Trzeci najcieplejszy sierpień, trzecie najcieplejsze lato na świecie
Tegoroczny sierpień, choć nie tak rekordowy jak w dwóch poprzednich latach, wciąż wyraźnie wyróżnia się na tle pomiarów prowadzonych od 1940 r. Trzeci najcieplejszy na świecie, był „zaledwie” o 1,29°C cieplejszy niż średnia z lat 1850-1900, czyli sprzed rewolucji przemysłowej. Było to również globalnie trzecie najcieplejsze lato w historii pomiarów, choć z perspektywy Polski mogło wydawać się inaczej.
Jak wynika z danych przedstawionych przez Copernicus Climate Change Service (C3S), sierpień 2025 r. był globalnie trzecim najcieplejszym sierpniem w historii pomiarów. Na świecie było to również trzecie najcieplejsze lato od 1940 r. Szczególnie ekstremalne temperatury panowały w na południowym zachodzie Europy, gdzie susza i fala upałów przyczyniły się również do powstawania pożarów. Z kolei w Polsce sierpień był chłodniejszy niż średnia.
Temperatury w Europie i na świecie
Sierpień 2025 r. był trzecim najcieplejszym sierpniem na świecie w historii pomiarów w zbiorze danych ERA5, gromadzonych od 1940 r. Średnia temperatura powietrza wyniosła globalnie 16,60°C – to o 0,49°C więcej niż średnia w latach 1991-2020 dla tego miesiąca. Było to zaledwie o 0,22°C mniej niż dwa najcieplejsze sierpnie w historii w 2023 r. i 2024 r. Tegoroczny sierpień był cieplejszy o 1,29°C niż średnia z lat 1850-1900 dla tego miesiąca, czyli czasów przedprzemysłowych. W okresie ostatnich 12 miesięcy od września 2024 r. do sierpnia 2025 r. temperatura była o 0,64°C wyższa od średniej z lat 1991–2020 i o 1,52°C wyższa od poziomu sprzed epoki przemysłowej.
Średnia temperatura powierzchni morza w sierpniu 2025 r. w obszarze między 60°S a 60°N wyniosła 20,82°C, zaledwie o 0,16°C poniżej rekordu z sierpnia 2023 r. To trzecia najwyższa wartość odnotowana dla tego miesiąca.
W Europie średnia temperatura na lądzie w sierpniu 2025 r. wyniosła 19,46°C, czyli o 0,30°C powyżej średniej z lat 1991–2020. Mimo to ubiegły miesiąc nie znalazł się w pierwszej dziesiątce najcieplejszych sierpni w Europie. Jednakże w Europie południowo-zachodniej wystąpiła wówczas trzecia duża fala upałów tegorocznego lata. Rozpoczęła się pod koniec lipca w Portugalii, rozprzestrzeniając się na Hiszpanię i południową Francję na początku sierpnia.
Sierpień 2025 r. był trzecim najcieplejszym miesiącem w historii pomiarów na całym świecie. W południowo-zachodniej Europie miesiąc ten przyniósł trzecią poważną falę upałów tego lata, której towarzyszyły wyjątkowe pożary lasów. Ponieważ oceany na całym świecie również pozostają niezwykle ciepłe, wydarzenia te podkreślają nie tylko pilną potrzebę ograniczenia emisji, ale także krytyczną konieczność dostosowania się do coraz częstszych i intensywniejszych ekstremalnych zjawisk klimatycznych.
Samantha Burgess, kierowniczka ds. strategii klimatycznej w ECMWF
Fala upałów w Europie
Najpoważniejsza fala upałów trwała od 8 do 18 sierpnia. Maksymalne temperatury w ciągu dnia osiągały 40°C w większości południowo-zachodniej Europy, w Portugalii i Hiszpanii – nawet 45°C. Większość regionu doświadczyła „bardzo silnego stresu cieplnego”, co odpowiada temperaturze odczuwalnej pomiędzy 38°C a 46°C, a w niektórych miejscach nawet „ekstremalnego stresu cieplnego”, z odczuwalną temperaturą powyżej 46°C.
Z kolei w Polsce, Norwegii, Szwecji, Finlandii, Białorusi i krajach bałtyckich odnotowano temperatury poniżej średniej.
Poza Europą temperatury były najbardziej powyżej średniej na Syberii, w niektórych częściach Antarktydy, Chinach, Półwyspie Koreańskim, Japonii i na Bliskim Wschodzie. Temperatury najbardziej poniżej średniej odnotowano w większości Australii.
Temperatury latem
Lato 2025 r. (od czerwca do sierpnia) było trzecim najcieplejszym latem w historii pomiarów i było o 0,47°C cieplejsze niż średnia z lat 1991-2020. Cieplej było tylko w czasie lat w 2023 i 2024 r. Temperatury na całym świecie były w większości powyżej średniej, zwłaszcza na półkuli północnej. Największe dodatnie odchylenia od średniej odnotowano w Azji.
Europa doświadczyła czwartego najcieplejszego lata w historii pomiarów – średnia temperatura była wyższa o 0,90°C niż średnia z lat 1991–2020. Temperatury letnie były powyżej średniej na prawie całym kontynencie, z wyjątkiem niektórych części Europy Wschodniej.
Susze
W sierpniu 2025 r. w większości zachodniej, środkowej i południowej Europy, a także w części Szwecji, Rosji i Finlandii było bardziej sucho niż zazwyczaj. Fala upałów w Europie południowo-zachodniej dodatkowo pogłębiła panującą tam suszę i przyczyniła się do rozprzestrzeniania gwałtownych pożarów lasów, szczególnie na Półwyspie Iberyjskim i w Grecji. Spowodowane pożarami emisje dwutlenku węgla w Hiszpanii osiągnęły w sierpniu najwyższy roczny poziom od początku prowadzenia pomiarów w 2003 r.
Bardziej wilgotne warunki panowały m.in. w północno-wschodniej Hiszpanii, południowej Francji i Niemczech, Szwajcarii, większości Włoch, a także w większości Skandynawii i Europy Wschodniej. W niektórych regionach – np. Francji, Hiszpanii i Włoszech – ekstremalne zjawiska pogodowe spowodowały powodzie i osunięcia ziemi, przyczyniając się do śmierci kilku osób.
Poza Europą warunki bardziej suche odnotowano w większości stanów USA oraz większości Kanady, co przyczyniło się do rozległych pożarów lasów.
Zasięg lodu morskiego
Średni zasięg pokrywy lodowej Arktyki w sierpniu 2025 r. był o 12 proc. niższy niż średnio w latach 1991-2020. To ósmy najniższy zasięg w tym miesiącu w historii pomiarów. Rekord padł w 2012 r., kiedy zasięg lodu morskiego był o 22 proc. niższy niż średnia. Był to rok, gdy we wrześniu odnotowano najniższy zasięg w historii pomiarów – wrzesień to miesiąc, gdy zasięg lodu morskiego w Arktyce osiąga co roku swoje minimum.
Czytaj też
Z kolei w Antarktyce zasięg lodu morskiego był o 7 proc. niższy od średniej, co stanowi trzeci najniższy wynik w historii pomiarów dla sierpnia.