Górnictwo
JSW pozyskuje węgiel z tzw. niskich pokładów dzięki technice strugowej
Po ponad czterech latach przerwy należąca do Jastrzębskiej Spółki Węglowej kopalnia Pniówek uruchomiła ścianę wydobywczą, eksploatowaną za pomocą techniki strugowej. Dzięki temu możliwe jest wydobycie węgla z tzw. niskich pokładów, o miąższości do około półtora metra.
Technika strugowa, używana na większą skalę m.in. w kopalniach amerykańskich, chińskich czy rosyjskich, różni się od tradycyjnej, w której węgiel urabia się kombajnem ścianowym.
W Polsce technikę tę porzucono w końcu lat 90. ub. wieku - do 1998 r. strug węglowy pracował w kopalni Rydułtowy-Anna, natomiast w kopalniach JSW zrezygnowano z tej metody urabiania w 1995 r., gdy ostatnie urządzenie strugowe zakończyło pracę w kopalni Krupiński. Kilkanaście lat później, latem 2009 r., JSW powróciła do stosowania techniki strugowej tam, gdzie możliwa jest efektywna eksploatacja tzw. niskich pokładów.
Jak podała w poniedziałek JSW, będąca na etapie rozruchu ściana strugowa w kopalni Pniówek ma wybieg początkowy 720 m i długość 200 metrów. Eksploatacja jest prowadzona w pokładzie o miąższości od 1 do 1,4 metra. Docelowo dobowy postęp ściany ma wynieść 8,2 metra, a wielkość dobowego wydobycia sięgnie ok. 3 tys. ton dobrej jakości węgla. Eksploatacja ma potrwać do połowy marca przyszłego roku. Później kompleks strugowy ma być zastosowany jeszcze w czterech ścianach tej kopalni o niskich pokładach.
Ściana w kopalni Pniówek jest prawie w całości zautomatyzowana - sterowanie odbywa się za pomocą pulpitu sterowniczego w chodniku podścianowym. Obsada pracowników w ścianie jest ograniczona do minimum - wystarczą 3-4 osoby wobec 12 w ścianie eksploatowanej w sposób tradycyjny. Potrzebna jest natomiast większa obsada w tzw. wnękach ścianowych.
Jak szacowano przed 10 laty, nawet 30 proc. zasobów węgla JSW, objętych koncesją na wydobywanie, zalega w tzw. niskich pokładach, o miąższości do około półtora metra. Przez lata tego typu pokłady w znaczącej części nie były eksploatowane z powodów technicznych i ekonomicznych. W sierpniu 2009 r. JSW powróciła do ich eksploatacji za pomocą techniki strugowej, nieużywanej w polskim górnictwie od 11 lat. Strug rozpoczął wówczas pracę w zakładach obecnej kopalni zespolonej Borynia-Zofiówka-Jastrzębie.
Przedstawiciele JSW wskazują, iż metoda strugowa jest równie nowoczesna jak tradycyjna, wymagająca zaawansowanych umiejętności technicznych z zakresu automatyki, elektroniki oraz informatyki. Eksploatacja tą techniką pozwala wydobyć niemal czysty węgiel, w odróżnieniu od metody tradycyjnej (ścianowych systemów kombajnowych), kiedy na powierzchnię wydobywany jest węgiel razem ze skałami przywęglowymi i kamieniem, co powoduje konieczność przetwarzania urobku. Ponadto, technika strugowa nie wymaga budowy szerokich chodników i ścian, a urządzenia są zautomatyzowane.
