Fukushima minuta po minucie. Co się stało w japońskiej elektrowni jądrowej?

Godziny podane są w czasie japońskim (JST)

11 marca 2011 r.

14:46 – Na wschód od japońskiego wybrzeża dochodzi do potężnego trzęsienia ziemi o magnitudzie 9. Jego hipocentrum znajduje się ok. 130 kilometrów od wybrzeża Tōhoku, czyli regionu, w którym znajduje się prefektura Fukushima. Trzęsienie jest bardzo silne i długie – trwa aż trzy minuty.

14:49 – Po trzęsieniu ziemi w elektrowni jądrowej Fukushima Dai-ichi trwają procedury awaryjne oraz szacowanie strat. Trzy reaktory (nr 1, 2 i 3) pracujące w tej jednostce zostają wyłączone – jest to standardowe działanie w wypadku kataklizmów. Pozostałe trzy reaktory (nr 4, 5 i 6) były wyłączone jeszcze przed trzęsieniem ze względu na rutynowe przeglądy bezpieczeństwa. Personel elektrowni stwierdza, że jednostka została odcięta od zasilania zewnętrznego – wynika to ze zniszczenia sieci elektroenergetycznych przez trzęsienie ziemi

14:50 – Po odcięciu Fukushimy od zewnętrznych źródeł zasilania w jednostce załączają się awaryjne generatory dieslowskie, które podtrzymują funkcjonowanie systemów chłodzenia.

14:52 – W wygaszanym reaktorze nr 1 aktywuje się automatycznie awaryjny system chłodzenia, który zostaje 11 minut późnień wyłączony ręcznie przez obsługę elektrowni ze względu na to, że temperatura w jednostce nie dochodzi do poziomów krytycznych.

15:00 – Personel zajmuje się kontrolowaniem sytuacji wewnątrz jednostki, m.in. opatrywaniem rannych pracowników.

15:27 – W elektrownię uderza pierwsza fala tsunami. Jest to jedna z kilku fal wywołanych przez trzęsienie ziemi.

15:46 – Do Fukushimy dociera 14-metrowa fala, która przedziera się przez mur oporowy (przygotowany do odparcia uderzenia 6-metrowej fali). Woda wlewa się na teren elektrowni, zalewa generatory (które były ulokowane za nisko), przesuwa ich zbiorniki z paliwem i wyłącza zasilanie w jednostce. W reaktorach Fukushimy działają jedynie systemy zasilane parą

16:00 – Personel elektrowni zaczyna zmagać się z sytuacją. W jednostce panują ciemności, pracownicy decydują się wyciągać akumulatory ze swoich samochodów, by zasilić sprzęt potrzebny do akcji.

18:00 – W reaktorze nr 1 zaczyna rosnąć temperatura. Po 20 minutach pracownicy starają się uruchomić awaryjny system chłodzenia, ale ten nie działa.

19:30 – Sytuacja w reaktorze nr 1 zaczyna się pogarszać. Rośnie ciśnienie, poziom wody w tej jednostce (typ BWR) spadł odsłaniając pręty paliwowe.

21:00 – Władze podejmują decyzję o ewakuacji ludności w promieniu 3 kilometrów od elektrowni.

12 marca

5:30 – Zapada decyzja o kontrolowanym wypuszczeniu pary z reaktora nr 1. Jest to podyktowane znacznym wzrostem ciśnienia w jednostce.

6:50 – Rdzeń reaktora nr 1 stopił się już zupełnie – ale pracownicy elektrowni o tym nie wiedzieli.

10:58 – Niebezpiecznie rośnie ciśnienie w reaktorze nr 2. Zapada decyzja o kontrolowanym uwolnieniu pary z jednostki.

15:30 – Rozpoczyna się ewakuacja ludności mieszkającej w promieniu 10 kilometrów od elektrowni.

15:36 – W reaktorze nr 1 dochodzi do potężnego wybuchu wodoru. Rannych zostaje pięciu pracowników elektrowni. Eksplozja uszkadza dużą część zabezpieczeń, nie niszczy jednak podstawowej osłony jednostki.

21:40 – Władze podejmują decyzję o ewakuacji ludzi mieszkających w promieniu 20 kilometrów od elektrowni.

13 marca

5:10 – Awaria w reaktorze nr 1 zostaje uznana za wypadek stopnia 4. w siedmiostopniowej skali INES.

7:00 – Woda w reaktorze nr 3 zaczyna odsłaniać paliwo.

9:00 – Rozpoczyna się uszkadzanie rdzenia reaktora nr 3.

14 marca

11:01 – W reaktorze nr 3 dochodzi do wybuchu, eksplozja uszkadza kanał dostaw wody do chłodzenia reaktora nr 2 i rani 11 pracowników.

18:00 – Poziom wody w reaktorze nr 2 opada odsłaniając paliwo. Dwie godziny później rdzeń tej jednostki zacznie się uszkadzać.

15 marca

6:00 – Dochodzi do wybuchu i pożaru w budynku reaktora nr 4 (przy basenie ze zużytym paliwem). Eksplozja jest początkowo brana za wybuch w reaktorze nr 2. W pobliżu jednostki nr 3 odnotowuje się skok radioaktywności – do 400 mSv/h.

17 marca

7:00 – Rozpoczyna się akcja z użyciem ciężkiego sprzętu służb ratunkowych. Helikoptery japońskich sił samoobrony rozpoczynają zrzuty wody nad basenami ze zużytym paliwem przy reaktorach nr 3 i 4. Policja i straż pożarna spryskują jednostkę nr 3, z kolei inżynierowie doprowadzają kabel zasilania do reaktora nr 2. W ciągu następnych 2 dni do Fukushimi dotrą zastępy straży pożarnej z Tokio i Osaki (łącznie ok. 150 osób) wraz z pojazdami gaśniczymi. W międzyczasie w różnych miejscach Japonii odnotowuje się podwyższony poziom radioaktywności.

Operacja opanowywania sytuacji w elektrowni Fukushima potrwa jeszcze kilka miesięcy. 16 grudnia 2011 roku japońska spółka energetyczna TEPCO, która była operatorem elektrowni, oświadczyła, że na terenie jednostki zakończył się pierwszy etap prac związanych z katastrofą. Tę datę przyjmuje się za koniec kryzysu.