Klimat
Coraz mniej czystego powietrza. Polacy niezainteresowani walką ze smogiem
W ub. r. w 17 małopolskich gminach nie wymieniono żadnego kopciucha. W całym województwie spada tempo wymiany nieekologicznych pieców. W 2020 r. wymieniono ich 10,2 tys., podczas gdy w 2019 r. ponad 15 tys. – poinformował we wtorek Krakowski Alarm Smogowy (KAS).
Organizacja powołała się na dane z Programu ochrony powietrza. W ocenie działaczy Alarmu Smogowego wolno idzie też realizacja programu Czyste Powietrze.
Anna Dworakowska z Polskiego Alarmu Smogowego, zwracając uwagę na spadek tempa wymiany kopciuchów podkreśliła, że różnica w danych za 2020 r. i 2019 r. jest spowodowana przede wszystkim trwającą w 2019 r. akcją wymiany kotłów w Krakowie. „Ta już się zakończyła. Nie zmienia to jednak tego, że tempo wymiany kotłów musi w Małopolsce znacząco przyspieszyć, jeżeli chcemy zdążyć na wejście w życie uchwały antysmogowej. Większość gmin robi zdecydowanie zbyt mało, by wygrać ze smogiem i nie dać się zaskoczyć nowym przepisom” – powiedziała przedstawicielka PAS.
17 gmin w ubiegłym roku nie wymieniło ani jednego kotła. Są to: Bochnia (gmina), Brzeźnica, Kozłów, Książ Wielki, Racławice, Gręboszów, Raciechowice, Trzciana, Mszana Dolna (Gmina), Korzenna, Chełmiec, Rytro, Zawoja, Lipnica Wielka, Łapsze Niżne, Kościelsko, Polanka Wielka.
Jak zaznaczyli aktywiści w informacji przesłanej PAP, w wielu gminach wciąż nie dokończono inwentaryzacji źródeł ciepła. „W wojewódzkiej bazie danych jest połowa budynków, co utrudnia ocenę skali problemu. Szacuje się jednak, że w Małopolsce wciąż dymi ponad 300 tys. kopciuchów” – podał KAS, który szacuje, że obecne tempo wymian pozwoliłoby problem rozwiązać za ok. 30 lat, podczas gdy wojewódzka uchwała antysmogowa wchodzi w życie za półtora roku. Osoby, które nie dostosują się do nowych przepisów, będą mogły być ukarane mandatem do 500 zł lub grzywną do 5 tys. zł.
Obowiązujący Program ochrony powietrza nakłada na gminy obowiązki, których wypełnienie ma przyspieszyć tempo wymiany urządzeń grzewczych i w efekcie poprawić jakość powietrza. Jednym z takich działań jest otwarcie punktu obsługi Czyste Powietrze i pomoc mieszkańcom w likwidacji starych kotłów. W gminach mają pracować także ekodoradcy, zachęcający mieszkańców do korzystania z dotacji w ramach programu Czyste Powietrze.
W 2020 r. w Małopolsce przeprowadzono 16,7 tys. kontroli, związanych ze zgłoszeniami dotyczącymi nieprzestrzegania przepisów antysmogowych. W 992 przypadkach kontrolowani nie przestrzegali przepisów, a w 833 przypadkach stwierdzono spalanie śmieci.
Z danych dotyczących realizacji Programu ochrony powietrza wynika, że w 2020 r. informacje związane z ochroną powietrza dotarły do 1/3 mieszkańców województwa. „To gminy powinny zadbać o to, aby informacja o wchodzącym w życie prawie dotarła do każdego mieszkańca. Taka praktyka była stosowana w Krakowie i przyniosła efekty. Tym śladem zamierza też iść Skawina efekty. Tym śladem zamierza też iść Skawina” – zaznaczyła Dworakowska.
