Wszystko, co musisz wiedzieć o umowie KGHM na SMR-y [KOMENTARZ]

W poniedziałek 14 lutego doszło do zawarcia umowy w sprawie małych reaktorów jądrowych (SMR) pomiędzy KGHM a amerykańską spółką NuScale. Kontrakt przewiduje budowę 6 takich jednostek w Polsce. Pierwsza faza projektu ma zakończyć się już w 2029 roku. VOYGR mają mieć różne konfiguracje: cztero-, sześcio- i dwunastomodułowe. Jeden moduł to 77 MWe mocy. Elektrownia, która stanie w Polsce będzie miała 462 MWe mocy zainstalowanej. Strony zaznaczyły jednak opcję rozbudowy do 12 modułów.  

Małe modułowe reaktory jądrowe od NuScale są najbardziej zaawansowane spośród wszystkich amerykańskich jednostek tego typu, jeśli chodzi o procedurę prawną poprzedzającą ich dopuszczenie do budowy. Mają bowiem wydane tzw. Standard Design Approval, czyli standardowe zatwierdzenie projektu. Wydaje je amerykański urząd dozoru jądrowego (czyli Nuclear Regulatory Commission).

W styczniu 2021 roku firma NuScale podpisała porozumienie z Utah Associated Municipal Power dotyczące budowy małych reaktorów jądrowych w ośrodku badawczym Idaho National Laboratory należącym do Departamentu Energii. Ma tam powstać VOYGR o mocy ok. 720 MWe. Projekt został wsparty pomocą finansową ze strony amerykańskiego rządu w wysokości 1,35 mld dolarów.

Żeby budowa tych jednostek ruszyła, wpierw technologie oferowane przez NuScale przejść muszą przez pozostałą część amerykańskiej ścieżki prawnej. Firma zamierza złożyć do dozoru jądrowego wniosek o Combined License Application (COLA, czyli de facto o wydanie licencji, a więc zgody na budowę) do końca drugiego kwartału 2023 roku, najpóźniej zaś na początku 2024 roku. Ocena tego wniosku ma potrwać - według wstępnych analiz - do połowy 2025 roku. Jak wskazuje NuScale, prace budowlane mają rozpocząć się krótko po wydaniu COLA. Warto jednak podkreślić, że już teraz w Idaho zakończył się proces oceny geologicznej, realizowany pod kątem inwestycji w SMR.

Tymczasem, według planu przedstawionego przez KGHM, pierwsza tego typu jednostka pojawi się w Polsce w 2029 roku. Oznacza to, że potrzebne będzie bardzo szybkie wdrożenie procesu licencjonowania SMR-a na gruncie prawa unijnego. Stwarza to oczywiście pewne ryzyka, dotyczące np. problemów w procesie licencjonowania w USA – opóźnienia w tym zakresie mogą łatwo przełożyć się na opóźnienia projektu w Polsce.

Według obliczeń przedstawionych przez KGHM, SMRy od NuScale mają ograniczyć emisję w Polsce o 8 mln ton rocznie. Oznacza to, że uruchomienie tego typu jednostek przyczyni się do spadku polskich emisji o ok. 3%.

Budowana przez KGHM elektrownia VOYGR ma posłużyć w pierwszej kolejności do zasilania pracy zakładów polskiego giganta miedziowego. Dla spółki o takim zużyciu energii (KGHM to drugi największy w Polsce konsument elektryczności) jest to bez wątpienia szansa na doposażenie własnego miksu w bezemisyjne i stabilne źródło, z jednej strony dające duże ilości energii, a z drugiej: umożliwiające ucieczkę od rygorów fiskalnych polityki klimatycznej Unii Europejskiej.