejestrował się jako lobbysta), a teraz zapowiada, że będzie kupował upadłe parki wiatrowe? To się w biznesie nazywa „wrogie przejęcie”, tym bardziej gangsterskie, że wspierane przez Państwo.

Państwo, które poniesie tego wszystkie konsekwencje, bo zagraniczni inwestorzy dotknięci tą zmianą będą mieli wszelkie podstawy, żeby skarżyć Skarb Państwa o odszkodowania idące w miliardy złotych. Echo tej zmiany się rozejdzie po świecie i nie będzie już można liczyć na kapitał zewnętrzny angażujący się długofalowo w branżach strategicznych, jeeli nie da się mu mocnych, wielokrotnych zabezpieczeń, a to przecież kosztuje. A co z tym tysiącem polskich przedsiębiorców, którzy jak frajerzy zaufali planom rządowym, i którzy zamiast reinwestować w polską gospodarkę pieniądze rzetelnie zarobione na inwestycjach oze pójdą z torbami i swoją gorycz przekazywać będą innym, przestrzegając ich przed naiwną wiarą w rzetelność obietnic Państwa. 

Zapłacimy też pewnie wszyscy, o ile jeszcze będziemy wtedy w UE, za niewykonanie celu OZE na 2020 r. Ciekawe, czy dokonał Pan oszacowania, ile wyniosą koszty transferów statystycznych?

Kładąc na szalę te straty i rzekome korzyści dla konsumenta – piszę rzekome, bo w najlepszym przypadku w przeciętnym rachunku domowym nie przekroczą one 1 złotego (tak jednego złotego miesięcznie) – naprawdę uważa Pan, że to zmiana w dobrym kierunku. Ten spadek kosztów nie ma zresztą bezpośredniego związku z wysokością opłaty zastępczej, tylko z faktem, że więcej niż 6-krotne jej obniżenie zamrozi na bardzo długo cenę certyfikatów, na jeszcze niższym niż dziś poziomie.

Mówi Pan o cenach rynkowych certyfikatów i urealnieniu nierzeczywistej opłaty zastępczej! Zapomniał Pan, czemu ten instrument miał służyć i dlaczego tak wysoko ustawiono jego cenę? Przypomnę, chodziło o zapewnienie, żeby nie opłacało się podmiotom zobowiązanym rezygnować z zakupu certyfikatów! 

A gdzie Pan widzi ten „rynek”. To nie żaden rynek, tylko system wsparcia, gdzie popyt i podaż regulowana jest decyzjami politycznymi. Poprzedni rząd zaczął, a obecny kontynuuje proces destrukcji tego systemu, za nic mając straty po stronie inwestorów. Bóg jeden wie, czyich podszeptów Ci pożal się Boże politycy słuchają, bo że o sektorze energii sami nie mają zbyt wiele pojęcia, to wielokrotnie już udowodnili w publicznych wypowiedziach.

W każdym razie nie wierzę, że uważa Pan, iż sprzedając certyfikaty po 30-40 zł będziemy w stanie obsługiwać kredyty i ponosić koszty eksploatacyjne. Wie Pan tak samo dobrze jak ja, że za niecałe 200 zł/MWh nie utrzyma się żadne nowe źródło, w tym tak ukochana przez Pana energetyka węglowa. Z tą tylko różnicą, że wiatrak po spłacie kredytów staje się najtańszym źródłem energii, a koszty węgla raczej nie będą maleć.

Być może myśli Pan, tak jak to formułuje kierownictwo resortu energii, że ci inwestorzy są sami sobie winni? Po co tu się pchali ze swoimi pieniędzmi? Przecież Polska to nie Niemcy, gdzie szanuje się prawa nabyte, a za chwilę okaże się, czy nowego znaczenia nie nabierze stary ruski bon mot ‘kurica nie ptica, Polsza nie zagranica”. 

Ciekawe też byłoby poznać, jakie to myśli przechodziły Panu przez głowę, gdy twierdził Pan, że ta zmiana pomoże w realizacji międzynarodowych zobowiązań wynikających z „pakietu zimowego”?  Ja widzę tylko wiele zagrożeń, ale jedno z nich wydaje się szczególnie ważne – nie da się już namówić obywateli, aby dobrowolnie zainwestowali w przedsięwzięcia energetyczne w Polsce. Właśnie im pokazano, że Państwo w każdej chwili może ich wyzuć z własności, bez żadnego odszkodowania. Można ich tylko będzie do tego zmusić, nakładając kolejne daniny na rynek mocy, opłaty przejściowe, czy koszty likwidacji jądrowego złomu, jeżeli kiedykolwiek uda nam się to „cudo” zbudować.

Jedyne co widzę w tej zmianie, to uporczywe dążenie energetycznego oligopolu do wyrugowania z sektora jakiejkolwiek konkurencji. Nie o dobro konsumentów tu chodzi, ani o bezpieczeństwo energetyczne, tylko o bezpieczeństwo posad i polityczne zawłaszczenie branży kluczowej dla funkcjonowania każdej gospodarki. A obaj wiemy, bo żyjemy dość długo, że taki państwowy monopol nie potrafi funkcjonować efektywnie i pozornie wolny od presji konkurencji prędzej, czy później zbankrutuje, pociągając za sobą całe Państwo.

Uważam, że nie mamy prawa milczeć, ani promować zmian, które niosą takie opłakane skutki. To jest nasz obywatelski obowiązek!

Strasznie mi przykro, że muszę w ten sposób skomentować słowa Profesora, którego darzyłem i chciałbym nadal darzyć wielkim szacunkiem. Może zachęci to Pana do refleksji?

Tomasz Podgajniak

Zobacz także: Mielczarski dla Energetyka24: Nowelizacja ustawy o OZE to krok w dobrym kierunku

Zobacz także: Błąd w nowelizacji ustawy odległościowej? ,,Wynik pośpiechu"