Wiadomości
Ekobójstwo w Nowej Kachowce: zniszczenie zapory mogło położyć kres gatunkowi ssaka
Czy zagrożony wyginięciem ślepiec piaskowy (Spalax arenarius) jeszcze istnieje? Szanse są niewielkie. Przez zniszczenie tamy na Dnieprze niemal cały zasięg tego endemicznego gatunku został zalany - podał w mediach społecznościowych biolog Robert Maślak.
Według Roberta Maślaka z Wydziału Biologii Uniwersytetu Wrocławskiego, mały zasięg geograficzny występowania tego gatunku, ograniczony do obwodu chersońskiego, i specyficzne potrzeby ekologiczne - obszary stepowe, piaszczyste, porośnięte głównie piołunem, czynią go bardzo wrażliwym na takie katastrofy.
Biolog przedstawił ogólną mapę zasięgu tego gatunku oraz mapę ze stanowiskami z lat 2015-2021 i zestawił je z mapą powodzi. "Jak widać poza powodzią pozostały tylko niewielkie obszary na południowych krańcach zasięgu i Półwysep Kinburnski w ujściu Dniepru do Morza Czarnego. Są tam stanowiska, ale to obszary intensywnych walk - ślepce żyją pod ziemią, ale są wrażliwe na dźwięki i wibracje" - zwrócił uwagę.
Ślepce to grupa gryzoni, które używają przednich zębów do kopania kanałów w ziemi - podał Maślak. "W odróżnieniu od kretów, prowadzących podziemny tryb życia i należących do rodziny owadożernych (a nie gryzoni), ślepce żywią się pokarmem roślinnym, głównie korzeniami, bulwami, cebulami różnych gatunków" - opisał.
Kanały wykopane przez ślepce mogą mieć długość ponad 200 m i biegną płytko pod ziemią, tylko komory lęgowe mogą sięgać ponad 3 m głębokości.
Biologia tego gatunku, jak zaznaczył ekspert, jest słabo poznana - samica ślepca piaskowego rodzi raz w roku 1-4 młodych. Na Bliskim Wschodzie, w Europie południowo-wschodniej oraz w Azji żyje 8 gatunków ślepców, w tym dwa - właśnie ślepiec piaskowy oraz bardziej liczny i o większym zasięgu ślepiec podolski (Spalax zemni) -występują tylko w Ukrainie. Najbliższe stanowiska ślepca stepowego znajdują się ok. 30 km od polskiej granicy na wysokości Zamościa. Wszędzie są zagrożone rozwojem rolnictwa i zalesianiem ugorów.
Ślepce, w porównaniu z innymi gryzoniami, żyją bardzo długo, bo ponad 20 lat. Są całkowicie odporne na nowotwory - wstępne badania wykazały, że za odporność odpowiada wydzielanie przez organizm ślepca dużej ilości interferonu beta, gdy pojawiają się komórki nowotworowe.