Zrównoważony rozwój - wyzwanie cywilizacyjne naszych czasów [KOMENTARZ]

W ciągu ostatnich 115 lat dwunastokrotnie zwiększyła się ilość zasobów pozyskiwanych w celu zaspokojenia naszych potrzeb. I być może nie byłoby w tym nic nadzwyczajnego - wszak oczywistym jest rozwój społeczno-gospodarczy niesie ze sobą pewne konsekwencje - gdyby nie fakt, że w tym samym czasie liczebność globalnej populacji wzrosła nieco ponad czterokrotnie. Mamy więc do czynienia z ogromną dysproporcją, która wskazuje także na pewien bardzo niebezpieczny trend. 

Zgodnie z danymi GUS („Ochrona Środowiska 2019”), w Polsce w 2018 roku wytworzono 128 mln ton odpadów, z czego tylko 9,8% stanowiły odpady komunalne (12 mln ton). Ilość wytworzonych odpadów (z wyłączeniem odpadów komunalnych) od 2000 r. kształtowała się w granicach 110-130 mln ton. W 2018 r. uległa ona nieznacznemu wzrostowi względem roku poprzedniego (1,4%) i wynosiła 115 mln ton.

Głównym źródłem odpadów były, podobnie jak w latach poprzednich: górnictwo i wydobywanie (53,2%), przetwórstwo przemysłowe (22,6%) oraz wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną , gaz, parę wodną, gorącą wodę (15,9%). Z ogólnej ilości odpadów wytworzonych w 2018 r., 51% odpadów zostało poddanych odzyskowi, 43% poddano unieszkodliwieniu poprzez składowanie, a 5% unieszkodliwiono w inny sposób.

Powyższe dane (wciąż czekamy na publikację raportu za 2019) jednoznacznie wskazują, że ograniczanie wykorzystania zasobów oraz redukcja emisji substancji i energii do środowiska nadal stanowią poważne wyzwanie dla polskiej gospodarki.  Proces wdrażania zasad zrównoważonego rozwoju w oraz wzmacniania trendów proefektywnościowych jest jednym z kluczowych wyzwań stojących przed całą polską gospodarką, a w szczególności jej czempionami.

W tym kontekście cieszy, że coraz więcej polskich firm - niektóre od dawna i regularnie - przywiązuje istotne znaczenie do zagadnień związanych z szeroko rozumianym zrównoważonym rozwojem. W przypadku KGHM działania te realizowane są na kilku płaszczyznach. Spółka należy do Europejskiej Platformy Technologicznej Zrównoważonego Rozwoju Surowców Mineralnych (ETP on SMR) w Brukseli - jej przedstawiciel został powołany do pełnienia funkcji prezesa organizacji. ETP on SMR pełni rolę think-tanku w zakresie rozwiązywania problemów przemysłu surowcowego.  Polska firma jest także sygnatariuszem Agendy 2030, co oznacza, że „funkcjonuje w oparciu o zasady zrównoważonego rozwoju, uwzględniając w swoich codziennych zobowiązaniach takie obszary jak Społeczeństwo, Środowisko, Ekonomia i Gospodarka, Bezpieczeństwo oraz Efektywność Zasobowa”.

Działania te mają również wymiar mocno praktyczny - dość wspomnieć w tym miejscu, że podstawowy produkt spółki - miedź - wprost wpisuje się w założenia gospodarki obiegu zamkniętego. Blisko 50% miedzi wyprodukowanej w UE pochodzi z recyklingu, zaś jej przetwórstwo jest niezbędne do przerobu i odzysku wielu innych cennych materiałów w elektronice, bateriach, itp. Ponadto, International Copper Association  podaje, że w latach 2020 – 2050 do zmiany gospodarki europejskiej na neutralną klimatycznie potrzebować będziemy aż 22 miliony ton miedzi.

Raport zintegrowany KGHM, traktując o działaniach podjętych przez spółkę w zakresie dbałości o środowisko naturalne i zrównoważony rozwój wspomina m.in. o:

• wymianie wież absorpcyjnych i suszących fabryki kwasu siarkowego w Hucie Miedzi Legnica
• rozbudowie mocy w oparciu o kotły gazowe oraz budowie instalacji oczyszczania spalin spełniających normy emisyjne zgodnie z Dyrektywami Parlamentu Europejskiego w spółce Energetyka sp. z o.o.
• modernizacji oczyszczalni ścieków oraz kontynuacji budowy nowej instalacji do produkcji dodatku do paliw, umożliwiającej ponowne wykorzystanie zatężonych kwasów w procesie produkcji w spółce NITROERG S.A. 


W ujęciu nieco bardziej ogólnym przedstawia się to następująco:

Warto odnotować w tym miejscu, że polską firmę charakteryzuje dość unikalny, jeśli chodzi o branżę surowcową, zintegrowany łańcuch technologiczny.

Jest ona w stanie, we własnym zakresie, realizować zadania związane nie tylko z eksploracją, poszukiwaniem i wydobyciem surowców, ale również z produkcją, transportem czy wreszcie gospodarką odpadami. Taki stopień integracji niewątpliwie czyni aktywność w zakresie GOZ lepiej skoordynowaną i przede wszystkim skuteczniejszą.