Analizy i komentarze
Rok 2022 w 10 zdjęciach. Najważniejsze energetyczne wydarzenia ostatnich 12 miesięcy [GALERIA]
Patrząc na ostatnie 9 miesięcy można odnieść wrażenie, że w tym czasie wydarzyło się więcej niż przez ostatnie 9 lat. Oto zestawienie najważniejszych energetycznych wypadków kończącego się roku.
1) Sabotaż gazociągów Nord Stream
W poniedziałek 26 września doszło do rozszczelnienia gazociagów Nord Stream i Nord Stream 2. Szybko udało się ustalić na podstawie zebranych poszlak, że przyczyną były eksplozje, do których doszło na dnie Morza Bałtyckiego. Wybuchy uszkodziły 3 z 4 nitek podbałtyckiej magistrali Nord Stream, stawiając pod znakiem zapytania możliwość dostaw gazu przez te połączenia.
2) Rosyjskie ataki na ukraińską energetykę
Od października Rosjanie dokonują coraz bardziej niszczycielskich uderzeń na ukraiński sektor energetyczny. Kraj raz po raz pogrąża się w ciemnościach i zimnie - przerywane są nie tylko dostawy elektryczności, ale także ciepła i wody. Władze reagują na bieżąco np. tworząc punkty, gdzie mieszkańcy mogą się ogrzać i naładować telefony.
3) Otwarcie gazociągu Baltic Pipe
Otwarty 1 października 2022 roku gazociąg Baltic Pipe stał się fundamentem polskiej dywersyfikacji dostaw błękitnego paliwa. Połączenie umożliwiające dostęp do złoż na szelfie norweskim zostało zbudowane na czas i w budżecie - głównie dzięki wysiłkom ministra Piotra Naimskiego.
4) Połączenie Orlenu z Lotosem i PGNiG
W 2022 roku Orlen finalizował dwa duże połączenia - z Lotosem i PGNiG - budując koncern multienergetyczny, zorientowany na ekspansję na rynkach zagranicznych. Jednakże ruch ten wywołał szereg kontrowersji, np. w zakresie współpracy z takimi podmiotami, jak Saudi Aramco czy MOL.
5) Turbinowa kompromitacja Scholza
W sierpniu 2022 roku Niemcy zostali ograni przez Rosjan w sprawie turbiny do gazociągu Nord Stream. Urządzenie, o które chodzi, było serwisowane w Kanadzie, a następnie przekazane do Niemiec celem wmontowania w podbałtycki gazociąg. Żeby było to możliwe, Kanadyjczycy - pod presją Berlina - zrobili wyjątek w sankcjach wobec Rosji. Po dostarczeniu turbiny do RFN doszło do nieoczekiwanego zwrotu okoliczności - Rosjanie zasygnalizowali, że nie mogą odebrać urządzenia z racji braku odpowiedniej dokumentacji. W odpowiedzi na to, kanclerz Niemiec Olaf Scholz oskarżył stronę rosyjską o blokowanie przekazania turbiny i spowodowanie problemów w dostawach gazu do RFN.
6) Otwarcie gazociągu GIPL
Gazociąg GIPL, łączący Polskę i Litwę, został uruchomiony 1 maja 2022 roku. Dzięki niemu możłiwy jest odbiór dostaw gazu skroplonego przez litewski terminal LNG w Kłajpedzie.
7) Decyzje w sprawie polskiego atomu
Polski rząd podjął decyzję w sprawie wyboru partnera technologicznego do budowy elektrowni jądrowej nad Wisłą. Pierwszą jednostkę tego rodzaju zbuduje amerykańska firma Westinghouse. Kolejną elektrownię mają stawiać Koreańczycy i spółka KHNP.
8) Unijne sankcje na rosyjskie surowce
Unia Europejska zdecydowała się nałożyć sankcje na rosyjskie surowce energetyczne. W sierpniu weszło w życiu embargo na węgiel z Rosji, w grudniu - embargo na dostawy rosyjskiej ropy drogą morską. Przyjęto też porozumienie w sprawie maksymalnej ceny gazu. W lutym 2023 roku w życie ma wejść zakaz importu rosyjskich produktów naftowych.
9) Kryzys węglowy w Polsce
Nałożone przez polski rząd kwietniowe embargo na dostawy węgla z Rosji, brak komunikacji władz centralnych w tym zakresie oraz potężne problemy z logistyką portową i kolejową spowodowały kryzys węglowy w Polsce - surowca brakło w składach, jego ceny sięgaly pułapu nawet 4000 zł za tonę. W odpowiedzi na to rząd zdecydował się wprowadzić dodatek węglowy - 3000 złotych na kocioł. Wcześniej władze próbowały ustanowić maksymalną cenę węgla, ale pomysł ten upadł tak szybko, jak się pojawił.
10) Rosja zrywa kontrakty długoterminowe
Rosja zdecydowała się naruszyć wręcz świętą na rynku gazu instytucję kontraktu długoterminowego i zerwała dostawy do państw, które nie chciały się podporządkować nowym warunkom płatności za błękitne paliwo. W gronie tych państw znalazła się także Polska - 27 kwietnia 2022 roku surowiec z Rosji przestał docierać bezpośrednio nad Wisłę.