Wiceprezes IRGiT dla E24: Wspieramy integrację rynków gazu w regionie bałtyckim

Jakub Kajmowicz: Jaki jest cel tej współpracy IRGiT z bałtycko-fińską giełdą gazu GET Baltic?

Łukasz Goliszewski: Celem współpracy jest wypracowanie optymalnego modelu rozliczeń i zabezpieczeń oraz systemu zarządzania ryzykiem dla rynków gazu organizowanych przez GET Baltic. GET Baltic to giełda, która dziś skupia się głównie na organizacji handlu spotowego, ale ma ambicje uruchomienia handlu instrumentami terminowymi, co wiąże się ze zdecydowanie wyższym poziomem ryzyka, zarówno dla uczestników rynku jak i samej giełdy. Kluczowym czynnikiem pozwalającym na stworzenie atrakcyjnego rynku instrumentów terminowych jest organizacja bezpiecznego modelu rozliczeń i zabezpieczeń. Taką historię przerabialiśmy również w Polsce – Towarowa Giełda Energii S.A., decydując się na uruchomienie rynku kontraktów forward na energię elektryczną w 2010 roku, podjęła decyzję o utworzeniu IRGiT - spółki dedykowanej do prowadzenia rozliczeń i organizowania systemu zabezpieczeń. Przez prawie 10 lat naszego działania, zdobyliśmy unikalne doświadczenie, którym chcemy podzielić się z GET Baltic w trakcie realizacji projektu.

Działania zostaną podzielone na etapy, co wydarzy się w pierwszym i kolejnych?

Zgodnie ze wstępnymi uzgodnieniami z GET Baltic, projekt podzielony będzie na trzy etapy. W ramach pierwszego etapu planowane jest wypracowanie przejściowego modelu zabezpieczeń, który będzie obejmował model wyznaczania depozytów dla miesięcznych kontraktów forward, z uwzględnieniem procedur obsługi niewypłacalności i mechanizmów zamykania pozycji. W kolejnych etapach przewidziana jest automatyzacja modelu zabezpieczeń poprzez wdrożenie odpowiednich narzędzi IT oraz uruchomienie nowego modelu rozrachunku uwzględniającego dzienny cykl rozliczeniowy oraz automatyczne fakturowanie.

O jakich perspektywach czasowych mówimy w tym kontekście?

Umowa została podpisana 16 września, a już dzień później poprowadziliśmy warsztat rozpoczynający współpracę z GET Baltic. Zgodnie z oczekiwaniami strony litewskiej, zakończenie projektu powinno nastąpić do końca 2020 roku, natomiast do końca roku bieżącego ma powstać koncepcja modelu, który w dalszym etapie będziemy wdrażać. Przed GET Baltic stoi naprawdę trudne zadanie, ponieważ poza aspektem technologicznym, z własnego doświadczenia wiemy, że w początkowych etapach rozwoju oferty rozliczeń i zabezpieczeń, izba rozliczeniowa postrzegana jest jako podmiot, który generuje dodatkowe koszty z tytułu wymaganych zabezpieczeń, a rynek nie dostrzega dodatkowych korzyści, takich jak gwarancja realizacji transakcji czy kompensacje płatności i inne usprawnienia operacyjne.

W jaki sposób podpisana przez IRGiT umowa wpisuje się w strategię rządu dotyczącą sektora gazowego? Pytam między innymi w kontekście projektu hubu gazowego.

Projekt hubu gazowego opiera się na stworzeniu centrum przesyłu i obrotu gazem dla państw Europy Środkowo-Wschodniej oraz państw bałtyckich. Współpraca IRGiT z GET Baltic będzie koncentrowała się na świadczeniu usług doradczych. Z całą pewnością jednak podpisanie umowy jest kolejnym krokiem w integracji rynków gazu w regionie bałtyckim, a realizacja prac pozwoli na wzmocnienie pozycji IRGiT i całej grupy Towarowej Giełdy Energii S.A. w regionie. 

Które kraje są priorytetowe dla dalszego rozwoju IRGiT?

Zdecydowanie skupiamy i koncentrujemy się na rozwoju naszej oferty dla polskiego rynku energii elektrycznej, gazu i praw majątkowych. Przed IRGiT duże wyzwania związane między innymi uruchomieniem rozliczeń dla rynku dnia bieżącego w formule XBID, jak również z uruchomieniem rozliczeń dla rynku rolnego. Pracujemy też nad optymalizacją i rozwojem naszej oferty w zakresie zabezpieczeń, w najbliższych miesiącach planujemy uruchomienie wyczekiwanych przez rynek kompensacji depozytów, wprowadzenie zmian w sposobie wyznaczania funduszy gwarancyjnych, czy wprowadzenie możliwości wnoszenia gwarancji bankowych jako wpłat na fundusze gwarancyjne. Oczywiście poszukujemy też nowych obszarów biznesowych, w których moglibyśmy wykorzystać nasze wieloletnie doświadczenie z polskiego rynku towarowego.

Dziękuję za rozmowę.