Perowskity w blasku fleszy. Olga Malinkiewicz pierwszą Polką w historii z European Inventor Award

Dr Olga Malinkiewicz, współzałożycielka i dyrektorka technologiczna firmy Saule Technologies, została wyróżniona wraz z zespołem w kategorii „małe i średnie przedsiębiorstwa” (SMEs). Pokonała konkurentów z Finlandii i Francji za sprawą „technologii energii słonecznej wykorzystującej opłacalne i przyjazne dla środowiska perowskitowe ogniwa słoneczne”.

Ogniwa perowskitowe, drukowane na elastycznych foliach, są „lekkie, ultracienkie, półprzezroczyste i bardzo wydajne, nawet w sztucznym świetle”, dzięki czemu zakres ich zastosowań jest większy niż w przypadku tradycyjnych ogniw krzemowych – opisuje firma Saule Technologies, która jako pierwsza na świecie rozpoczęła ich produkcję.

– Mawiamy, że potrzeba jest matką wynalazku, a wszyscy potrzebujemy czystej energii. Udostępnianie moich badań ludziom zawsze było istotą moje pracy jako naukowczyni – podkreśliła twórczyni tej technologii na gali European Inventor Award w Śródziemnomorskim Centrum Konferencyjnym (Mediterranean Conference Centre) w Valletcie (Malta).

Malinkiewicz z dwiema nagrodami na European Inventor Award

Podczas uroczystości ogłoszono też nagrodę publiczności (Popular Choice Award), na którą można było głosować w internecie na wszystkich 15 finalistów. Również w tej kategorii triumfowała Olga Malinkiewicz.

Odbierając statuetkę zaprezentowała wydrukowane w jej firmie ogniwo perowskitowe. – Chociaż nie mamy tu bezpośredniego światła słonecznego, ogniwo zaczęło produkować energię elektryczną. Wyobraźcie sobie, jak może działać na zewnątrz. Wyobraźcie sobie, że takimi ogniwami można pokryć każdą powierzchnię: ściany, dachy, podłogi. To energia dostępna dla każdego – mówiła ze sceny polska wynalazczyni.

Dodała, że dostęp do energii za pomocą tej technologii ułatwia jeszcze metoda produkcji ogniw perowskitowych, czyli ich drukowanie.

Inni wyróżnieni European Inventor Award

W kategorii „przemysł” zwyciężył włosko-niemiecki duet Fiorenzo Dioni i Richard Oberle. Inżynierowie zostali docenieni za „zrewolucjonizowanie przemysłu motoryzacyjnego dzięki precyzyjnym metodom odlewania aluminium”. Ich wysokociśnieniowa maszyna Giga Press do odlewania ciśnieniowego, opracowana z myślą o produkcji pojazdów elektrycznych, „pomaga zmniejszyć ilość odpadów, zużycie energii i emisję dwutlenku węgla związane z produkcją samochodów”.

– Nasz wynalazek ogranicza emisję dwutlenku węgla o 40 proc. i może sprawić, że samochody elektryczne będą bardziej dostępne. Nasza praca nie dotyczy tylko technologii, ale też zrównoważonego rozwoju i bezpieczeństwa – przekonywał Fiorenzo Dioni podczas ceremonii.

Z kolei niemiecka informatyczka dr Cordelia Schmid jest zwyciężczynią w kategorii „badania” – dzięki stworzeniu „ulepszonych aplikacji uczenia maszynowego”, które mogą mieć zastosowanie w codziennych technologiach. Badania Schmid umożliwiły sztucznej inteligencji „widzenie” i interpretowanie złożonych danych wizualnych w czasie rzeczywistym. „Jej praca jest krokiem w kierunku przyszłości, w której interaktywne roboty i samojezdne pojazdy zapewnią rozwiązania palących problemów” – czytamy w uzasadnieniu nagrody.

– Widzenie komputerowe i uczenie maszynowe są już częścią naszego życia, występują w niezliczonych przedmiotach codziennego użytku, nawet jeśli nie zdajemy sobie z tego sprawy – mówiła matematyczka odbierając nagrodę.

Wśród tegorocznych laureatów znalazł się też japoński naukowiec, specjalista w dziedzinie metalurgii dr Masato Sagawa (kategoria „kraje spoza obszaru Europejskiego Urzędu Patentowego”), twórca „najsilniejszych magnesów trwałych, które mają kluczowe znaczenie dla zaawansowanych technologii”. Opracował on wyjątkowo wytrzymałe i odporne na rozmagnesowanie spiekane magnesy neodymowo-żelazno-borowe (Nd-Fe-B). Takie rozwiązanie może być stosowane m.in. w sprzęcie medycznym, hamulcach ABS, pralkach albo turbinach wiatrowych.

– Mam nadzieję, że ta nagroda zainspiruje młodych ludzi i przekona ich, jak użyteczna może być nauka o materiałach dla społeczeństwa – powiedział dr Sagawa podczas maltańskiej gali.

Nagrodę za całokształt osiągnięć (Lifetime Achivement) odebrała prof. Carol Robinson, pierwsza w historii profesorka obydwu uniwersytetów Cambridge i Oxford, specjalistka w dziedzinie chemii fizycznej i teoretycznej. Jury doceniło ją za wkład w analizę krwi, rozwój leków i badania biochemiczne.

Właśnie prof. Robinson ogłosiła w stolicy Malty, Valletcie, nazwiska laureatów wyróżnienia dla młodych wynalazców – przyznanego po raz trzeci Young Inventors Prize.

Główną nagrodę (i 20 tys. euro) w tej kategorii zdobyła Holenderka Rochelle Niemeijer, twórczyni przenośnego zestawu testowego do szybkiego diagnozowania infekcji bakteryjnych.

Druga nagroda (10 tys. euro) przypadła Ukraińcowi Wałentynowi Freszce, twórcy technologii do produkcji ekologicznego papieru z opadłych liści, która przeciwdziała wylesianiu i zmniejsza emisję dwutlenku węgla.

Na podium znalazły się też Khaoula Ben Ahmed, Ghofrane Ayari, Souleima Ben Temime i Sirine Ayari (5 tys. euro). Tunezyjki opracowały MOOVOBRAIN – inteligentne rozwiązanie do sterowania wózkiem inwalidzkim za pomocą fal mózgowych, które umożliwia osobom z poważnymi niepełnosprawnościami samodzielne poruszanie się.

European Inventor Award to wyróżnienie przyznawane corocznie od 2006 roku przez Europejski Urząd Patentowy (EPO). Laureatami nagród są naukowcy i inżynierowie, których wynalazki „pomagają rozwijać technologię i znacząco polepszają jakość życia”.

– Naszą misją jest rejestrowanie patentów. Ale patenty nie spadają z nieba, za opatentowanymi wynalazkami stoją ludzie. Dlatego EPO ustanowiła nagrodę dla wynalazców, by wyróżnić tych, którzy wymyślają i udoskonalają technologie, które mają służyć nam wszystkim – powiedział w rozmowie z PAP Luis Berenguer Giménez, rzecznik Europejskiej Organizacji Patentowej.

Dodał: – Największym wynalazkiem w dziejach jest ludzki mózg. To dzięki niemu możemy tworzyć przełomowe rozwiązania i wciąż przekraczać kolejne granice wiedzy.