Po Radzie UE. Zajęto się zmianą traktatów i rozporządzeniem dot. odpadów

Głównym tematem spotkania było rozporządzenie o odpadach oraz odpadach opakowaniowych, które – jak podkreśliła wiceminister – ma duże znaczenie dla Polski. Wyjaśniała, że jego celem jest przejście na gospodarkę o obiegu zamkniętym, tak aby „raczej zapobiegać powstawaniu odpadów, niż zajmować się nimi”.

Sowińska zaznaczyła, że będzie to duże wzywania przede wszystkim dla przedsiębiorców. – Będą musieli projektować swoje wyroby, ale także usługi, w sposób bardziej ekologiczny. Oczywiści jest przewidziany pewien okres dostosowawczy. Chciałabym, aby konsultacje z przedsiębiorcami zaczęły się jak najwcześniej, tak żebyśmy przygotowali naszych polski przedsiębiorców do tych zmian – powiedziała wiceminister.

Pytana o zaliczkę w wysokości 5 mld euro z KPO dla Polski podkreśliła, że te środki tafią przede wszystkim na transformację energetyczną, zapobieganie powstawania smogu np. poprzez termomodernizację domów, wymianę nieekologicznych źródeł ciepła.

– Ważna kwestia to sieci przesyłowe, tak żebyśmy umożliwili rozwój OZE, w tym również wiatraków, w Polsce. To kwestie, które dopiero raczkują w Polsce, jak np. technologie wodorowe, które są niezwykle ważne z punktu widzenia magazynowania energii z OZE – podkreśliła Sowińska.

Zmiany w unijnych traktatach. Sowińska o rozmowach

Podczas poniedziałkowego posiedzenia Rada UE ds. środowiska przekazała na szczyt UE propozycję zmian traktatowych, przyjętą wcześniej przez Parlament Europejski. Oznacza to, że propozycja została przekazana na wyższy poziom polityczny – przywódców UE – którzy nie są jednak związani żadnymi terminami, jeśli chodzi o zajęcie się tą kwestią.

Wiceminister była pytana, dlaczego przedstawiała oświadczenie krytyczne wobec zmian proponowanych przez PE w traktatach unijnych, lecz nie skorzystała z możliwości wnioskowania o usunięcie tego punktu z agendy posiedzenia ministrów.

– Nie było takiej możliwości. To była kwestia tylko i wyłącznie proceduralna. Jesteśmy związani traktatami i musieliśmy przekazać stanowisko PE do Rady Europejskiej – odpowiedziała. Jak dodała, nie było możliwości usunięcia punktu z agendy poprzez sprzeciw. – Zostało to przeanalizowane przez prawników – powiedziała Sowińska.

Zmiany w traktatach UE. Główne założenia

Polska podkreśliła w swojej deklaracji, że zmiany w kształcie proponowanym przez PE mogą osłabić jedność UE, nie są odpowiedzią na realne potrzeby Wspólnoty, a także mogą opóźnić akcesję nowych państw członkowskich do UE. Po otrzymaniu propozycji dotyczącej zmiany traktatów Rada Europejska może zwołać Konwent zwykłą większością głosów.

W skład Konwentu wchodzą przedstawiciele państw członkowskich i instytucji unijnych. Zadaniem tego gremium jest praca nad zmianą traktatów, którą następnie przekazuje się Radzie Europejskiej. Przewodniczący Rady Europejskiej zwołuje wówczas Konferencję Międzyrządową, po czym uzgodniony traktat trafia do ratyfikacji przez państwa członkowskie.

Co ważne, zmiana traktatów unijnych wymaga jednomyślności krajów członkowskich. Część państw UE jest jednak przeciwna propozycjom PE.

Główne zmiany w dokumencie, przyjętym w listopadzie przez PE, to rezygnacja z zasady jednomyślności w głosowaniach w Radzie UE w 65 obszarach i przeniesienie kompetencji z poziomu państw członkowskich na poziom UE m.in. poprzez utworzenie dwóch nowych kompetencji wyłącznych UE – w zakresie ochrony środowiska oraz bioróżnorodności – a także znaczne rozszerzenie kompetencji współdzielonych, które obejmowałyby siedem nowych obszarów: politykę zagraniczną i bezpieczeństwa, ochronę granic, zdrowie publiczne, obronę cywilną, przemysł i edukację.