Ekolodzy ogłosili 20 czerwca Europejskim Dniem Czystego Powietrza

Zrodzona w Holandii inicjatywa została zaprezentowana we wtorek podczas trwającego w Katowicach Szczytu Klimatycznego ONZ, gdzie delegaci z całego świata pracują nad zasadami praktycznej realizacji Porozumienia paryskiego, czyli pierwszej w pełni globalnej umowy na rzecz klimatu.

Sven Schade, odpowiedzialny za badania naukowe w powołanym przez Komisję Europejską Wspólnym Centrum Badawczym, ocenił, że Europejski Dzień Czystego Powietrza to "zachęcająca i obiecująca inicjatywa".

"Dzień czystego powietrza nie tylko pozwoli pokazać wiele działań, zmierzających do ograniczenia zanieczyszczeń powietrza i badania jego jakości - podejmowanych przez obywateli, naukowców, administrację publiczną i przedsiębiorców - ale także ułatwi upowszechnianie praktycznych rozwiązań, wpływających pozytywnie na nasze zdrowie" - uważa ekspert.

Inicjatorami Europejskiego Dnia Czystego Powietrza są Europejskie Stowarzyszenie Nauki Społecznościowej (ECSA) oraz grupa robocza "Nauka społecznościowa dla czystego powietrza". W zamyśle pomysłodawców, obchody Dnia mają doprowadzić do wzmocnienia świadomości ekologicznej oraz szerszego zaangażowania mieszkańców Europy w badanie jakości powietrza.

Pomysł ustanowienia Dnia powstał podczas warsztatów zorganizowanych w styczniu tego roku w holenderskim ośrodku Lorentz Center. Inspiracją był Angielski Dzień Czystego Powietrza, zorganizowany po raz pierwszy 21 czerwca br. W obchodach wzięli udział przedstawiciele ponad 2 tys. organizacji, które przygotowały 550 wydarzeń w całej Wielkiej Brytanii.

Brytyjskie wydarzenie organizacje ekologiczne uznały za sukces. Przeprowadzona ankieta potwierdziła, że ponad 10,5 mln Brytyjczyków dowiedziało się o akcji i pamiętało o niej miesiąc po zakończeniu. Przedsięwzięcie - według jego inicjatorów - zachęciło ludzi do spacerów czy korzystania z rowerów, co przyczyniło się do redukcji emisji tlenków azotu oraz pyłów. Te efekty obrazują, jak znaczące może być oddziaływanie akcji w całej Europie - oceniają ekolodzy.

Przystąpienie do akcji można zadeklarować na stronie internetowej cleanairday.eu, informując o wydarzeniach przygotowywanych na 20 czerwca 2019 r. w miejscu pracy, zamieszkania czy w szkole. Chętni mogą także przystąpić do wielu już istniejących projektów monitorowania jakości powietrza lub dowiedzieć się np. jak samemu zbudować czujnik jakości powietrza.

Jak podali organizatorzy akcji, wartość globalnego rynku systemów do monitoringu jakości powietrza zbliżyła się w ub. roku do 4 mld USD, a do 2022 r. ma wzrosnąć do ok. 4,9 mld USD. Organizacje ekologiczne wskazują, iż dzięki nowej generacji tanich czujników pyłów możliwe stało się precyzyjne mierzenie wybranych zanieczyszczeń. Od kilku lat na świecie rozwija się także tzw. nauka społecznościowa w tym obszarze - chodzi o badania prowadzone w całości lub w części z udziałem badaczy niezawodowych lub amatorów.

Europejskie Stowarzyszenie Nauki Społecznościowej (ECSA - European Citizen Science Association) - jeden z inicjatorów Europejskiego Dnia Czystego Powietrza - to organizacja pozarządowa powołana dla promocji nauki społecznościowej w Europie w celu zwiększenia zaangażowania obywateli w badania naukowe. Natomiast grupa robocza "Nauka społecznościowa dla czystego powietrza" powstawała dla ustanowienia corocznego dnia nauki społecznościowej, służącej poprawie jakości powietrza w europejskich miastach.

jw/PAP