Ponad 100 mln złotych od NCBR na projekt produkcji wodoru dla Synthos Dwory 7

We wtorek Narodowe Centrum Badań i Rozwoju oraz Synthos Dwory 7 podpisały umowę dotycząca dofinasowania technologii produkcji wodoru w oparciu o wysokotemperaturowy rozkład pary wodnej, której źródłem ma być mały reaktor jądrowy SMR. Jak poinformowały podczas wtorkowej konferencji prasowej strony umowy, projekt został wyłoniony w ramach konkursu „IPCEI wodorowy” realizowanego ze środków programu Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki, finansowanego z Europejskiego Funduszu Regionalnego. Dofinasowanie, które otrzyma spółka wyniesie 105 mln zł.

W wyniku realizacji projektu ma powstać instalacja wytwarzania wodoru o wydajności 1400 t rocznie i sprawności energetycznej układu powyżej 55 proc. oraz koszcie wytworzenie kilograma wodoru poniżej 5 euro - wskazano.

„Harmonogram projektu dopiero się tworzy, ponieważ projekt nie jest prosty, nie jest standardowy. Ta technologia jest o tyle inna, że proces (wytwarzania wodoru – przyp. PAP) jest prowadzony w bardzo wysokiej temperaturze, rzędu 1000 st. C.” – wyjaśnił prezes Synthos Dwory 7 Zbigniew Warmuz.

„To co chcemy zrobić, to uzyskiwać wodór taniej niż inni. Mam nadzieję, że uda nam się wybudować tę instalację do roku 2027, (…) to byłby olbrzymi sukces” – podkreślił Warmuz. Dodał, że wodór wyprodukowany w nowej technologii ma zstąpić gaz w instalacji CCGT Synthosu.

Prezes Orlen Synthos Green Energy Rafał Kasprów zwrócił uwagę, że program wodorowy Synthosu rozpoczął się już 4 lata temu od pomysłu produkcji wodoru z instalacji jądrowej. Przypomniał, że spółka złożyła wniosek w ramach IPCEI o możliwość produkcji wodoru z wykorzystamniem pary wysokotemperaturowej, której źródłem mógłby być potencjalnie mały reaktor jądrowy (SMR).

„Efektem tego projektu może być powstanie polskiego elektrolizera, który ma szansę być własną konkurencyjną technologią, produkowaną – mam nadzieję – na szerszą skalę w Polsce” – poinformował Kasprów. Zwrócił uwagę, że taki elektrolizer może stać się „atrakcyjnym elementem” rozwoju rynku wodorowego w Polsce. Elektrolizery umożliwiają rozbicie cząsteczki wody pod wpływem napięcia elektrycznego na tlen oraz wodór.

„SMR powinien nam zapewnić tańszą energię, ale nie jest to konieczny warunek do tego, żeby tę technologię (produkcji wodoru – przyp. PAP) opracować. Może też funkcjonować na innym źródle energii, ale SMR jest najtańszym jej źródłem i najstabilniejszym” – zauważył Warmuz.

Zastępca dyrektora Narodowego Centrum Badań i Rozwoju prof. Marcin Sobczak ocenił, że projekty IPCEI to „dosyć specyficzne” przedsięwzięcia. „Są kapitałochłonne, a jednocześnie ważne z punktu widzenia zarówno innowacyjności w skali Unii Europejskiej, jak i jej strategicznych celów”.

„Stąd w konkursie mogły wziąć udział wyłącznie podmioty, dla których Komisja Europejska wydała pozytywną decyzję dopuszczającą udzielenie pomocy” – dodał. Podkreślił, że projekty IPCEI niosą „ogromne” korzyści dla przedsiębiorstw, pozwalając gromadzić specjalistyczną wiedzę oraz wpisując się w łańcuchy wartości w zakresie przełomowych technologii. „Sprzyjają one internacjonalizacji polskich przedsiębiorstw przez możliwość nawiązania bliskiej współpracy z przedsiębiorcami z innych krajów UE działających w obszarze zaawansowanych technologii. Docelowo, projekty mają pobudzić również eksport produktów wysokich technologii” – zaznaczył Sobczak.

Synthos informuje, że jest koncernem chemicznym produkującym kauczuki syntetyczne, tworzywa styrenowe, środki ochrony roślin oraz dyspersje i lateksy, których odbiorcami są firmy z całego świata. Dodał, że ma 6 zakładów produkcyjnych, dwa centra badawczo-rozwojowe oraz 150 pracowników naukowych wśród 3600 zatrudnionych ogółem.

Orlen Synthos Green Energy (OSGE) natomiast jest spółką joint venture utworzoną przez Orlen oraz spółkę Synthosu - Synthos Green Energy SA. Zadaniem OSGE – jak wskazano – jest wdrożenie floty BWRX-300 (małych reaktorów jądrowych SMR), która ma stać się częścią polskiego miksu energetycznego, zapewniając zeroemisyjną energię elektryczną. 7 grudnia 2023 r. ówczesna minister klimatu i środowiska Anna Łukaszewska-Trzeciakowska wydała sześć decyzji zasadniczych łącznie na budowę 24 reaktorów BWRX-300, o które wnioskowały spółki celowe OSGE. Decyzje dotyczyły lokalizacji w: Ostrołęce, Włocławku, Stawach Monowskich, Dąbrowie Górniczej, Nowej Hucie oraz Stalowej Woli.